Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Tıbbi Hataya Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi

Amaç: Bu çalışmanın amacı cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin tıbbi hataya yönelik tutumlarını belirlemektir. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu çalışmanın verileri bir üniversite ve kamu hastanesinin cerrahi kliniklerinde çalışan 103 hemşirenin katılımıyla Nisan 2019 – Mayıs 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Örneklemin evreni temsil gücü %76’dır. Çalışma öncesinde etik kurul ve kurum izinleri alınmıştır. Veri toplamada hemşire bilgi formu ve Tıbbi hatalarda tutum ölçeği kullanılmıştır. Veriler SPSS 22.0 paket programında Shapiro Wilk Testi, Ki kare, Kruskal Wallis testleri ve Spearman korelasyon analiz yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir Bulgular: Hemşirelerinin yaş ortalamasının 33.7±7.9 yıl olduğu, %83.5’inin kadın olduğu belirlendi. Hemşirelerin tıbbi hataya yönelik tutum ölçeği toplam puan ortalaması 3.4±0.2 olarak bulundu. Ölçek alt boyut puan ortalamaları tıbbi hata algısı için 2.8±0.7 ve tıbbi hata yaklaşımı için 4.0±0.4, tıbbi hata nedenleri için 3.6±0.2 olarak hesaplandı. Tıbbi hataya yönelik tutum ölçeği puan ortalamasının yaş, cinsiyet, çalışma yılı, çalışılan servis ve haftalık çalışma saatinden etkilenmediği saptandı (p>0.05). Sonuç: Sonuç olarak, cerrahi hemşirelerinin tıbbi hataların ve hata bildiriminin önemi hakkında farkındalıklarının yüksek olduğu belirlendi. Hemşirelerin tıbbi hataya yönelik tutumlarını geliştirmek için hizmet içi eğitimlerin düzenlenmesini ve hemşirelerin tıbbi hataya yönelik tutumlarını etkileyen faktörleri belirlemek için araştırmalar yapılmasını önermekteyiz.

Determination of attitudes of Nurses Working in Surgical Clinics towards Medical Errors

Aim: The aim of this study was to determine the attitudes of nurses working in surgical clinics towards medical errors. Methods: This descriptive study was conducted between April 2019 - May 2019, with the participation of 103 nurses working in surgical clinics of a university and public hospital. The representation power of the sample was 76%. Before the study, ethics committee and institution permissions were obtained. Nurse information form and Scale of attitudes towards medical errors were used for data collection. Data were analyzed by using Shapiro Wilk Test, Chi square, Kruskal Wallis tests and Spearman correlation analysis methods in SPSS 22.0 package program. Results: The mean age of the nurses was 33.7 ± 7.9 years and 83.5% were female. The total score average of nurses' a scale of attitudes towards medical errors was 3.4 ± 0.2. The mean score of the subscale of the scale was 2.8 ± 0.7 for medical error perception, 4.0 ± 0.4 for medical error approach and 3.6 ± 0.2 for medical error causes. The mean score of Scale of attitudes towards medical errors was not affected by age, gender, working year, service and weekly working hours (p> 0.05). Conclusion: As a result, it was determined that surgical nurses were aware of the importance of medical errors and error reporting. We recommend organizing in-service trainings to improve nurses 'attitudes towards medical errors and conduct research to identify factors that affect nurses' attitudes towards medical errors.

PDF

___

1. Karadakovan A, Aslan F. Dahili ve Cerrahi Hastalılarda Bakım. 2.Baskı. Karadakovan A, Aslan F, editörler. Nobel Tıp Kitabevleri; 2011.
2. Carver N, Hipskind JE. Medical error. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430763/. StatPearls Publishing LLC;2018 Erişim tarihi: 08.03.2019
3. Grober E, Bohnen J. Defining medical error. Can J Surg 2005;48(1):39-44.
4. Yücesan A, Alkaya S. Bireylerin tıbbi hatalarla ilgili görüş ve deneyimleri. Dicle Med J 2017;44(1):25-34.
5. Er F, Altuntaş S. Hemşirelerin tıbbi hata yapma durumları ve nedenlerine yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2016;3(3):132-139.
6. Karataş M, Yakıncı C. Tıbbi hata nedenleri ve çözüm yolları. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2010;17(3):233-236.
7. Avcı K, Aktan T. Bir sistem sorunu olarak tıbbi hatalar ve hasta güvenliği. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2015;5(2):48-54.
8. Şahin Z, Özdemir F. Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin incelenmesi. HEAD 2015;12(3):210-214.
9. Güleç D, İntepeler Ş. Tıbbi hatalarda tutum ölçeğinin geliştirilmesi. HEMAR-G Dergisi 2013;15(3):26-41.
10. Özen N, Onay T, Terzioğlu F. Hemşirelerin tıbbi hata eğilimlerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. HSP 2019;6(2):283-292.
11. Güven ŞD, Şahan S, Ünsal A. Hemşirelerin tıbbi hatalara yönelik tutumları. İzlek Akademik Dergi. 2019;2(2): 75-85.
12. Kıymaz D, Koç Z. Identification of factors which affect the tendency towards and attitudes of emergency unit nurses to make medical errors. Journal of Clinical Nursing. 2018;27(5-6):1160-1169.
13. Korhan E, Dilemek H, Mercan S ve ark. Determination of attitudes of nurses in medical errors and related factors. International Journal of Caring Sciences. 2017;10(2):794-801.
14. Gök D, Sarı H. Pediatri hemşirelerinin tıbbi hatalardaki tutumları. İKÇÜSBFD 2017;2(1):7-13.
15. Özata M. Hemşirelerin tıbbi hata yapmaya eğilimlerinin ve hasta bakımında gösterdikleri özenin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi,12:1-2, 417-430.
16. Cebeci F, Gürsoy E, Tekingündüz S. Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;15(3):188-196.
17. Avşar G, Atabek Armutçu A, Karaman Özlü Z. Hemşirelerin tıbbi hata eğilim düzeyleri ve tıbbi hata türleri: bir hastane örneği. HSP 2016;3(2):115-122.
18. Andsoy I, Kar G, Öztürk Ö. Hemşirelerin tıbbi hata eğilimlerine yönelik bir çalışma. HSP 2014;1(1):17-27.
19. Dikmen Y, Yorgun S, Yeşilçam N. Hemşirelerin tıbbi hatalara eğilimlerinin belirlenmesi Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014; 44–56.
20. Kahriman İ, Öztürk H, Babacan E. Hemşirelerin tanı, tedavi ve bakım uygulamaları sırasında tıbbi hata oranlarının değerlendirilmesi. 2015 Vehbi Koç Vakfı Hemşirelik Fonu Destekli Proje
21. Özyer Y, Bölükbaş N. Cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerde iş yükü algısı, işe bağlı gerginlik ve tıbbi hata tutumları. Ordu 2016. Yüksek lisans tezi.
22. Odabaşoğlu E, Çelebioğlu A. Çocuk kliniklerinde çalışan hemşirelerin hatalı uygulama eğilimleri ve etkileyen faktörler. Erzurum 2013. Yüksek lisans tezi.
23. Yiğitbaş Ç, Oğuzhan H, Tercan B ve ark. Hemşirelerin malpraktis ile ilgili algı, tutum ve davranışları. Anadolu Kliniği 2016;21(3):207-214.