Neoliberal dönüşümün etkisinde tarımsal sula(ma)

Neoliberal politikaların etkisiyle tarımsal sulama alanında yerelleşme ve özelleştirmeye dayalı bir politika izlenmekte ve devletin hizmet alanından çekildiği, üreticiyi etkileyecek bir değişim süreci yaşanmaktadır. Araştırmanın amacı yasal mevzuat ve kurumsal raporlar üzerinden sulama hizmetinin hangi kurumlara devredildiğini ve verilmek istendiğini özetle ortaya koyarak dönüşümün ne yönde olduğunun irdelenmesidir. Bu irdeleme için araştırmanın genel çerçevesi ‘sulama hizmetini ifa eden yönetim, örgüt‘ konusu üzerinden çizilmiştir. Bu çerçevede araştırmada ele alınan örgütler; sulama birlikleri, su kullanıcı birlikleri ve 5762 sayılı kanun çerçevesinde sulama hizmetini belirli bir dönem için devralabilecek yabancı / sermaye şirketleridir. Sulama hizmetini üstlenen örgütün özelliği, yapı-işleyiş biçimi ve hizmet anlayışı dönüşüm sürecinin de aynası olmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

sulama

The agricultural (non)irrigation under neoliberal transformation

The neoliberal transformations have paved the way for a policy based on localization and privatization, which resulted in a process whereby the state retreats from the irrigation services, and the producers are adversely affected. The aim of this paper is to highlight the route of this transformation by investigating the relevant legal documents and institutional reports in order to spot the entities which will benefit the handovers. The frame of this study has been drawn to include the actual institutions or management units in irrigation services. Thus irrigation unions, water users associations and foreign/ capital companies which could handover the irrigation services for a specific period according to law number 5762 have been selected as the entities to be studied. It is thought that the organizational features and the mind sets about the irrigation services of these institutions reflect the nature of the transformation process.

Keywords:

irrigation,

PDF

___

Çetin, Naki, Tarımda Su Yönetimi ve Katılımcılık, TODAİE Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2003.
Çınar, Tayfun, "Neoliberal Su Politikaları Doğrultusunda İller Bankası, DSİ ve Belediyelerin Değişen Rolü", TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Bülteni, Sayı: 3, 2006, s.70-78, http://kentcevre.politics.ankara.edu.tr/cinarneoliberalsupolitikalari.pdf, (erişim tarihi: 17.12.2008).
Çınar Tayfun, "Su Hizmetleri Yönetiminde Neoliberal Reform ve Uygulamalar", TES-ÎŞ Dergisi, Sayı: 3 (Kuraklık ve Su Sorunları Dosyası), 2007, s.82-89, http://www.tes-is.org.tr/ dergiler/07%20ekim/pdf/dosya.pdf, (erişim tarihi: 09.11.2008).
Devlet Planlama Teşkilatı, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Kırsal Kalkınma Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT: 2522, ÖİK: 538, Ankara, 2000, http://ekutup.dpt.gov.tr/bolgesel/ oik538.pdf, (erişim tarihi: 21.05.2008).
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2006 Yılı Faaliyet Raporu, Ankara, 2007.
Güler, Birgül Ayman, "Katılımcılık ve Demokrasi: Ağır Bir İpoteği Kaldırmak", DOSYA-08: Yerel Yönetimlere Katılım.Bülten 64 (Aralık 2008), Mimarlar Odası Ankara Şubesi, s.2-5, http://www.yayed.org.tr/resimler/ekler/44fea3bec53bcea_ek.pdf?tipi=7&turu=X&sube=0, (erişim tarihi: 14.02.2009).
Haspolat, Evren, "Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün Çevre ve Orman Bakanlığı'na Bağlanmasının Nedenleri", Memleket Mevzuat, Cilt:3, Sayı:34, Ankara, Nisan 2008, s.43-48.
Illich Ivan, H2O ve Unutmanın Suları, (Çev. Lizi Behmoaras), Yeni İnsan, İstanbul, 2007.
Özçelik, Ahmet vd., Türkiye'de Sulama İşletmeciliğinin Geliştirilmesi Yönünden Şebekelerin Birlik ve Kooperatiflere Devri ile Su Fiyatlandırma Yöntemlerinin İyileştirilmesi Olanakları, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara, Kasım 1999.
Pınar, Abuzer vd., Köy Hizmetlerinin Yerelleştirilmesi, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Yayını, Ekim 2008, http://www.tepav.org.tr/tur/admin/dosyabul/upload/koy_ hizmetlerinin_yerellestirilmesi.pdf, (erişim tarihi: 20.06.2009).
Shiva, Vandana, Özelleştirme, Kirlenme ve Kar-Su Savaşları, bgst, İstanbul, 2007.
Soylu, Nüvit vd., "Türkiye Su Kaynaklan ve Sulama Hizmetleri Yapılanması", TMMOB Su Politikaları Kongresi Bildiriler Kitabı, Cilt:2, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ankara, 2006, s.331-348.
Soylu, Nüvit, "5762.. .TC Tapusunu Şirketlere Devir Kanunu", Memleket Mevzuat, Cilt:3, Sayı:36, 2008, s. 16.
Svendsen, Mark, "IMT Case Study Turkey: Irrigation Management Transfer in Turkey", International E-Mail Conference on Irrigation Management Transfer, June-October 2001, http://www. fao.org/landandwater/aglw/waterinstitutions/docs/CSTurkey.pdf. (erişim tarihi: 23.08.2008).
TBMM Tutanakları, http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem23/yil01/ss94m.htm, (erişim tarihi: 12.02.2009).
TC Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2007 Yılı Faaliyet Raporu, Ankara, 2008, http://www.dsi.gov.tr/faaliyet_raporlari/2007_faaliyet_raporu.pdf. (erişim tarihi: 20.10.2008).
TC Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2008 Yılı Faaliyet Raporu, Ankara, 2009, http://www.dsi.gov.tr/faaliyet_raporlari/2008_faaliyet_raporu.pdf. (erişim tarihi: 20.06.2009).
Topçu, Ferhunde Hayırsever, "Marakeş'ten İstanbul'a Dünya Su Forumları", Antalya Su Sempozyumu Bildiri Kitabı, (Ed. H. Serkan Akıllı), 2008, Antalya, s.42-54.
World Bank, Irrigation and Water Resources with a Focus on Irrigation Prioritisation and Management Economic Sector Work (ESW), Working Paper Water Resources and Institutions, June 2006.
YerelNet, "Su ve Atiksu", http://www.yerelnet.org.tr/yerel_hizmetler/su_atiksu/sulamabirlikleri.php, (erişim tarihi: 10.03.2009).
Yıldız, Dursun ve Özbay Özdemir, Su ve Toprak, Ulusal Sanayici ve İşadamları Derneği (USİ-AD), İstanbul, 2009.
Yılmaz, Aslı, "Dünya Bankası ve Su Politikası", Toplum ve Hekim, Cilt:23, Sayı: 1, Ocak 2008, s.20-30.