THE ROLE OF LOAN WORDS IN MUTUAL ENRICHMENT OF LANGUAGES

Her dil için onun sözlüğündeki kelimelerin ilk olarak hangi anlamda kullanıldığı, oluşumu ve gelişim tarihinin öğrenilmesi sözcükbilimin - Leksikolojinin güncel meselelerindendir. Dilin söz varlığı onun geçtiği gelişme sürecini bütünüyle yansıtır ve herhangi bir dilin öğrenilmesinde onun sözcük sisteminin tetkiki büyük önem taşımaktadır. Genel olarak, dilin sözlük içeriği sosiolinqvistik faktörlerin etkisiyle zaman içinde, ihtiyaç duyuldukça zenginleşir. Dil ve iç gelişme kanunlarına toplumdaki siyasi, sosyal değişim, bilimsel ve teknik gelişim, ekonomik, kültürel hayatta yaşanan değişimlerin büyük etkisi vardır. Dünya dillerini incelediğimiz zaman  hiçbir dilin tamamen kendi kelimelerinden oluşmadığını görürüz. Diller mutlak şekilde kendileriyle etkileşimde gelişir. Sözlük içeriğinin zenginleşmesinde alıntı kelimeleri rolü inkar edilemez, onların temelinde ise temamen dil ilişkileri durur.Sözalmanın en önemli şartı iletişimde olan dillerin resmi durumu ve nüfuzluluğu sayılır, bu ise kommunikativ fonksiyonların hacmi, dil taşıyıcılarının sosyal konumu ile belirlenir. Fakat tarihi geçmişi incelersek, sözlerin dile zorla kabul edilmesi olguların da var oldugunu görürüz. Fakat bununla birlikte, unutulmamalıdır ki en katı dil politikasına göğüs geren, ona keskin direnç gösterebilen diller de mevcuttur. Örneğ, malay dili. Malezya'da İngilizlerin egemenliği döneminde malay diline çok az ingiliz leksemləri dahil olmuştur. İşgalden sonraki dönemlerde İngiliz dilinden yerel dile yüklü miktarda söz geçmiş. Dile yeni kelimelerin gelmesi ticari amaclarla bağlı olabilir sonucuna geliniyor.Yapısal dilbilim okulunun temsilcilerinin göre, dilin tüm düzeyleri, aynı zamanda, söz varlığının kendisi de sistem oluşturmaktadır. Genellikle, leksikoloji toplumdaki değişimlerin kendisinde yansıtma gücünde değildir. Bu halde alıntı kelimeler dilimize dahil olur ve genellikle yavaş yavaş o dilin  uyumlarına uyar ve zamanla dilin ayrılmaz bölümüne dönüşüyor. Girişim alınma kavramı dilçilikde birçok durumda karıştırılır ve bunların tam sınırı halen netleşmemiştir. Kanaatimizce, alınma sürecini bir bütün girişim hali olarak kabul etmek doğru olmazdı. Çünkü alınmalar ilk dönemde dil kurallarından dışına çıkmış olsa bile, belli aşamaları geçtikten sonra etimon dilin kurallarına uyar ve sözcüklerde hiçbir dış olayı dikkate alınmaz. Alıntı sözcükler ilk aşamada sahiplenilmediği için sözlerde normalden belli kadar dışa çıkma halleri oluşur, işte bunu girişim olarak adlandırılan biliyorlar.Bazen dilde kullanılan yabancı kelimelerin hepsini alınma sözcükler gibi kabul ederler. Sözcük sozalan dilde tam sahiplenildiği halde alıntı kelime gibi kabul edilebilir. Tabii ki, alınmanın "sahiplenmesi" söz kökeninin değişmiş olması anlamına gelemez. Alıntı kelimelerin belirli kısmı dilin sözlük içeriğinin genel kullanılan sözcük katına geçer ve böylece, dilin kendi sözleri gibi yaygın olarak kullanılmaktadır. Dilin söz (kelime) alıntısı devamlı süren bir süreçtir. Çeşitli dönemlerde bu sürecin hızında inme ve kalkmalar olsa da, hiçbir dil bundan tamamen vazgeçmek gücünde değildir. Çünkü şu durum sosyal-siyasi, ekonomik ve kültürel etkilerle bağlı. Ancak dikkate almak gerekir ki, gereği olmadan lüzumsuz dile getirilen alınmalar (alıntı kelimeler) dili zorlaştırmaktadır ve zamanla ulusal sözlerin unutulmasını hızlandırır. Kendi kökünden koparak uzaklaşan dil, bir an "ölü dil" statüsü kazanabilir ve bir devletin çöküşüne neden ola bilmesi unutulmamalıdır.

THE ROLE OF LOAN WORDS IN MUTUAL ENRICHMENT OF LANGUAGES

The creation and  initial use of meaning of the words for each language contained in the dictionary,  to study the history of the formation and development of the words are an actual issues of linguistics.The lexicology of language reflects the whole history of its development process and application or use of lexics system is very importat in study and research process of  any languages. Generaly, vocabulary (vocabulary content of the language)  is enriched by the influence of sociolinguistics factors.Political and social changings, scientific and technological progress, updates in economic and cultural life influence seriously to the language and its internal development rules (laws). If we review the world's languages, we can see that no language is consist of their own words. Languages develop necessarily interaction with each other. The loanwords play a significant role in development of the vocabulary and language content. The loanwords are based on language links.  The most important condition of rename process (event) is being an official status and prestigious of the communicative languages, it is considered and determined by the volume of communicative functions, social position of the language resources. However, if you review the historical backgraund of the past, we can see that there had been facts regarding forced acceptance of the words to the language. In addition, we should not forget that, there are some languages which fight against this process. Malaysian language is malay. Malay can be a good example. Few English lexemes had been entered Malay language during the British rule in Malaysia A large number of English words entered in the local language, after the occupation period. It follows that  the formation of new words or entering of new words to the language may relate to trade and domestic issues. Accourding to the representatves of structural linguistics school, all levels of the language even lexicology is a system. İn general, the lexicology can not reflect (include) all of the changes taking place in society. Then acquisitions came into the language and in many cases they adapted the language norms and became gradually part of the language.Many linguists thinks that it is not tue to present lexical loanwords as interference and they menthion that it results misunderstanding. Consept od interference amd loanword somethimes are mixed in Linguistics, and thier borders had been defined among them yet. We think, it is not right to accept loan process case as an interference case. Although acquisitions exceeded the initial period of the language requirements, after passing of some stages it complies the etimon norms of the language and no cases of deviation is insignificant. As loanwords are not assimilated in the early stage, deviation case is followed in the words, we just can call this case as an interference. Sometimes it is considered that all foreign words which used in the language are loanwords. But the word can be considered as a loanword when it is used wholy in the accepted  language. Of course, it does not mean that the origin of the word is changed. Some of the words include lexics layer of the language vocabulary, in general  widely used in the language as their own words. A loanword is a word adopted from one language (the donor language) and incorporated into another language without translation. This is consistent ongoing process. At different times despite of us and down rates process,  no language is able to completely give up this process. Because this situation is based on social-political, economy and cultural factors. But we have to take into account thatacquisitions is acceleratin and over time caused forgeting of national words. We must not forget that when the words break away from their roots, the language can win a status of "dead language" as soon as possible  and this fact is just enough for the collapse of one state.

___

  • Cəfərov M.Z. Dilimiz və terminologiyamız. // Terminologiya məsələləri, Bakı : Elm, 1984, s.2-6
  • Дорофесва Т.В. Ролъ (онглиский эашитствованный в лексике малайэийского яэыка. Лексического эашитвавния в яэыках эарубежного Востока. Москва: 1991 .стр.79-80
  • Qarayev A.H.Müasir Azərbaycan dilində Avropa mənşəli leksik alınmalar. Bakı : Azərbaycan Universiteti, 1989, 94 s.
  • Həsənov H.Ə. Müasir Azərbaycan dilinin leksikologiyasi. Bakı: Maarif, 1988. -308s.
  • Heydərov R.A. Dillərin inkişafında dil əlaqələrinin rolu. Bakı : Elm və təhsil, 2013, 216 s.
  • Жлуктенко Ю.А. Лингвистические аспекты двуязычия. Киев: Выща школа, 1974, 176 с.
  • Tahirov İ.M. Dialekt leksikasında alınma sözlər. Bakı : Nurlan, 2004, 136 s.
  • Abbasova B. Sözalma hadisəsinin əsasları. Bakı: Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı, 1995, 91 s.
  • Чикобава А. С. Чанско – мергельско грузинский сравнительный словарь. Тбилиси: 1938
  • Суперанская А.В. Заимствование слов и практическая транскрипция. Изд-во АН.СССР Москва: 1962 , 48с.