Pelikülden Dijital Üretim Dönemine Sinemada Seri Filmlerde Tasarım ve İçeriğin Dönüşümü: Star Wars “Yıldız Savaşları” Filmleri Örneği
Sinema, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin neticesi olarak ortaya çıkmış bir sanat dalıdır. Belli bir döneme kadar kendi görsel tasarım unsurlarını ve formlarını oluşturan sinema aynı zamanda kendi içindeki teknik gelişmelerle bir öğrenme ve dönüşüm süreci içinde olmuştur. Dijital teknolojinin, film yapımında kullanılmasıyla birlikte sinemanın görsel tasarım unsurları başta olmak üzere filmlerin içeriklerinde de bir değişim meydana gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, gelişen ve dijitalleşen sinema teknolojisinin, bir film serisi olan “Star Wars” filmlerinin içeriklerini nasıl değiştirdiğini ve bu değişimin, film serisinin ilk çıkışından günümüze filmin ana yapısında genel bir dönüşüme sebep olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın yöntemi ‘Gömülü Teori Yaklaşımı’ olarak belirlenmiş; ‘Açık’, ‘Eksen’, ve ‘Seçici’ Kodlama türleri kullanılarak ‘Sistematik Desen’ Gömülü Teori kategorisinde incelemesi yapılmıştır. Bu analiz sonucunda dijital öncesi bir dönemde üretimi yapılan ilk üçlemeye göre, tamamen dijital olarak üretilen ikinci üçlemenin içeriksel ve üretimsel olarak ilkinden tamamen ayrıldığı; yakın zamanda tamamlanan üçüncü üçleme ise yapım pratikleri ve içerik olarak geçmiş kökenlere bağlı kalmak amacıyla dijital teknolojiden içeriğe müdahale etmeyecek şekilde yararlanmış bir yapım pratiğiyle üretildiği saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler:
dijital sinema, görsel tasarım, yıldız savaşları, gömülü teori
Translation of Design and Content in Serial Films in Cinema from Pellicule to Digital Production Period: Example of Star Wars Movies
The cinema is an art that emerged because of scientific and technological developments. Until a certain period, the cinema that forms its own visual design elements and forms and it has also been in a process of learning and transformation with its own technological developments. By using of digital technology in film production, there has been a change in the content of films, especially the visual design features of cinema. The objective of this thesis is to find out how the developing and digitalizing cinema technology has changed the contents of the movie series Star Wars and whether this change has caused a general transformation in the main structure of the film since the first series of the film. The method of the study is determined as ‘Grounded Theory’; by using ‘Open’, ‘Axial’ and ‘Selective’ coding types are examined through the ‘Systematic Design’ Grounded Theory category. The result of this analysis points out that, according to the first trilogy produced in a pre-digital period; the third trilogy, which has been completed recently, is produced with a production practice that has benefited from digital technology in a way that does not interfere with content in order to stick to past origins in production practices and content.
Keywords:
Digital cinema, visual design,
___
- Akgülgil, Nadide Gizem (2017). “Görsel Efekt Kullanımında Star Wars’un Geçmişi ve Bugünü.” Star Wars Sineması Okumaları. S. Serhat Serter (der.) içinde. İstanbul, Dedalus Yayınları.
- Arnheim, Rudolf (2002). Sanat Olarak Sinema. Çev., Rabia Ünal. Ankara: Öteki Yayınevi.
- Bazin, André (2007). Sinema Nedir?, Çev., İbrahim Şener. İstanbul: İzdüşüm Yayınları.
- Bordwell, David (2012). Pandora’s Digital Box: Films, Files and The Future of Movies. Wisconsin: The Irvington Way Institute Press.
- Bordwell, David ve Kristin, Thompson (2012). Film Sanatı. Çev. Ertan Yılmaz ve Emrah Suat Onat. Ankara: DeKi Yayınları.
- Brooker, Will (2015). Yıldız Savaşları. Çev., Billur Yılmazyiğit. İstanbul: Alfa Yayınları.
- Çelik, Hilal ve Ekşi, Halil (2015). Nitel Desenler: Gömülü Teori. İstanbul: Edam Yayınları.
- Dünyanın İlk Renkli Filmi, Beyazperde. http://www.beyazperde.com/haberler/filmler/haberler-53631/. Erişim Tarihi: 12 Aralık 2019.
- Eisenstein, Sergey (1984). Film Duyumu. Çev., Nijat Özon., İstanbul: Payel Yayınları.
- Elsaesser, Thomas ve Hagener, Malte (2014). Film Kuramı: Duyular Yoluyla Bir Giriş. Çev., Berhan Soner ve Barış Yıldırım. Ankara: Dipnot Yayınları.
- Empire Of Dreams: The Story of The Star Wars Trilogy (2004). [Belgesel]. ABD: Prometheus Entertainment & Fox Television Studios & Lucasfilm. Becker, Edith ve Burns, Kevin (Yönetmen).
- Erdikmen, Arda (2013). “Rudolf Julius Arnheim” Sinema Kuramları I: Beyazperdeyi Aydınlatan Kuramcılar. Zeynep Özarslan (der.) içinde. İstanbul: Su Yayınevi.
- Erkılıç, Hakan (2016). “Noël Burch ve Yeni-Biçimci Kuram” Sinema Kuramları II: Beyazperdeyi Aydınlatan Kuramcılar. Zeynep Özarslan (der.) içinde. İstanbul, Su Yayınevi.
- Ganz, Adam ve Khatib, Lina (2006). “Digital Cinema: The Transformation of Film Practice and Aesthetics”. New Cinemas: Journal of Contemporary Film 4(1): 21-36.
- Güçhan, Gülseren (1999). Tür Sineması, Görüntü ve İdeoloji. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Hill, Derek (2011). Charlie Kaufman ve Hollywood’un Neşeli Afacanlar, Fabulistler ve Hayalperestler Takımı. Çev., Selen Serezli. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
- Hu, Kaichen (2016). The Effects of Digital Video Technology On Modern Film. MA in Master of Science in Television Management Philadelphia: Drexel University.
- Jenkins, Henry (2006). “Quentin Tarantino’s Star Wars?: Digital Cinema, Media Convergence and Participatory Culture”. Media and Cultural Studies. Meenakshi Gigi Durham and Douglas Kellner (gln.) inside. New Jersey: Blackwell Publishing.
- Kellner, Douglas (2013). Sinema Savaşları: Bush-Cheney Döneminde Hollywood Sineması ve Siyaset. Çev., Gürol Koca. İstanbul: Metis Yayınları.
- Köprü, Mehmet (2009). “Bazin’in Dijital Kameraları Eisenstein’in Bilgisayar Efektlerine Karşı: Geleneksel Kuramların Bakışıyla Yeni Film Teknolojileri”. İletişim Araştırmaları Dergisi 7: 49-77.
- Kutlu, Kutlukhan ve Yücel, Doğu ve Bıçakcı, Hakan ve Kaya, Evrim ve Yücel, Fırat ve Akkartal, Fatma Cihan ve Şensöz, Ali Deniz (2016). “Yuvarlak Masa Tartışması: Star Wars, Masalsılık Öldü mü?”. Altyazı Aylık Sinema Dergisi. 157: 66-76.
- Mükerrem, Zaur (2012). Sinematografi Üzerine Düşünceler: Kuram ve Uygulamalar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Nişancı, İlkay (2011). “Kurgunun Güncel Sorunsalı: Eisenstein’ın Dikey Kurgusunun Evrimi”. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi. 41: 63-80.
- Nişancı, İlkay (2018). Teoride ve Pratikte Sinemada Kurgu. İstanbul: Doruk Yayınları.
- Öztürk, Belis (2012). Sinemada Mekân Tasarımının İncelenmesi: Bilim Kurgu Sineması Örneği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. Maltepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Ryu, Jae Hyung (2007). Reality & Effect: A Cultural History of Visual Effects. PhD of Philosophy in the College of Arts and Sciences. Georgia. Georgia State University.
- Side By Side (2012). [Belgesel]. ABD: Company Films. Kenneally, Chris (Yönetmen).
- Stam, Robert (2014). Sinema Teorisine Giriş. Çev., Selda Salman ve Çiğdem Asatekin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Turnock, Julie (2012). “The ILM Version: Recent Digital Effects and The Aesthetics of 1970s Cinematography”. Film History. 24(2): 158-168.
- Whitney, Allison (2018). “Formatting Nostalgia: IMAX Expansions of The Star Wars Franchise”, Star Wars and The History of Transmedia Storytelling. Sean Guynes and Dan Hassler-Forest (gln.) inside. Amsterdam: Amsterdam University Press.
- Yürür, Fatih (2017). Kıyametin Sineması: Post Apokaliptik Filmler. İstanbul: Cinius Yayınları.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2016
- Yayıncı: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Sivil Toplum Kuruluşlarında Sosyal Sorumluluk Anlayışı: Yeşilay Örneği
Özgür SELVİ, Selin AFACAN, Gülhanım BİÇİCİ
Televizyon Ana Haber Bültenlerinde Çerçeveleme: Türk Telekom Reklam Filmi Örneği
Fijital (Phygital) Pazarlama Uygulamaları Üzerine Bir İnceleme: Amazon Go Örneği
Etnografik Belgesel Filmin Kültür Aktarım İşlevi Üzerine Bir Değerlendirme