TÜRK EDEBİYATINDA PARNASYEN ŞÂİRLERİN BESTELENMİŞ ŞİİRLERİNİN TÜRK MÛSİKÎSİNE YANSIMALARI

Türk edebiyatında Parnasyen şairlerin en çok kullanmış oldukları imgeler doğrultusunda mûsikî unsurlarının incelendiği bu çalışmamızda, ilk olarak Parnasizm akımı hakkında bilgiler verilmiş ve bu akımın tesiri altında kalmış Türk edebiyatındaki temsilcileri olan Yahya Kemal Beyatlı ve Tevfik Fikret hakkında genelden özele olacak şekilde bilgiler aktarılmıştır. Edebi ve mûsikî sanatların disiplinlerarası yapısından faydalanılarak oluşturulan bu çalışmanın veri toplama sürecinde nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu süreç akabinde literatür taraması yapılarak, ilgili makale, kitap, tez ve web kaynaklarından yararlanılmıştır. Elde edilen verilerin analiz süreci doğrultusunda Yahya Kemal Beyatlı’nın “deniz” imgesi kullandığı; Dün kahkahalar yükseliyorken evinizden, Perestij, Geçmiş Yaz, Ses, Mevsimler, İstinye, Gece, Kar Mûsikîleri, Sessiz, Gemi, Şu kopan fırtınalar ve Süleymâniye’de Bayram sabahı, Dalgın Geceler ve Çubuklu Gazeli adlı şiirlerinin, Tevfik Fikret’in ise Hân-ı Yağmâ, Haluk’un Sesi, Küçük Asker ve Çal Meleğim adlı bestelenmiş şiirlerinin mûsikîye yansıma biçimi ele alınmıştır. Elde edilen çıkarımlar ise sonuç kısmına aktarılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Parnasizm, Mûsikî, Edebiyat, Yahya Kemal Beyatlı, Tevfik Fikret

REFLECTION OF COMPOSED POEMS OF PARNASIAN POET’S IN TURKİSH LITERATURE TO TURKISH MUSIC

PDF

___

Abacı, T. (2000). Yahya Kemal ve Ahmed Hamdi Tanpınar’da müzik. İstanbul: Pan
Abacı, T. (2013). Türk müziğinde bestelenmiş şiirler. İstanbul: İkaros
Akbay, F. (2020). Türk müziğinde besteden güfteye gitme yolunda prozodi. İstanbul: İnkılâp
Arel, H. S. (1952). Makamlardaki duygu unsuru III-Türk mûsikîsinde. Mûsikî Mecmuası, 49, 3-6.
Banarlı, N. S. (1983). Türk edebiyatı tarihi. C. 2, İstanbul: Milli Eğitim.
Ercilasun, B. (1989). Yahya Kemal Beyatlı. Büyük Türk Klasikleri, 9, 278, İstanbul: Ötüken
Ergun, S. N. (1935). Cenab Şehabettin. İstanbul: Güneş.
Gökşen, E. (2020). Tevfik Fikret toplu hikâyeleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası
Kaplan, M. (1969). Şiir tahlilleri I: Tanzimat’dan Cumhuriyet’e kadar. İstanbul: Dergâh.
Kaplan, M. (1986). Tevfik Fikret. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
Kara, H. (2019). Milletleşme dönemi şâirinin icadı: Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Yahya Kemal monografisi. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 2019, 2 (59), 315-332
Karabulut, M. (2009). Nedim ve Yahya Kemal’de şarkı. Adıyaman Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü I. Ulusal Eski Türk Edebiyatı Sempozyumu, 9.
Okay, O.- Aktaş, Ş. (1992). Yahya Kemal Beyatlı. Büyük Türk Klasikleri, 11, 197-198, İstanbul: Ötüken.
Okay, M. O. (1992). Yahya Kemal Beyatlı. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 6, 35-39, İstanbul: TDV Yayınları.
Okcu, S. (2023). Güftesi ve usulü aynı, makamları farklı ezgilerde duygu unsuru. Munzur 5. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi Tam Metin Kitabı, 131-146.
Ömürlü, Y. (1999). Yahya Kemal’in bestelenmiş şiirleri. İstanbul: Özal.
Tanpınar, A. H. (2018). Yahya Kemal. İstanbul: Dergâh.
Yetkin, S. K. (1943). Edebi Meslekler. İstanbul: Remzi.
Yücebaş, H. (1958). Bütün cepheler ile Yahya Kemal. İstanbul: Dizerkonca
Uçman, A. (2012). Tevfik Fikret. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 41, 9-13 İstanbul: TDV Yayınları.
Nayır, Y. N. (1995). Tevfik Fikret. İstanbul: Varlık.