ARTImcI DEğİL YAPBozcU ARTImcILIK: TüRKİYE’DE öğRENcİ SEÇmE vE YERLEşTİRmE PoLİTİKASI KARARLARI

Bu çalışmada, Türkiye'de yükseköğretimde ve ortaöğretimde öğrenci seçme ve yerleştirme politikalarındaki kararların alınma şeklinin ve politika türünün analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bunun için öncelikle kamu politikası disiplinindeki artımcılık kuramı tanıtılmış ve artımcı kuramdaki politika analiz ikiliği tartışılmıştır. Daha sonra öğrenci seçme ve yerleştirme politikalarında alınan kararların son onlu yıllardaki seyri incelenmiş ve bu kararların nasıl alındığı keşfedilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonunda Türkiye'de seçme ve yerleştirme politikalarının ve politika kararlarının artımcı bir yaklaşımla alındığı, planlamacı ve rasyonel karar verme sürecinden uzaklaşıldığı görülmüştür. Üstelik bu artımcı yaklaşım politika sorununa bir kazanım sağlamaktan çok, yapbozcu bir görünüm sergilemektedir. Politika/Analiz ikiliği ekseninde değerlendirildiğinde, ortaöğretimdeki politikaların artımcılığın analiz yönüne daha yakın durduğu; yükseköğretimdeki politikaların ise bir politika tercihi olarak belirleyici artımcılıkla kesiştiği sonucuna varılmıştır

Bu çalışmada, Türkiye’de yükseköğretimde ve ortaöğretimde öğrenci seçme ve yerleştirme politikalarındaki kararların alınma şeklinin ve politika türünün analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bunun için öncelikle kamu politikası disiplinindeki artımcılık kuramı tanıtılmış ve artımcı kuramdaki politika analiz ikiliği tartışılmıştır. Daha sonra öğrenci seçme ve yerleştirme politikalarında alınan kararların son onlu yıllardaki seyri incelenmiş ve bu kararların nasıl alındığı keşfedilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonunda Türkiye’de seçme ve yerleştirme politikalarının ve politika kararlarının artımcı bir yaklaşımla alındığı, planlamacı ve rasyonel karar verme sürecinden uzaklaşıldığı görülmüştür. Üstelik bu artımcı yaklaşım politika sorununa bir kazanım sağlamaktan çok, yapbozcu bir görünüm sergilemektedir. Politika/Analiz ikiliği ekseninde değerlendirildiğinde, ortaöğretimdeki politikaların artımcılığın analiz yönüne daha yakın durduğu; yükseköğretimdeki politikaların ise bir politika tercihi olarak belirleyici artımcılıkla kesiştiği sonucuna varılmıştır

___

Allison, Graham, ”Emergence of Schools of Public Policy:Refections by a Founding Dean”, The Oxford Handbook of Public Policy, Oxford University Press, (Oxford: 2006), s. 58-79.

Arı, Ercan, Şule Aycan, “Üniversite Giriş Sınav Sisteminde Yapılan Değişikliklerin Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümündeki Eğitime Etkileri”, V.

Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, No:149, http://www. fedu.metu.edu.tr/UFBMEK-5/b_kitabi/b_kitabi.htm#top (Erişim Tarihi 11: Ağustos 20012), Arslan,Mehmet, “Eğitim Sistemimizin Kapanmayan Yarası-Yükseköğretime Ge- çiş”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 16, 2004/1, s. 37-51.Aydoğuş, Rasim ve Gürbüz Ocak,” İlköğretim 6 Ve 7. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersinde Basamaklı Öğretim Programına Dayalı Öğretimin Akademik Başarı- ya Etkisi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Bahar 2011, 9(2), 343-76.

Birkland, Thomas A., An Introduction to the Policy Process. Theories, Concepts and Models of Public Policy Making, M.E. Sharpe, 2. Ed. , (New York: 2005)

Braybrooke, David ve Charles E. Lindblom, The Strategy of Decision, Free Press, New York 1963

Çelik, F. Eda, ”Çalışma Alanı Olarak Kamu Politikası: Tarihsel ve Düşünsel Kökler Üzerine”, Amme İdaresi Dergisi, 41/3, (2008), s. 41-72.

Çetintaş, Bengül ve Ayten Genç, “Eğitim Reformu Sonrası Anadolu Liselerinde Yabancı Dil Öğretim”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 2001, s. 51-56.

Çevik, Hasan Hüseyin ve Süleyman Demirci, Kamu Politikası. Kavramlar, Aktörler, Süreç, Modeller, Analiz,Karar Verme, Seçkin Yayıncılık, 2. Baskı, (Ankara 2012).

Çorbacıoğlu, Sıtkı, “Kamu Politikası Analizinde Görünmez Üniversite”, Amme İdaresi Dergisi, C.41, Sayı 4, (2008), s.23-48.

Frank, Tenney, “Notes and Discussions: Magnum Jovis Incrementum”, Classical Philology, Vol. 11, N.3, (July 1916), s. 334-336, http://www.jstor.org/ stable/261856, (24.04.2012).

Hekim, Hakan, “Kamu Politikasında Post-Pozitivizm”, Alican Kaptı (Ed.), Kamu Politika Süreci. Temel Perspektifer, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2011.

Hill, Michael, The Policy Process in The Modern State, Prentice Hall, 3. Ed., London 1997 Holly, Grant, “The Political Practices of Disjointed and Directed Incrementalism: Federal Child Benefts and Childcare in Canada”, UK Social Policy Association Annual Conference University of Edinburgh, ( June 29- July 1 2009), http://www.crfr.ac.uk/spa2009/Holly..., (12.05.2012).

Howlett, Michael, M. Ramesh, Anthony Perl, Studying Public Policy. Policy Cycles and Policy Subsystems, Oxford University Press, 3. Ed., (Canada: 2009).

Kutlu, Ömer, “Cumhuriyetin 80.Yılında: Ölçme ve Değerlendirme”, Milli Eğitim Dergisi , Güz 2003, Sayı: 18.

Lindblom, Charles E., “The Science of Muddling Through”, Public Administration Review, v.19, No:2, Spring,(1959), s.79-88.Lindblom, Charles E. ve David K. Cohen, Usable Knowledge. Social Science and Social Problem Solving, Yale University Press, New Haven 1977.

Milli Eğitim Bakanlığı, 4 Eylül 2013 Tarihli Duyuru ve Eki, http://www.meb.gov. tr/ duyurular/duyurular2013/bigb/ OrtaOgretimde YeniSistem/TemelEgitimdenOrtaogretime GSistemiSunum.pdf ve http://www.meb.gov.tr/ haberler/ haberayrinti.asp?ID=10483, (Erişim Tarihi: 07.09.2013)

Milli Eğitim Bakanlığı, 17. Milli Eğitim Şurası Kararları, 13-17 Kasım 2006, http:// ttkb.meb. gov.tr/dosyalar/suralar/17_sura.pdf, (Erişim Tarihi: 02.07.2012).

Milli Eğitim Bakanlığı, 18. Milli Eğitim Şurası Kararları, 1-5 Kasım 2010, http:// www.meb. gov.tr/duyurular/duyurular 2010/ttkb/18Sura_kararlari_tamami. pdf, ( Erişim Tarihi: 02.07.2012), s. 7.

Milli Eğitim Bakanlığı, “Merkezî Sistemle Öğrenci Alan Ortaöğretim Kurumlarına Öğrenci Yerleştirme Yönergesi”, Tebliğler Dergisi, Şubat 2011, No: 2641

Milli Eğitim Bakanlığı, “Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Yönergesi”, Tebliğler Dergisi, Kasım 2007, No: 2602, 955-960.

Milli Eğitim Bakanlığı, Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Yönergesinde Değişiklik

Yapılmasına Dair Yönerge, Tebliğler Dergisi , Ocak 2008, No: 2604. Milli Eğitim Bakanlığı, Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Yönergesinde Değişiklik

Yapılmasına Dair Yönerge , Tebliğler Dergisi ,Aralık 2008-EK, No: 2615. Milli Eğitim Bakanlığı, Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Yönergesinde Değişiklik

Yapılmasına Dair Yönerge, Tebliğler Dergisi, Temmuz 2009, No: 2622. Milli Eğitim Bakanlığı, Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Yönergesinde Değişiklik

Yapılmasına Dair Yönerge, Tebliğler Dergisi, Ağustos 2009, No: 2623. ÖSYM, 2003- ÖSS Öğrenci Seçme Sınavı Puanı Hesaplamaları İle İlgili Basın Duyurusu, http://www.osym.gov.tr /belge/1-4970/2003-oss-ogrenci-secmesinavi-puan-hesaplamalari- ile-il-.html, (Erişim Tarihi: 11.07.2012)

ÖSYM, Tarihsel Gelişme, http://www.osym.gov.tr/belge/1-2706/osym---tarihselgelisme.html, (Erişim Tarihi: 11.08.2012).

Özgüven, Ethem, “Türkiye’de Üniversite’ye Girişle İlgili Uygulamalar”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, Cilt 10, 1972, s. 179-198.

Sarıkaya Türkan ve Leyla Khorsid, “Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi: Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Bahar 2009, 7(2), 393-423. s. 405.Smith, Kevin B. ve C.W. Larimer, The Public Policy Theory Primer, Westview Press, 2009.

Talim Terbiye Kurulu, Cumhuriyetin İlk Dönemi Eğitim Kurumları (1921-1926) Telif Ve Tercüme Heyeti, http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_06/06022003_ heyeti_ilmiye.pdf, (Erişim Tarihi: 01.09. 2012).

TED, Ortaöğretime ve Yükseköğretime Geçiş Sistemi, (Ankara: Duran Ofset)1. Basım , 2010.

Türker ve Bekir S. Gür, “Eğitimde Eşitsizliğin Algoritması”, Seta Analiz, Sayı 52, Temmuz 2012, s.1-17, http://www.setav.org/ups/dosya/123491.pdf, (Erişim Tarihi: 15 Temmuz 2012)

Türkiye Büyük Millet Meclisi, Genel Kurul Tutanağı, 24. Dönem 2. Yasama Yılı, 34 Birleşim: 11 Aralık 2011 Pazar, http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/ tutanak_dergisi_pdfer. Yasama yillari?v_meclis=1&v_donem=24 , (Erişim Tarihi: 04.09.2012).

Türkiye Büyük Millet Meclisi, Genel Kurul Tutanağı, 24. Dö- nem 2. Yasama Yılı, 83. Birleşim: 27 Mart 2012 Salı, http:// www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak_dergisi_pdfler.yasama yillari?v_meclis=1&v_donem=24 , (Erişim Tarihi: 04.09.2012).

Van de Donk, W.B.J.H., ”Beyond Incrementalism?”, Snellen, I.Th.M, W.B.H.J. Van de Donk (ed) Public Administration In an Information Age, IOS Press, (Amsterdam: 1998), s.381-404.

YÖK, 12 Temmuz 2012 Tarihli Basın Toplantısı, https://basin.yok.gov. tr/fles/57b7c6481d039d1 657433f196fdde749.pdf, (Erişim Tarihi: 13.07.2012)

YÖK, Türkiye’nin Yüksek Öğretim Stratejisi Raporu, Meteksan, (Ankara: Şubat 2007), Bakan Avcı’dan Önemli Açıklama”, Nabi Avcı’nın 3 Temmuz 2013 Tarihli Basın Açıklaması, İHA, 04.07.2013, http://www.iha.com. tr/ gundem/bakanavcidan-onemli-aciklama/283563, (Erişim Tarihi: 20.07.2013)

“Başbakan şaka yaptı”, Milliyet, 25.06.2008, http://siyaset.milliyet.com. tr/milli-egitim-bakani-celik--basbakan-saka-yapti/siyaset/siyasetdetay /25.06.2008/880498/default.htm, (Erişim Tarihi: 03.09.2012)

“Emin Zararsız: SBS bu yıl son kez yapılacak”, Hürriyet, 3 Eylül 2012, http:// www.hurriyet. com.tr/gundem/21374056.asp, (Erişim Tarihi: 4 Eylül 2012).

“Erdoğan’dan öğrencilere müjde: Tek sınav yeter” , Sabah, 23.06.2008, http:// arsiv.sabah.com.tr/ 2008/06/23/haber,15AA96AE4424488986 4C2A2- ADD33F1F5.html, (Erişim Tarihi: 03.09.2012)

“İşte YÖK’ün Katsayı Formülü”, Sabah, 21.07.2009 , http://www.sabah.com. tr/Gundem/2009/12/17/ iste_yokun_katsayi_formulu#, (Erişim Tarihi 21.08.2012)

“SBS Kalkıyor”,Nimet Çubukçu’nun 27 Haziran 2010 Tarihli Basın Açıklaması, Sabah, 26.08.2010, http://www.sabah. com.tr /Egitim/2010 /06/28/sbs_kalkıyor, (Erişim Tarihi: 10.09.2012)

“YGS ve LYS aynen devam “, NTVMSNBC, 23.08.2011, http://www.ntvmsnbc. com/id/25243944/, (Erişim Tarihi: 01.09.2012)

“YÖK katsayıyı kaldırdı” , Hürriyet, 01.12.2011, http://www.hurriyet.com.tr/ gundem /19365976.asp, (Erişim Tarihi: 1 Temmuz 2012)