Tanrı'nın Asi Çocukları: Zalimlik ve Mazlumluk Arasında Şiddet Sarmalındaki Yahudiler

Yahudilik şiddet üzerine kurulmuş bir dindir ve Yahudiler hem zulmeden hem de zulme maruz kalanlar olarak sürekli şiddetle iç içe olmuşlardır. Bu anlamda Yahudi tarihi aynı zamanda şiddetin tarihi gibidir. Kutsal metinlerinin büyük bir kısmı da bu şiddete ya tanıklık eder ya da doğrudan şiddete rehberlik eder. Şiddet içerikli kutsal metinlerin ve tarihin Yahudi toplumunun bilinç yapısında arketipsel bir rol üstlendiğini düşünüyoruz. Bilindiği üzere arketip, bilinçli ya da bilinçsiz olarak insan davranışını şekillendiren ve kişinin kendisini hem önemli hem de kutsal addetmesini sağlayan bir örnek/modeldir. Bu bağlamda şiddet Yahudilerin kolektif bilinçaltında yeralan bir arketip olarak çok önemli roller üstlenir.

Anahtar Kelimeler:

Şiddet, Yahudilik, Jung, Eliade, Arketip, İsrail.

Rebellious Children of God: Jews between Oppressor and Oppressed in Spiral Violence

Judaism is religion that was born out of the violence. Jews have been always within violence as both oppressed and oppressor. It means that Jewish history is also history of violence. Most of the sacred texts witness or directly guide to this violence. We think that sacred texts containing violence and Jewish history play archetypical role in conscious structure of Jewish society. As known, archetype is a sample/model which consciously or unconsciously shapes human behaviors and esteems the person both considerable and holy. In this concept, violence takes on very important roles as an archetype placing in collective subconscious of Jewish people.

Keywords:

Judaism, Violence, Jung, Eliade, Archetypes, Israel.,

PDF

___

Adam, Baki, ‚Yahudilik ve Şiddet‛, İslamiyat, V (2002), sayı:1, ss.23-34.
Ay, Eyyüp, ‚Din ve Şiddetin Anlak Karelerinden Kesitler‛, İslâmiyat, c.5, sayı:1, 2002, ss.13-22.
Cohn, Norman, The Pursuit of the Millennium, Essential Books, Fairlawn – New Jersey, 1957.
Cox, James L., Kutsalı İfade Etmek, Din Fenomenolojisine Girişi, çev. Fuat Aydın, İz Yayıncılık, İstanbul, 2004.
de Beauvoir, Simone, ‚Şatila ya da Salcı Bilmecesi‛, Dünün ve Bugünün Defterleri, 1988/1, (Ortadoğu Dosyası Filistin Ayaklanması, İsrail, İran ve Irak), Belge Yayınları, ss.104-105.
Eliade, Mircea, Dinler Tarihine Giriş, çev. Lale Arslan, Kabalcı Yayınları, İstanbul, 2003.
Falk, Avner, A Psychoanalytic History of Jews, 1996, Fairleign Dickinson Univ. Press.-Associated University Presses London, 1996.
Firestone, Reuven, Yahudiliği Anlamak, İbrahim’in / Avraam’ın Çocukları, çev. Çağlayan Erendağ, Levent Kartal, Gözlem Gazetecilik, İstanbul, 2004.
Garaudy, Roger, İsrail, Mitler ve Terör, çev. Cemal Aydın, Pınar Yayınları, İstanbul, 1999. , Siyonizm Dosyası, çev. Nezih Uzel, Pınar Yayınları, İstanbul, 2000.
Genet, Jean, ‚Şatila’da Dört Saat‛ Dünün ve Bugünün Defterleri, 1988/1, (Ortadoğu Dosyası Filistin Ayaklanması, İsrail, İran ve Irak), Belge Yayın- ları, ss.86-103.
Gündüz, Şinasi, ‚Kur’an Kıssalarının Kaynağı Eski Ahit mi?‛ Yapı, Muh- teva ve Kaynak Açısından Torah Kıssaları‛, O.M.Ü.İ.F.D., sayı: 10, Samsun, 1998, ss.49-88.
Haney, Craig - Curtis Banks and Philip Zimbardo, ‚A Study of Prisoners and Guards in a Simulated Prison‛, Theatre in Prison, ed. Micheal Balfour, Intellect Books, Bristol GBR, 2004, ss. 19-33.
Jung, Carl Gustav, Collected Papers on Analytical Psychology, tr. Constance E. Long, Bailliere, Tindal and Cox, London, 1916. , Psikoloji ve Din, çev. Raziye Karabey, Okyanus Yayıncılık, İstanbul, 1998.
Kısa, Cihat, Carl Gustav Jung’da Din ve Bireyleşme Süreci, İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları, İzmir, 2005.
Lewis, Bernard, Semitizm ve Anti-Semtizm Çatışma ve Önyargıya Dair, çev. Hür Güldü, Everest Yayınları, İstanbul, 2003.
Luther, Martin, ‚On the Jews and Their Lies (1543)‛, Martin Luther’s Basic Theological Writings, ed. Timothy F. Lull, Second Edition, ed. William R. Russell, Fortress Press, Minneapolis, 2005, ss.25-32.
Maimonides, Moses, The Guide for the Perplexed,tr. M. Friedländer, Routledge & Kegan Paul Ltd., London, 1904.
Michaud, Yves, Şiddet, çev. Cem Muhtaroğlu, İletişim Yayınları, İstanbul, 1991.
Moon, Beverly, ‚Archetypes‛, Encyclopedia of Religion, ed. Lindsay Jones, 2nd edition, Macmillian Reference Thomson Gale, New York, 2005, c.1, ss.457-460.
Moser, Barry, ‚Blood & Stone: Violence in the Bible & the Eye of the Illustrator‛, http://www.crosscurrents.org/moser0701.htm [17.12.2007]. Currents, Summer 2001, Vol.51, No:2,
Moses, Rafael, ‚Şiddet Nerede Başlıyor?‛, Cogito, sy. 6-7, Kış-Bahar ’96, s.23-27.
Noll, K.L., ‚Canaanite Religion‛, Religion Compas, Blackwell Publishing, London, 1/1 2007, ss. 61-92.
Reemtsma, Jan Philipp, Vahşeti Kavramak, İnsan Zulmünü Açıklama Deneme- leri, çev. Ender Ateşman, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1998.
Ricoeur, Paul, The Symbolism of Evil, tr. Emerson Buchanan, Beacon Press, Boston, 1969. , ‚Original Sin: A Study in Meaning‛, The Conflict of Interpretations Essays in Hermeneutics, ed. Dohn Ihde , Northwestern University Press, Evanston, 1974, ss.269-286.
Rokach, Livia, Israel’s Sacred Terrorism, a Study based on Moshe Sharett's Personal Diary, and other documents. Foreword by Noam Chomsky, AAUG Press, New York, 1986, http://codoh.com/zionweb/ zisacredterror/zinasser10.html#appendix1 [28.04.2008].
Rowley, H.H., Worship in Ancient Israel: Its Form and Meaning, London, 1967.
Shahak, Israel, Yahudi Tarihi Yahudi Dini,çev. Ahmet Emin Dağ, Anka Ya- yınları, İstanbul, 2002.
Stevens, Anthony, Jung, çev. Ayda Çayır, Kaknüs Yayınları, İstanbul 1999.
‚Şiddet Üzerine Bildiri‛, çev. Bahar Öcal Düzgören, Cogito, Sayı 6-7, Kış- Bahar ’96, ss.37-39.
Weiner, Peter F., Hitlerin Manevi Atası Martin Luther, çev.Hakan Olgun, Kaknüs Yayınları, İstanbul, 2002.
Zimbardo, Philip, The Lucifer Effect: Understanding How Good People Turn Evil, Random House, 2007.
http://www.deiryassin.org/ [28.04.2008].
http://www.etzel.org.il/english/index.html [28.04.2008].
http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/History/irgun.html [28.04.2008]
Rebellious Children of God:
Jews between Oppressor and Oppressed in Spiral Violence
Citation/©: Batuk, Cengiz, (2008). Rebellious Children of God: Jews between Oppressor and Oppressed in Spiral Violence. Milel ve Nihal, 5 (1), 157- 187.
Key Words: Judaism, Violence, Jung, Eliade, Archetypes, Israel.