Farklılık ve Çokkültürlülük Siyasetleri Üstüne Bir Deneme

Günümüzde çoğulculuk yaşadığımız toplumların neredeyse doğal bir yapısı haline gelmeye başlamıştır. Küreselleşmenin getirdiği toplumsal dönüşümler ve buna bağlı olarak ortaya çıkan çoğul kimlikler ve ulus ötesi kurumların artan rolü sonucu her geçen gün daha da artan farklılaşmış kimlikler yaşadığınız dünyanın birer gerçeği haline gelmiştir. İşte çok kültürcülük tartışması da bu zemin üzerinde yeşermeye başlamıştır. Çok kültürcülük ve kültürel çeşitlilik modern sonrası ortamın da sağladığı kolaylıklarla tüm dünyada tartışılan bir olgu konumuna yükselmiştir. Özellikle Kanada ve Avustralya gibi devletlerin ülkelerine kabul etmiş oldukları göçmenleri asimile etmek yerine çok etnikli yapı içinde farklılıklarını tanıyan bir politika girişimi olarak çokkültürlülüğü resmen bir devlet politikası haline getirdikleri 70’li yıllardan sonra konu daha fazla dünya gündemine oturmuştur. Ancak her tartışmada olduğu gibi çok kültürlülük konusunda da farklı perspektifleri kendilerine eksen alan açıklamalarla karşılaşmaktayız. Bu çerçeveden olarak bu yazıda çok kültürlülük siyasetinin çeşitli uygulama biçimlerini belli başlı savunucuları özelinde ele alarak, bu siyasete ilişkin imkân ve sıkıntılara işaret edilmeye çalışılmaktadır.

An Essay on Diversity and Multiculturalism Policies

Today pluralism has almost become the natural structure of all societies. Because of the social transformations that the globalisation brings, plural identities and the increasing role of global institutions related to these transformations and gradually increasing diversed identities have become realities of our present world. Meanwhile, debates about multiculturalism have begun to appear in this sense. Multiculturalism and cultural diversity have become phenomena discussed all over the world with the help of postmodernity. Multiculturalism has entered in the agenda of the whole world just after the countries such asCanadaandAustraliaaccepted multiculturalism and ethnic diversity as a state policy instead of assimilating the immigrants. But as seen in all debates, we   encounter with explanation concerning different perspectives of multiculturalism. In this respect, we will deal with different applications of multiculturalism by concerning pioneers of this concept and point out the facilities and problems of this policy.

___

  • AKTAY, Yasin GÖKA, Erol; TOPÇUOĞLU, Abdullah; Önce Söz Vardı, Yorumsamacılık Üzerine Bir Deneme, Vadi Yayınları, Ankara, 1996
  • AKTAY, Yasin ; ‚ Küreselleşme ve Çokkültürlülük‛, Tezkire, Sayı : 35, Kasım/ Aralık 2003.
  • APPIAH, K. Anthony, ‚Kimlik, Sahicilik, Hayatta Kalma- Çokkültürlü Toplumlar ve Toplumsal Yenidenüretim.‛ , Çokkültürcülük – Tanınma Politikası, Çev. (Nazlı Ökten), Charles Taylor’un Yazısına Yorum, Sh. 1146-158 ,Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1996
  • BALI, Ali Şafak, Çokkültürcülük ve Sosyal Adalet – Öteki İle Barış İçinde Yaşamak, Çizgi Kitapevi, Konya, 2001
  • BIRCH , Anthony H., Nationalism and National Integration, Unwin Hyman, London, 1989
  • BAUMAN, Zygmunt, Modernlik ve Müphemlik, (Çev. İsmail Türkmen), Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2003
  • BAUMAN, Zygmunt, Yasa Koyucular ile Yorumcular, (Çev. Kemal Atakay), Metis Yayınları, İstanbul, 1996
  • BAUMAN, Zygmunt, Postmodernizm ve Hoşnutsuzlukları , (Çev. İsmail Türkmen), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2000
  • GIDDENS, Anthony, Üçüncü Yol, Sosyal Demokrasinin Yeniden Dirilişi, (Çev. Mehmet Özay), Birey Yayıncılık, İstanbul, 2000.
  • GOULD, Carol C., ‚Çeşitlilik ve Demokrasi: Farklılıkların Temsili‛, Demokrasi ve Farklılık, Seyla BENHABİB, (Çev. Zeynep Gürata, Cem Gürsel), Demokrasi Kitaplığı, Dünya Yerel Yönetimler ve Demokrasi Akademisi (WALD), İstanbul 1999.
  • GRAY, John, Liberalizmin İki Yüzü, (Çev. Koray Değirmenci), Dost Kitapevi, Ankara, 2003.
  • GRILLO, R. D., Pluralism and the Politics of Difference, State, Culture, and Ethnicity in Comparative Perspective , Oxford Un. Pres , 1998 HABERMAS, Jürgen, Öteki Olmak, Ötekiyle Yaşamak – Siyaset Kuramı Yazıları, (Çev. İlknur Aka), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2002
  • HABERMAS, Jürgen, ‚Demokratik Anayasal Devlette Tanınma Savaşımı‛ Çokkültürcülük ve Tanınma Politikası (Çev. Mehmet H. Do- ğan), Yay. Haz. Amy Gutman, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1996
  • HEKMAN, Susan, Bilgi Sosyolojisi ve Hermeneutik, (Çev. Hüsamettin Arslan – Bekir Balkız), Paradigma yayınları, İstanbul, 1999.
  • ERDOĞAN, Mustafa, Liberal Toplum Liberal Siyaset, Siyasal Kitapevi, Ankara, 1998 İREM, Nazım, ‚Yanlış Giden Ne ? Postmodernizm, Çokkültürcülük ve Avrupa’da Yeni Irkçılık‛ Sivil Toplum, Sayı : 5, Ocak-ŞubatMart 2004
  • KÖKER, Levent , ‚Charles Taylor : Kimlik/ Farklılık Sorununa Sahici Demokratik Çözüm Arayışı‛ Sh. 11-14, Çokkültürcülük ve Tanı- ma Siyaseti,Yay. Haz. Amy Gutman, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1996
  • KYMLICKA, Will, Çokkültürlü Yurttaşlık- Azınlık Haklarının Liberal Teorisi, (Çev. Abdullah Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1998
  • KYMLICKA, Will, ‚Kanada’da Grup Ayrışmalı Üç Yurttaşlık Biçimi‛, Demokrasi ve Farklılık, Yayıma Haz. Seyla Benhabib, (Çev. Zeynep Gürata, Cem Gürsel),Demokrasi Kitaplığı, Dünya Yerel Yönetimler ve Demokrasi Akademisi (WALD), İstanbul 1999.
  • MOUFFE, Chantal , ‚ Demokrasi, İktidar ve ‚ Siyasal Düzen‛, Demokrasi ve Farklılık, Yayıma Haz. Seyla Benhabib, (Çev. Zeynep Gürata, Cem Gürsel),Demokrasi Kitaplığı, Dünya Yerel Yönetimler ve Demokrasi Akademisi (WALD), İstanbul 1999.
  • ÖNCÜ, Ayşe, ‚ Sosyal Bilimlerde Yeni Meşruiyet Zemini Araşyışları‛, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek, Sempozyum Bildirileri, Sh. 48, Metis Yayınları, İstanbul, 1998
  • PAREHH, Bhikhu, Çokkültürlülüğü Yeniden Düşünmek, (Çev. Bilge Tanrıseven), Phoenix yayınları, Ankara, 2002
  • PAZ, Octavia, ‚Tarihin Sonunda Batı Doğu’ya Dönüyor‛ , Yüzyılın Sonu, Ed. Nathan Gardels, (Çev. Belkıs Dişbudak), Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 1999.
  • PHILLIPS, Anne, ‚ Farklılığa Nasıl Yaklaşmalı : Fikirler Politikası mı Yoksa Mevcudiyet Politikası mı?‛, Sh. 199, Demokrasi ve Farklılık, Yayıma Haz. Seyla Benhabib, (Çev.Zeynep Gürata , Cem Gürsel), Demokrasi Kitaplığı, Dünya Yerel Yönetimler ve Demokrasi Akademisi (WALD), İstanbul 1999.
  • ROCKEFELLER, Steven C., Çokkültürcülük – Tanınma Politikası, Çev. (İlknur Özdemir), Charles Taylor’un Yazısına Yorum, Sh. 95- 105, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1996
  • RUTHERFORD, Jonathan, ‚ Yuva Denilen Yer; Kimlik ve Farklılığın Kültürel Politikası‛, Kimlik, Topluluk/Kültür/Farklılık, (Çev. İrem Sağlamer), Sarmal Yayınevi, İstanbul, 1998
  • SERDAR, Ziyauddin, Postmodernizm ve Öteki : Batı Kültürünün Yeni Emperyalizmi, (Çev. Gökçe Kaçmaz), Söylem Yayınları, İstanbul 2001
  • TAYLOR, Charles, ‚ Tanınma Politikasi‛, Çokkültürcülük – Tanıma Siyaseti, Çev. (Yurdanur Salman), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1996
  • TOK, Nafiz, Kültür, Kimlik ve Siyaset, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2003 TOURAINE, Alain, Modernliğin Eleştirisi, (Çev. Hülya Tufan), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1994.
  • YEĞENOĞLU, Medya, ‚Çokkültürlülük disiplinlerarasılık mıdır ?‛ Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek, Sempozyum Bildirileri, Sh. 287-298, Metis Yayınları, İstanbul, 1998
  • WALLERSTEIN, Immanuel, Bildiğimiz Dünyanın Sonu, (Çev. Tuncay Birkan), Metis Yayınları, İstanbul, 2000.
  • WALZER, Michael, ‚ Tanınma Politikasi‛, Çokkültürcülük – Tanıma Siyaseti, Çev. (Cem Akaş), Charles Taylor’un Yazısına Yorum, Sh. 106-110,Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1996
  • WALZER, Michael, Hoşgörü Üzerine, (Çev. Abdullah Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul 1998.
  • YOUNG, Irıs Marion, ‚ İletişim ve Öteki: Müzakereci Demokrasinin Ötesinde‛, Sh. 174, Demokrasi ve Farklılık, Yayıma Haz. Seyla Benhabib, (Çev. Zeynep Gürata, Cem Gürsel), Demokrasi Kitaplığı, Dünya Yerel Yönetimler ve Demokrasi Akademisi (WALD), İstanbul 1999.
  • YÜRÜŞEN, Melih, Çeşitlilikten Özgürlüğe- Çokkültürlülük ve Liberalizm, LTD yayınları, Ankara, 1998.
  • ZIZEK, Slovaj, ‚ Çokkültürlük Ya Da Çok Uluslu Kapitalizmin Kültürel Mantığı‛, (Çev: Tuncay Birkan), Defter, Yıl: 14, Sayı: 44, Yaz 2001.