İsa BAHAT, Metin IŞIK, İrfan ÖNCÜLER, Aytaç ÖZDEMİR

İSTANBUL İLİ BEYLİKDÜZÜ İLÇESİNDE YAŞAYAN GÖÇMEN ÖĞRENCİLERİN DENEYİMLERİNİN İNCELENMESİ

Göçmen ailelerin eğitim düzeyi, ekonomik durumu, sosyal ve kültürel farklılıkları göçmen çocukların eğitim ortamlarına uyumunu güçleştirmektedir. Göç sonrası karşılaşılan sorunlar göçmen çocukları yeni ülkelerinde dezavantajlı hâle getirmektedir. Göçmen çocukların dil, aile, kültür gibi farklılıkları okul ve sosyal hayatlarında sorun yaşamalarına yol açabilmektedir. Bu araştırmada İstanbul ili Beylikdüzü ilçesinde öğrenim gören göçmen öğrencilerin eğitim ortamlarındaki deneyimlerine ve karşılaştıkları sorunlara ilişkin deneyimlerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Göçmenlerin sağlık, güvenlik, iş bulma ve eğitim alanlarında yaşadıkları sorunlardan çocukları da etkilenebilmektedir. Son dönemde Türkiye’ye göç eden ailelerin çocuklarının eğitimleriyle ilgili duygu ve düşüncelerini öğrenmek, yaşadıkları sorunların çözümüne katkı sunacaktır. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemi maksimum çeşitlilik örneklemesi yöntemiyle belirlenmiştir. Araştırmacılar tarafından alanyazın incelenerek oluşturulan madde havuzu uzman görüşüne sunulmuş, geri bildirimler doğrultusunda düzeltmeler yapılarak oluşturulan taslak anketin ön uygulaması yapılarak son şekli verilmiştir. Ölçme aracı İstanbul ili Beylikdüzü ilçesindeki devlet okullarında öğrenim gören 9 farklı ülke vatandaşı 185 göçmen öğrenciye uygulanmıştır. Araştırma sonucunda göçmen öğrencilerin uyum sürecinde karşılaştıkları sorunların giderilmesinde alternatif yöntemler kullandıkları, dil öğrenme ve iletişim sorunu yaşadıkları, eğitim ortamlarında ve sosyal yaşamda kabul görmelerine rağmen zaman zaman dışlandıkları, arkadaşlık kuramadıkları belirlenmiştir.

EXAMINING THE EXPERIENCES OF MIGRANT STUDENTS LIVING IN BEYLİKDÜZÜ DISTRICT OF İSTANBUL

Children of immigrants are also affected by the problems they experience in the fields of health, security, employment and education. Educational level, economic situation, social and cultural differences of immigrant families make it difficult for immigrant children to adapt to educational environments. In this study, it is aimed to determine the perceptions of immigrant students studying in İstanbul Beylikduzu about their experiences in educational environments and the problems they face. Problems encountered after migration make immigrant children disadvantaged in their new country. Differences in language, family and culture of immigrant children can cause problems in their school and social life. Learning the feelings and thoughts of the children of families who have recently immigrated to Turkey about their education will contribute to the solution of their problems. The research was carried out with the descriptive survey method, one of the quantitative research methods. The sample of the study was determined by the maximum diversity sampling method. The item pool created by the researchers by examining the literature was presented to the expert opinion, and the draft questionnaire, which was created by making corrections in line with the feedback, was given its final form by pre-application. The measurement tool was applied to 185 immigrant students from 9 different countries studying at public schools in the Beylikdüzü district of Istanbul. As a result of the research, it has been determined that immigrant students use alternative methods to overcome the problems they encounter during the integration process, they have language learning and communication problems, they are sometimes excluded despite being accepted in educational environments and social life, and they cannot make friends..

PDF

___

Akıncı, B., Nergiz, A. ve Gedik, E. (2004). Nüfus Mübadelesi: Kayıp Bir Kuşağın Hikâyesi, İstanbul: İletişim Yayınları.
Akıncı, B., Nergiz, A. ve Gedik, E. (2015). Uyum süreci üzerine bir değerlendirme: göç ve toplumsal kabul. Göç Araştırmaları Dergisi-The Journal of Migration Studies, 1(2), 58-83.
Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(20), 292-303.
Anati, R. ve Erciyes, C. (2021). Türkiye’deki Suriyeli ergenlerin yaşadığı psikososyal sorunlar ve ailenin rolü. Aydın Sağlık Dergisi, 7(1), 41-54.
Angel, B., Hjern, A., & Ingleby., D. (2001). Effects of war and organized violence on children: A study of Bosnian refugees in Sweden. American Journal of Orthopsychiatry, 71(1), 4-15.
Arslan, İ., Bozgeyik., Y. ve Alanyacıoğlu, E. (2016). Göçün ekonomik ve toplumsal yansımaları: Gaziantep’teki Suriyeli göçmenler örneği, İlahiyat Akademi Dergisi, 129-148.
Bednov, A. (2009). KEİ Üyesi Devletlerde Göçmenlik – Sosyal ve Kültürel Yönler, Bükreş 32. Genel Kurulu 13 Haziran 2009 Tarihli Raporu, Doküman GA33/CC32/REP/09/tr.
Börü, N. ve Boyacı, A. (2016). Göçmen öğrencilerin eğitim-öğretim ortamlarında karşılaştıkları sorunlar: Eskişehir ili örneği, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(14), 123-158. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9818.
Buz, S. (2004). Zorunlu çıkış zorlu kabul- mültecilik. Ankara: SGDD Yayınları.
Castles, S., & Miller, M. J. (2008). Göçler çağı - modern dünyada uluslararası göç hareketleri (çev. B.U. Bal, İ. Akbulut), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Civan, O. ve Gökalp, A. (2011). Göçmen işçi kavramı ve göçmen işçilerin iş sağlığı ve güvenliği. Çalışma ve Toplum, 1, 233-264.
Çağlayan, S. (2011). Göç Kavramı ve Kuramları, Güneş, F. (ed.) Kent Sosyolojisi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları.
De Jong, G. F. (2000). Expectations, gender, and norms in migration decision-making. Population Studies, 54, 307–319.
Emin, M. N. (2016). Suriyeli çocukların eğitimi “Kayıp Nesil” felaketini önleyecek. Anadolu Ajansı. http://aa.com.tr/tr/turkiye/suriyeli-cocuklarin-egitimi-kayip-nesil-felaketini-onleyecek/551554
Emin, M. N. (2016). Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi, Temel Eğitim Politikaları. Ankara: SETA Vakfı Yayınları.
Erden, G. (2016). Mülteci çocuklar üzerine. Nesne Psikoloji Dergisi, 4(8), 269.
Erdoğan, M. M. (2015), Türkiye’deki Suriyeliler Toplumsal Kabul ve Uyum. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
Eren, Z. (2019). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre göçmen çocukların eğitim sorunları ve çözüm önerileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 213-234.
Ereş, F. (2014). Göçmen öğrencilere eğitim veren öğretmenlerin sorunları: Tokat örneği. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Kocaeli Üniversitesi.
Ereş, F. (2017). Türkiye’de göçmen eğitim sorunsalı ve göçmen eğitiminde farklılığın yönetimi, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 17-30.
Erkılıç, M., & Durak, S. (2013). Tolerable and inclusive learning spaces: An evaluation of policies and specifications for physical environments that promote inclusion in Turkish primary schools. International Journal of Inclusive Education, 17, 462–479.
Erol, M. ve Ersever, O. G. (2014), Göç krizi ve göç krizine müdahale. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi, 24(1).
Fazel, M., Doll, H. ve Stein, A. (2009). A school-based mental health intervention for refugee children: An exploratory study. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 14(2), 297-309.
Galloway, F. J. ve Jenkins R. J. (2005). The adjustment problems faced by ınternational students in the United States: A comparison of ınternational students and administrative perceptions at two private, religiously affiliated universities. NASPA Journal, 42(2), 175-187,
Gelekçi, C. (2010). Belçika’da yaşayan Türk gençlerinin kültürel aktarım sürecinde ana dillerini öğrenme ve kullanma durumları. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 12, 163-194
Giani, L. (2006). Migration and education: Child migrants in Bangladesh. https://www.sussex. ac.uk/webteam/gateway/file.php?name=mwp33.pdf&site=252
Gümüşten, D. (2017). Mülteci çocukların eğitimi ve uyumlarına yönelik yapılan müdahale programları üzerine bir derleme, Nesne Psikoloji Dergisi (NPD), 5(10), 247-264.
Güzel, S. (2013). Göçmen çocuklar ve Denizli’de yaşam koşulları. Sosyolojik Araştırmalar Dergisi, 1, 1-36.
İçduygu, A. (2012). Türkiye’de Düzensiz Göç. Ankara: Uluslararası Göç Örgütü Yayınları.
Karasar, N. (2020). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. Ankara: Nobel Basımevi.
Kaştan, Y. (2015). Türkiye’de göç yaşamış çocukların eğitim sürecinde karşılaşılan problemler. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 216-229.
Kılınç, E. (2014). Antalya’da yaşayan yabancı uyruklu aile çocuklarının karşılaştığı eğitim sorunları (Uluslararası Özel Antalya Rus Okulu Örneği). (Yüksek Lisans Tezi) Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
Koçak, Y. ve Terzi, E. (2012). Türkiye’de göç olgusu, göç edenlerin kentlere olan etkileri ve çözüm önerileri. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3), 163-184.
Lee, G. (2011). Understanding the process of educational assimilation for refugee and non-refugee immigrant students: A pilot study of a community college. (Yüksek Lisans Tezi), Graduate School of Vanderbilt University, Tennessee.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2016). Nitel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi.
Oytun, O. ve Gündoğar, S. S., (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri Raporu, Ankara: ORSAM- TESEV Rapor No: 195.
Özdemir, S. M., Benzer, H. ve Akbaş, O. (2009). Almanya›da yaşayan 15-19 yaş Türk gençlerinin eğitim sorunlarına ilişkin bir inceleme (Kuzey Ren Vestfalya ÖRNEĞI), Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10(1), 23-40.
Özgür, Ö. (2010). Çok kültürcü sosyal hizmet: Eleştirel bir bakış. Toplum ve Sosyal Hizmet, 21(2), 89-104.
Perşembe, E. (2010). F. Almanya’nın Baden-Württemberg eyaletinde eğitim sistemi ve Türk göçmen çocuklarının eğitim sorunları. On Dokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 29(29), 55-80.
Rousseau, C. ve Guzder, J. (2008). School-based prevention programs for refugee children. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 17(3), 533-549.
Sağlam, S. (2006). Türkiye’de iç göç olgusu ve kentleşme. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 5, 34-44
Sakız, H. (2016). Göçmen çocuklar ve okul kültürleri: Bir bütünleştirme önerisi, Göç Dergisi, 3(1), 65-81.
Sarıkaya, H. S. (2014). Belçika Flaman Bölgesi eğitim sisteminde Türk kökenli çocukların yaşadığı temel eğitim sorunların incelenmesi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8, 246-260.
Sarıtaş, E., Şahin, Ü. ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 208-229.
Selçuk, Z. ve Palancı, M. (2014). Araştırmaların eğilimleri: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(173), 430-453.
Şimşek, A. S. (2014). Alfa İstatistik. Anket ile ölçek arasındaki farklar nelerdir? 03.06.2018 tarihinde http://www.alfaistatistik.com/ adresinden erişilmiştir.
Taylor, S., & Sidhu, R. K. (2012). Supporting refugee students in schools: What constitutes inclusive education?. International Journal of Inclusive Education, 16(1), 39-56.
T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2021). Yabancı Uyrukluların İkamet İzinleri. Erişim adresi: https://www.goc.gov.tr/ikamet-izinleri.
Topçuoğlu, R. A. (2012). Türkiye’de göçmen çocukların profili, sosyal politika ve sosyal hizmet önerileri hızlı değerlendirme araştırması. İsveç Uluslararası Kalkınma ve İşbirliği Ajansı ve Uluslararası Göç Örgütü (IOM). 03.06.2018 tarihinde http://www. turkey. iom. int/ documents/Child/IOM_GocmenCocukRaporu_ tr_03062013.pdf adresinden erişilmiştir.
Topçuoğlu, R. A. (2014). Hayatı Değiştirmek için yola çıkanlar-yola çıkınca değişen hayatlar: Bir müracaatçı grubu olarak göçmen çocuklar. Toplum ve Sosyal Hizmet, 25(1), 89-107.
Topsakal, C., Merey, Z. ve Keçe, M. (2013). Göçle gelen ailelerin çocuklarının eğitim-öğrenim hakkı ve sorunları üzerine nitel bir çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(27), 547-560.
Toros, A. (2008), Sorunlu Bölgelerde Göç. Ankara: Global Strateji Enstitüsü.
Tunç, A. Ş. (2015), Mülteci davranışı ve toplumsal etkileri: Türkiye’deki Suriyelilere ilişkin bir değerlendirme. Tesam Akademi Dergisi, 2(2), 29-63.
Türkiye Göç Raporu, (2015). T.C. İçişleri Bakanlığı Göç idaresi Genel Müdürlüğü Yayınları. Ankara.
Yapıcı, M. ve Yapıcı, Ş. (2003). İlköğretim öğretmenlerinin karşılaştığı sorunlar, Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi. 3(3), 9.
Yavuz, S. (2013). Göç, entegrasyon ve din: Avrupa’da yaşayan Türkler bağlamında bir değerlendirme, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(26), 610-623.
Yazıcıoğlu, S. (2015), Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Boyutlarıyla Suriyeli Mülteciler, 15.06.2018 tarihinde http://ww4.ticaret.edu.tr/komsuulkeler/wpcontent/uploads/sites/65/2015/05/ Suriyeli-Mülteciler-Paneli.pdf, adresinden erişilmiştir.
Yıldırım, B. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (9. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, T. T. (2005). Göçün kadın yaşamı üzerindeki etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.