Meryem Türkan ERER, Meltem AKBAŞ, Gülay YILDIRIM

Hemşirelik sürecinin evrimsel gelişimi hemşirelik süreci

Hemşirelik, bireyin, ailenin ve toplumun sağlığını ve esenliğini koruma, geliştirme ve hastalık halinde iyileştirme amacına yönelik, hemşirelik hizmetlerinin planlanarak, uygulanması, değerlendirilmesi ve bu hizmetleri yerine getirecek bireylerin eğitiminden sorumlu bilim ve sanattan oluşan bir sağlık disiplinidir. Hemşirelikte bireysel bakım, hastanın biricikliğini korumaya yönelik profesyonel bilgi ve becerilerini kullanma sanatı ve ahlaki boyutu olan bir olgudur. Bireyin sağlık sorununu çözümlemede belli sistematik bir yöntemle hemşirelik bakımını vermeyi sağlayan ve birbirini izleyen aşamaların oluşturduğu hemşirelik aktivitelerinden olan “hemşirelik süreci” kullanılmaktadır. Hemşirenin, hastaya bakım verirken yeterli bilgi beceri ve donanıma sahip olarak ve sistematik bir şekilde yaklaşması ancak hemşirelik süreci ile gerçekleştirilebilmektedir.Hemşirelik süreci, hasta bakımının görünürlüğünü, kanıtlanabilirliğini arttırır. Hemşirelik süreci ile bireyin günlük yaşamını sürdürme yeteneğini etkileyen ve yardım gerektiren sorunları belirlenir. Hemşirelik süreci, İnsanın içinde yaşadığı dünyayı tanımayı, sistemli biçimde bilgi almayı sağlamakla birlikte; sağlıklı/hasta kişiye bireysel ve bütüncül yaklaşım sergileyerek, sağlık düzeyini koruma ve yükseltmeyi, hemşirenin karar verme yeteneğini geliştirmeyi sağlar. Yirminci yüzyılın başından itibaren teknolojik ilerlemeler ve hemşirelik bilimindeki gelişmeler, hemşirelik sürecini de etkilemiştir. Günümüzde hemşirelik süreci birçok sağlık kurumunda bilgisayar ortamında hemşire tarafından kullanılmaktadır. Bu çalışma ile hemşirelik sürecinin tarihsel evrimi incelenerek, etkin ve bütüncül hemşirelik bakımı açısından önemi ve uygulamaya yansımalarına ilişkin bir değerlendirme yapılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Hemşirelik, hemşirelik süreci, hemşirelik tanısı, hemşirelik tarihi

Evolutionary Development Of Nursing Process

Abstract Nursing is a health discipline consisting of science and art responsible for planning, implementing, evaluating nursing services and training individuals to conduct these services towards the aim of maintaining and developing the health and wellbeing of individuals, families and the society, and healing at the time of an illness. In nursing, individual care is the art of using professional knowledge and skills, and a moral phenomenon to protect the uniqueness of the patient. “Nursing process” that is one of the nursing activities providing nursing care in a systematic way and consisting of successive steps is used to sort out the individual’s health problem. Considering the definition of nursing, it is only possible for the nurse to approach the person systematically while having necessary knowledge, skills and capabilities through the nursing process. The nursing process increases the visibility and provability of the contribution of nursing to the patient care. The nurse identifies the problem affecting the individual’s ability to resume their daily life and which requires help. While the process makes it possible to get to know the world the individual’s lives in and obtains information systematically, it maintains and improves the health condition, and develops the decision making ability (autonomy) of the nurse by taking an individual and holistic approach towards the patient. The terminological developments and advancements in the nursing science since the beginning of the 20th century have also affected the nursing process. Today, some of the steps in the nursing process have been transferred to computers and used by the nurse. This study examined the historical evolution of the nursing process, an assessment is made regarding the importance of effective and holistic nursing practice and reflection.

Keywords:

Hemşirelik, hemşirelik süreci, hemşirelik tanısı hemşirelik tarihi/ Nursing, nursing process, nursing diagnosis, history of nursing.,

PDF

___

Dinç L. Bakım kavramı ve ahlaki boyutu. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2010: 74–82.
Birol L. Hemşirelik süreci. İstanbul: Etki Yayınları; 2010. ss: 35-45.
Craven RF, Hirnle CJ. Fundamentals of nursing:human health and function. 7th Edition. Wolter Kluwer Health/Lippincott Williams&Wilkins, Philadelphia: 2009: 37-126.
Rosdahl CB, Kowalski MT. Textbook of basic nursing. nine edition, Wolter Kluwer Health/Lippincott Willams&Wilkins: ;358-381. Travelbee J, Doona ME. Travelbee’s intervention in psychiatric nursing- F. A. Davis Co. 1979: 93-94.
Basavanthappa BT. Nursing process and rogers homeodynamics 2007:281-290.
Roy C. Adaptation, A conceptual framework for nursing, teoretical foundations for nursing. edited by Margaret E. Hardy MSS Information Corparation, New York, 1973: 482-489.
Velioğlu P. Hemşirelikte kavram ve kuramlar. Alaş Ofset Matbaa. İstanbul.1999.ss: 281,393-396.
Birol L. Hemşirelik süreci, İzmir:7. Baskı. Etki Yayıncılık, 2005.
Ignatavicius DD. Overview of the nursing process. edit (ıgnatavicius, d.d.workman m.l.). In medical- surcigal nursing, critical thinking for collobrative care. fifth edition. St.Louis: Elsevier Saunders Company; 2006; 1:10-5.
Aktaş E. Öz, tedavi kuramı. Hemşirelikte kavram, kuram ve model örnekleri. Eds: Ocakçı AF, Ecevit Alpar Ş. İstanbul Tıp kitapevi, İstanbul, Birinci baskı. 2013;ss:94.
Craven RF, Hine CJ. Fundamentals of nursing human health and function, Third Edition, Philadelphia: LippincottCompany; Taylor C, Lillis C. Lemone P. Fundamentals of nursing: the art &science of nursingcare, 4th ed. Philadelphia:Lippincott;2001.
Potter PA. Critical thinking in nursingpractice. ın: fundamentals of nursing. Potter PA, Perry AG, editors.7th ed. St.Louis, Missouri: Mosby Elsevier; 2009. pp: 215-30.
Pektekin Ç. Hemşirelik felsefesi. İstanbul Tıp Kitapevi. Birinci Baskı. 2013.
Ekim A. Hemşirelik süreci kavramı. Hemşirelikte kavram, kuram ve model örnekleri. Eds: Ocakçı AF, Ecevit Alpar Ş. İstanbul Tıp kitapevi, İstanbul, Birinci baskı. 2013;ss:65.
Marriner A. The nursing process. St. Louis: C.V. Mosby Company; 1979. pp: 2l.
DeLauneS, LadnerP. Fundamental of Nursing Standart&Practice. Capter 1. 4th ed. USA: 2010. pp: 42-3.
Little D. The Nursing Specialist. The American Journual of Nursing,1967;3: 552-556.
NANDA, Edited by Mary R, Johnson C. Classification of Nursing Dignosis. Proceeding of the 9th Corif., J.B. Lippincott Comp. Philadelphia,1991.
White L. Documentation&The Nursing Proces. Printed in the United States of America: 2003: pp2-13.
Sabuncu N, Babadağ K, Taşocak G, Atabek T. Hemşirelik Süreci. Hemşirelik Esasları. T.C. Anadolu Üniversitesi yayınları; Ay F. Mesleki Temel Kavramlar, Temel Hemşirelik: Kavramlar, İlkeler, Uygulamalar, Ay Akça ., Ed., İstanbul Medikal Yayıncılık, İstanbul, ss.35-56-, 2007.
Kelleci M, Gölbaşı Z. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2004: 8(2): 1-8.
TC Resmi Gazete (2010) Hemşirelik Yönetmeliği. Tarihi: 08.03.2010. Sayısı: 27515. Başbakanlık Basımevi. Ankara.