Gamze TESKERECİ, Ayla ÖZERLİ

Menopozda Semptom Yönetiminde Aromaterapi: Literatür Derleme

Menopoz, tüm kadınların yaşamını etkileyen doğal biyolojik süreç olsa da, birçok kadın bu süreçte sıcak basması, depresyon, vajinal kuruluk, düşük libido, osteoporoz, yorgunluk, uyku bozuklukları, çarpıntı, duygusal dengesizlik gibi çeşitli semptomlar yaşayabilmektedir. Bu semptomlar kadınların yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Pek çok kadın menopoza bağlı yaşadıkları semptomları azaltmak için tamamlayıcı terapi yöntemlerini kullanmaktadır. Bu derleme ile menopoz semptomları için bir tedavi olarak aromaterapinin terapötik etkilerini değerlendiren girişimsel çalışmaların incelenmesi amaçlanmıştır. Ulaşılabilen literatürde menopoz dönemindeki kadınlarda aromaterapinin etkinliğini inceleyen 16 çalışmaya ulaşılmıştır. Çalışmaların on birinin İran, üçünün Kore, birinin Japonya ve birinin ülkemizde yapıldığı görülmektedir. Aromaterapi uygulaması çalışmaların altısında masaj, altısında inhalasyon, dördünde oral yol ile uygulanmıştır. Bu çalışmalarda aromaterapi uygulamasının menopoz semptomları azalttığı, psikolojik sağlığı, menopoza özgü yaşam kalitesi, uyku kalitesi, kan basıncı ve kan parametrelerini iyileştirdiği görülmüştür. Menopoz semptomlarının yaşam kalitesi üzerindeki istenmeyen etkileri göz önüne alındığında, basit, invaziv olmayan, güvenli ve etkili bir yöntem olan aromaterapi menopoz dönemindeki kadınlar tarafından kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler:

aromaterapi, menopoz, semptom

Aromatherapy in Symptom Management in Menoposis: A Literature Review

Although menopause is a natural biological process that affects the lives of all women, many women may experience various disturbing symptoms such as hot flashes, depression, vaginal dryness, low libido, osteoporosis, fatigue, sleep disorders, palpitations, and emotional instability. These symptoms negatively affect the quality of life of women. Many women use complementary therapy methods to reduce these symptoms they experience due to menopause. The aim of this review is to examine interventional studies evaluating the therapeutic effects of aromatherapy as a treatment for menopausal symptoms. In the available literature, there are 16 studies examining the effectiveness of aromatherapy in women in menopausal period. It is seen that 11 of the studies were conducted in Iran, three in Korea, one in Japan and one in our country. Aromatherapy was applied by massage in six of the studies, inhalation in six, and oral in four. In these studies, it was observed that aromatherapy application reduced menopausal symptoms, improved psychological health, quality of life specific to menopause, sleep quality, blood pressure and blood parameters. Considering the adverse effects of menopausal symptoms on quality of life, aromatherapy, a simple, non-invasive, safe and effective method, can be used by menopausal women.

Keywords:

Aromatherapy, Menopause, Symptom,

PDF

___

1. Khokhar SH. Knowledge, attitude and experience of menopause. Pak J Med Res. 2013;52(2):42-6.
2. Nisar N, Sohoo NA. Severity of menopausal symptoms and the quality of life at different status of Menopause: a community based survey from rural Sindh, Pakistan. Int J Collab Res Intern Med Public Health 2010;2(5):118-30.
3. Yurdakul M, Eker A, Kaya D. Menopoz döneminde kadınların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2007;21:187-93.
4. Sis Çelik A, Pasinlioğlu T. Klimakterik dönemde yaşanan semptomlar ve hemşirenin rolü. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2013;1(1):50-6.
5. Ünsal Atan Ş, Yiğitoğlu S. Menopozda semptom yönetimi ile ilgili kanıta dayalı uygulamalar. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi 2015;3:35-59.
6. Abay H, Kaplan S. Menopozal dönem yaşam kalitesini nasıl etkiliyor? Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;(1-2-3):1-23.
7. Baber RJ, et al. IMS Recommendations on women’s midlife health and menopause hormone therapy. Climacteric 2016;19:109-50.
8. Kaba F, Demirel Bozkurt Ö. Menopoz semptomlarında tamamlayıcı ve alternatif tedaviler. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2020;3(2):134-42.
9. Posadzki P, et al. Prevalence of complementary and alternative medicine (CAM) use by menopausal women: a systematic review of surveys. Maturitas 2013;75:34-43.
10. Ege E, Kal HE, Altuntuğ K. The use of alternative methods in reducing menopausal complaints in Turkey. Afr J Tradit Complement Altern Med 2014;11(2):295-300.
11. Gökgöz N. Postmenopozal dönemdeki kadınların menopoz semptomlarına yönelik uyguladıkları tamamlayıcı ve alternatif tıp yaklaşımlarının yaşam kalitesine etkisi. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi (Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 2014.
12. Buckle J. Clinical aromatherapy. Elsevier, St. Louis, MO:2015.
13. Choi J, et al. Aromatherapy for the relief of symptoms in burn patients: A systematic review of randomized controlled trials. Burns 2018;44(6):1395-1402.
14. Hur MH, et al. Aromatherapy for stress reduction in healthy adults: a systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Maturitas 2014;79:362-9.
15. Hur MH, et al. Aromatherapy for treatment of hypertension: a systematic review. J Eval Clin Pract 2012;18:37-41.
16. Lee MS, et al. Aromatherapy for health care: an overview of systematic reviews. Maturitas 2012;71:257-60.
17. Tillett J, Ames D. The uses of aromatherapy in women's health. J Perinat Neonatal Nurs 2010;24:238-45.
18. Teskereci G, Boz İ. Gebelikte aromaterapi: bakıma tamamlayıcı bir yaklaşım. Zeynep Kamil Tıp Bülteni 2020;51(1):49-52.
19. Murakami S, et al. Aromatherapy for outpatients with menopausal symptoms in obstetrics and gynecology. J Altern Complement Med 2005;11(3):491-4.
20. Hur MH, et al. Effects of aromatherapy massage on blood pressure and lipid profile in korean climacteric women. Int J Neurosci 2007;117(9):1281-7.
21. Hur MH, Yang YS, Lee MS. Aromatherapy massage affects menopausal symptoms in korean climacteric women: a pilot-controlled clinical trial. eCAM 2008;5(3)325-8.
22. Darsareh F, Taavoni S. Effect of aromatherapy massage on menopausal symptoms: a randomized placebo-controlled clinical trial. Menopause 2012;19(9):995-9.
23. Taavoni S, et al. The effect of aromatherapy massage on the psychological symptoms of postmenopausal Iranian women. Complement Ther Med 2013;21:158-63.
24. Choi SY, et al. Effects of inhalation of essential oil of citrus aurantium L. Var. Amara on menopausal symptoms, stress, and estrogen in postmenopausal women: a randomized controlled trial. Evid Based Complement Alternat Med. 2014. doi: 10.1155/2014/796518.
25. Lotfipur-Rafsanjani SM, et al. Comparison of the efficacy of massage therapy and aromatherapy massage with geranium on depression in postmenopausal women: A clinical trial. Zahedan J Res Med Sci 2015;15:29-33.
26. Kazemzadeh R, et al. Effect of lavender aromatherapy on menopause hot flushing: a crossover randomized clinical trial. J Chin Med Assoc 2016;79:489-92.
27. Kamalifard M, et al. Comparison of the effect of lavender and bitter orange on depression in menopausal women: a triple-blind randomized controlled trial. Int. J. Women's Health Reprod. Sci 2017;5(3):224-30.
28. Farshbaf-Khalili A, Kamalifard M, Namadian M. Comparison of the effect of lavender and bitter orange on anxiety in postmenopausal women: a triple-blind, randomized, controlled clinical trial. Complement Ther Clin Pract 2018 31:132-138
29. Jokar M, et al. The effects of lavender aromatherapy on menopausal symptoms: A single-blind randomized placebo-controlled clinical trial. Int J Pharm Sci Res 2018;10(4):182-8.
30. Kamalifard M, et al. Comparison of the effect of lavender and bitter orange on sleep quality in postmenopausal women: a triple-blind, randomized, controlled clinical trial. Women & Health 2018;58(8):851-65.
31. Nikjou R, et al. The effect of lavender aromatherapy on the symptoms of meno¬pause. J Natl Med Assoc 2018;110:265-9.
32. Bakhtiari, S, et al. Effect of lavender aromatherapy through inhalation on quality of life among postmenopausal women covered by a governmental health center in Isfahan, Iran: A single-blind clinical trial. Complement Ther Clin Pract 2019; 34:46-50.
33. Gürler M, Kızılırmak A, Baser M. The effect of aromatherapy on sleep and quality of life in menopausal women with sleeping problems: a non-randomized, placebo-controlled trial. Complement Med Res 2020 (in press).
34. Jokar M, et al. The Effects of inhalation lavender aromatherapy on postmenopausal women’s depression and anxiety: a randomized clinical trial. J Nurse Pract 2020;16:617-22