ÇOKLU TÜRLER ETNOGRAFİSİ: YÜZ YÜZE BİR ARAŞTIRMA İMKÂNI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

1970'li yıllardan itibaren insan-hayvan çalışmaları, insanlar ve hayvanlar arasındaki ilişkileri inceleyen disiplinlerarası bir çalışma alanı olarak; insan-hayvan, kültür-doğa gibi düalizmlere karşı eleştirel bir bakış ortaya koymaktadır. İnsan-hayvan çalışmalarının bu düalizmlerin ötesinde ve insanmerkezci olmayan bir bilim imkânı arayışı, bilimsel araştırmalara basitçe hayvan konusunun eklenmesi biçiminde gerçekleşmemiş, hayvandan kesin sınırlarla ayrılmış "insan" ve "toplum" kategorilerinin kendisinin de sorgulanmasına imkân vermiştir. Bu sorgulama etnografyanın dönüşümünü de etkilemiş ve 2010 yılında S. Eben Kirksey ve Stefan Helmreich'in tanımlamasıyla çoklu türler etnografisi (multi-species ethnography) etnografik araştırmaya insan merkezci olmayan bir teorik ve metodolojik imkân olarak ortaya çıkmıştır. Bu çalışma etnografinin, insan-hayvan çalışmalarıyla nasıl ilişkilenebileceği sorusunu konu almakta ve bu bağlamda çoklu türler etnografisine odaklanmaktadır.

MULTI-SPECIES ETHNOGRAPHY: ON THE POSSIBILITY FOR A FACE TO FACE RESEARCH

Since 1970s human-animal studies have been investigating the relationship between humans and animals from an interdisciplinary perspective, by adopting a critical view against the dualisms such as humananimal and culture-nature. This non-anthropocentric search for a science does not mean just adding the issue of animal into the scientific research but rather gives way to questioning of the categories of "human" and "society" as things apart from "animal". These investigations affected the ethnography itself and in 2010 S. Eben Kirksey and Stefan Helmreich defined what they termed as multi-species ethnography. It referred to a possibility of a non-anthropocentric theory and methodology in ethnography. This study explores how ethnography can relate to human-animal relations by focusing on multi-species ethnography.

___

  • Adams, J. C. (2010). Etin Cinsel Politikası: Feminist-Vejetaryen Eleştirel Kuram. (G. Tezcan ve M. E. Boyacıoğlu, Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
  • Agamben, G. (1993). Infancy and History: On The Destruction of Experience. Londra ve New York: Verso. İlk basım, (1978). Infancia e historia: destrucción de la experiencia y origen de la historia. (L. Heron, Çev.). Torino: Giulio Einaudi.
  • Agamben, G. (2012). Açıklık: İnsan ve Hayvan. (M. M. Çilingirlioğlu, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi.
  • Antalyalı, A. A. (2007). Avrupa Birliği ve Türkiye'de Hayvan Refahı Uygulamaları. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı. AB Uzmanlık Tezi.
  • Buller, H. (2015). Animal Geographies II: Methods. Progress in Human Geography, 39 (3), 374-384. doi:10.1177/0309132514527401
  • Butler, J. (2005). Kırılgan Hayat: Yasın ve Şiddetin Gücü. (B. Ertür, Çev.). İstanbul: Metis.
  • Butler, J. (2009). Savaş Tertipleri: Hangi Hayatların Yası Tutulur? (Ş. Öztürk, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi.
  • Cassidy, R. (2012). Lives with Others: Climate Change and HumanAnimal Relations. Annual Review of Anthropology 41. 21-36.
  • Çekiç Akyol, A. (2016). Türk Televizyon Reklamlarında Hayvan Kullanımı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (57), 332-351. Erişim: http://dergipark.ulakbim.gov.tr
  • Deleuze, J. ve Guattari, F. (1987). A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrena. Minneapolis: University of Minnesota Press.
  • Derrida, J. (2002). The Animal That Therefore I Am (More to Follow). (D. Wills, Çev.). Critical Inquiry, 28 (2), 369-418. doi:10.1086/449046
  • Descola, P. (2013). Doğa ve Kültürün Ötesinde. (İ. Yerguz, Çev.). İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
  • Foster, C. (2016). Hayvan Olmak: Bir İnsanın Hayvana Dönüşmesinin İzini Sürmek. (E. Bulut, Çev.). İstanbul: Kolektif.
  • Freccero, C. (2011). Carnivorous Virility; or, Becoming-Dog. Social Text 29(1). 177-195. doi: 10.1215/01642472-1210311
  • Gerbner, G. (1972). Violence in Television Drama: Trends and Symbolic Functions. G. A.
  • Comstock, & E. Rubinstein (Der.), Television and Social Behavior: Media Content and Control içinde (s. 28-187). Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office.
  • Güngören, A. (2008). Cadıların Günbatımı. Ankara: Ayraç.
  • Halberstam, J. (2013). Çuvallamanın Queer Sanatı. (İ. Tabur, Çev.). İstanbul: Sel.
  • Haraway, D. (2008). When Species Meet. London: University of Minnesota.
  • Haraway, D. (2009). Konumlu Bilgiler: Feminizmde Bilim Meselesi ve Kısmi Perspektifin Ayrıcalığı. Başka Yer içinde, 91-120. (G. Pusar, Çev.). İstanbul: Metis.
  • Karaca, Y. ve Bozyiğit, S. (2015). Reklamlarda Kullanılan Hayvan İmgesi: Ulusal Televizyon Kanallarındaki Reklamlara İlişkin İçerik Analizi. 20. Ulusal Pazarlama Kongresi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. Erişim: https://www.academia.edu/17298717.
  • Kirksey, E. ve Helmreich. (2010). Emergence of Multi-Species Ethnography. Cultural Anthropology, 25 (4). 545-576. doi: 10.1111/j.1548-1360.2010.01069.x
  • Kohn, E. (2013). How Forests Think: Toward an Anthropology Beyond the Human. Berkeley: University of California.
  • Levinas, I. (2002). Etik ve Sonsuz, Z. Direk ve E. Gökyaran (Der.), Sonsuza Tanıklık içinde (s. 295-345). İstanbul: Metis.
  • Mitcheel, T. (2002). Can the Mosquito Speak?, Rule of Experts: Egypt, Techno-Politics, Modernity içinde (s. 19-53), Berkeley: University of California.
  • Moore, L.J., ve Kosut, M. (2013). Among the Colony: Ethnographic Fieldwork, Urban Bees and Intraspecies Mindfulness, Ethnography. 15 (4), 516-539. doi: 10.1177/1466138113505022
  • Philio, C. ve Wilbert, C. (2000). Animal Spaces, Beastly Places: New Geographies of HumanAnimal Relations. London and New York: Routledge.
  • Kirksey, E., Schuetze, C. ve Helmreich, S. (2014). Introduction: Tactics of Multispecies Ethnography. E. Kirksey (Der.). The Multispecies Salon içinde (s. 1-25). Durham: Duke University.
  • Kosek, J. (2010). Ecologies of Empire: On the New Uses of the Honeybee. Cultural Anthropology 25(4). 650-678. doi: 10.1111/j.1548-1360.2010.01073.x
  • Maurstad, A., Davis, D. ve Cowles, S. (2013). Co-being and Intra-action in Horse Human Relationships: a Multi-species Ethnography of Be(com)ing Human and Be(com)ing Horse. Social Anthropology 21(3) 322-335. doi: 10.1111/1469-8676.12029 Skeegs, B. (2001). Feminist Ethnography. P. Anthony vd. (Der.) Handbook of Ethnography içinde (s. 426-42). London: Sage.
  • Spivak, G. C. (2009). Madun Konuşabilir Mi?. (D. Hattatoğlu, Çev). D. Hattatoğlu ve G. Ertuğrul (Der.). Methodos: Kuram ve Yöntem Kenarından içinde (s. 53-115). İstanbul: Anahtar.
  • Taylor, C. (2008). Precarious Lives of Animals: Butler, Coetzee, and Animal Ethics. Philosophy Today, 52 (1), 60-72.
  • Taylor, N. ve Hamilton, L. (2014). Investigating the Other: Considerations on multispecies research. M. Hand ve S. Hillyard, (Der.), Big Data?: Qualitative Approaches to Digital Research, Studies in Qualitative Methodology, (13) içinde (s. 251-271). United Kingdom: Emerald.
  • Tuchman, G. (1978). Introduction: The Symbolic Annihilation of Women by the Mass Media. Tuchman, G., Daniels, A. K., & Benét, J. (Der), Hearth and Home: Images of Women in the Mass Media içinde (s. 3-38), New York: Oxford.
  • Wilkie, R. M. (2010). Women and Livestock: The Gendered Nature of Food-Animal Production, Livestock/Deadstock: Working with Farm Animals from Birth to Slaughter içinde (s. 43-64). Philadelphia: Temple.
  • Wood, D. (2015). Hayvanlar Hakkındaki Hakikat. (E. Koyuncu, Çev.), Cogito (80), 118- 135.