19737

6360 SAYILI KANUNUN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNİN KIRSAL ALANINDA YAŞAYAN VATANDAŞLARIN TARIM VE HAYVANCILIK FAALİYETLERİNE ETKİLERİ: ANKARA ÖRNEĞİ

Gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye’de, yerel yönetimlerle ilgili değişen mevzuat hem yerel yöneticilerin hem de yerel halkın ekonomik faaliyetlerini doğrudan etkilerken, bu etkilerin çok boyutlu bir şekilde ele alınmasını gerektirmektedir. 2012 tarih ve 6360 sayılı Kanun, büyükşehir belediyesi sınırını il sınırına genişletirken, yerel yönetim kademe ve birim sayısını azaltmış, özellikle kırsal alanda yaşayan yerel halkı değişen mevzuata uyum sağlamaya zorlamış, tarım ve hayvancılıkla uğraşan küçük ölçekli üreticilerin sorunlarını artırmıştır. Bu makale, 6360 sayılı Kanunun, kırsal alanda yaşayanların tarım ve hayvancılık faaliyetlerine etkilerini tespit etmek amacıyla Ankara Büyükşehir Belediyesi örneğinde yürütülen bir alan araştırmasına dayanmaktadır. Araştırmada, Kanunun içeriği ve uygulamasının, mahallenin ilçe merkezine uzaklığı, orman mahallesi olup olmaması, yer aldıkları ilçelerin gelişmişlik düzeyleri ve yerel halkın kırsal alanda (sürekli, mevsimlik veya hafta sonu) yaşama durumları bakımından, daha önce köy statüsündeki yeni mahallelerde tarım ve hayvancılık faaliyetlerini etkilediği ve yerel halkın beklenti ve talepleri arasında farklılıklar yarattığı tespit edilmiştir. Kırsal alanda yaşayanların tarım ve hayvancılık faaliyetleri asgari geçimleri için temel gelir kaynaklarıdır. Bu bağlamda, onların tarım ve hayvancılık faaliyetlerini yapmasını engelleyen hususların yeniden değerlendirilerek yasal düzenlemenin kırsal alanın özelliklerine uyumlu hale getirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Tarım ve Hayvancılık, Büyükşehir Belediyesi, Kırsal Alan, Kırsal Mahalle, 6360 Sayılı Kanun

Keywords:

Tarım ve Hayvancılık, Büyükşehir Belediyesi, Kırsal Alan, Kırsal Mahalle, 6360 Sayılı Kanun,

PDF

___

Adıgüzel, Şenol (2012), “6360 Sayılı Yasa’nın Türkiye’nin Yerel Yönetim Dizgesi Üzerine Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme”. Toplum ve Demokrasi Dergisi, Yıl 6, Sayı 13-14, Ocak-Aralık, s. 153-176.
Arıkboğa, Erbay (2018), “Yerinden Yönetim ve Merkezileşmiş Büyükşehir Sisteminde Yetkilerin Dağıtılması”, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, Sayı:6 (1), s.1-34.
Arıkboğa, Erbay (2015), “Büyükşehir Yönetim Sistemi: Büyükşehir ve İlçe Belediyeleri”, Kemal Görmez (Der.), Yerel Yönetimler, Ankara: Orion Yayınları, s. 187-223.
Avrupa Birliği UNDP Avrupa Yerel Yönetim Reformu Projesi (YYR III), (2022), https://www.lar.org.tr/wp-content/uploads/2022/02/A.2.1.1.-Etki- Degerlendirme-Raporu.pdf (13.10.2022).
Bilgin Kamil Ufuk, Uğur Ömürgönülşen, Mustafa Kemal Öktem, İlker Gündüzöz, Uğur Sadioğlu ve Vahide Feyza Urhan (2018), Türkiye’de Mahalle Yönetimi, Ankara: T.C. İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü.
Bölük, Aslı ve Uğur Ömürgönülşen (2020), “6360 Sayılı Kanun ile Büyükşehir Belediyeleri Sınırları İçerisinde Kapatılan ve Mahalle Statüsüne Dönüştürülen Belde Belediyeleri ve Köylerin Durumu: Bodrum Örneği”, U. Sadioğlu, M. Kemal Öktem ve Uğur Ömürgönülşen (Der.), Sanayileşme ve Göç Kıskacında Kent ve Çevre Yönetimi Üzerine Yazılar II, (e-kitap), Ankara: Hacettepe Üniversitesi, s.262-286.
Duru, Bülent (2015), “Yeni Büyükşehir Düzeninde Kırsal Alanlar”, Güney Mimarlık, Sayı:19, s. 28-29.
Dünya Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) (2014), Türkiye'nin Su Riskleri Raporu, (Ofset Y apımevi: İstanbul). https://wwftr.awsassets.panda.org/downloads/turkiyenin_su_riskleri__rap oru_web.pdf?4180/turkiyenin-su-riskleri-raporu (07.12.2022)
Eken, Bestami ve Uğur Ömürgönülşen (2022), “Türkiye’de Büyükşehir Belediyelerinin Yerelde Kalkınmaya Yönelik Tarımsal Faaliyetlerdeki Rolü: İzmir Büyükşehir Belediyesi Örneği”, 4. Kartepe Zirvesi: Dirençli Şehirler ve Şehrin Dönüşümü, 24-27 Mart 2022, İzmit: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi.
Güler, Birgül Ayman (2012), “Hükümetin 8 Ekim 2012 Günlü Bütünşehir Yasa Tasarısı Üzerine”, www.yayed.org, (20.01.2022).
Mevzuat Bilgi Sistemi (2012), https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6360.pdf (10.10.2022).
Mevzuat Bilgi Sistemi (1956), https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.6831.pdf (10.10.2022)
Muratoğlu, Tahir (2015), “Mahalli İdareler Mevzuatında 6360 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikler”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 32, s.59-96.
Ömürgönülşen, Uğur, Mustafa Kemal Öktem, Uğur Sadioğlu (2018), Yeni Büyükşehir Belediye Yasaları Sonrasında Türkiye’de Mahalle Yönetimi Araştırması (2013)”, (Ed. K. U. Bilgin ve İ. Gündüzöz), Türkiye’de Mahalle Yönetimi Araştırmaları, Ankara: T.C. İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü, s. 125-296.
Sadioğlu Uğur, Ahmet Fethan Baykoç, Muhsin Bingöl (2019), Sürdürülebilir Yerel Kalkınmada Kooperatifçilik Sorunsalı: Aydın- Çine Örneği, Kırsal Kalkınma Ve Kooperatifçilik, (Ed. Ayşegül Mengi, Deniz İşçioğlu) Ankara Üniversitesi Yayınları No: 658, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 621, A.Ü. Ernst Reuter İskân Ve Şehircilik Uygulama Ve Araştırma Merkezi Yayınları No: 2, s. 605-644.
Gözler, Kemal (2013), “6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun mudur?”, Legal Hukuk Dergisi, Cilt 11, Sayı 122, s. 37-82. (www.idare.gen.tr/6360-elestiriler.pdf) (05.05.2020).
Sadioğlu, U., Dede, K., & Yüceyılmaz, A. (2017), “Yeni büyükşehir belediyesi modelinde belde belediyelerin sonu: Değirmendere örneği”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35(2), s. 95-119.
Sadioğlu Uğur, İrfan Özacit, Uğur Ömürgönülşen (2015), "Yeni Büyükşehir Belediyesi Modeli Türkiye de Değişen Değişmeyen Merkezileşme ve Adem i Merkezileşme Politikaları," Yasama Dergisi, Sayı: 30, s. 70-92.
TBMM (2012), On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanun Genel Gerekçesi, https://www2.tbmm.gov.tr/d24/1/1-0690.pdf, (01.08.2017).
T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (2021), “Kırsal Mahalle Ve Kırsal Yerleşik Alan Yönetmeliği”, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/04/20210415-2.htm (15.10.2022).
T.C. Kalkınma Bakanlığı (2017), On Birinci Kalkınma Planı Yerel Yönetimler ve Hizmet Kalitesi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2021/02/On_Birinci_Kalkinma_Plani_Ozel_Ihtisas_Komisyonlari_El-Kitabi.pdf (10.10.2022).
T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü (2022), “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması SEGE-2022”, Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü Yayını Sayı: 35 Araştırma Raporu Sayı: 8 Şubat 2022, Ankara. https://www.sanayi.gov.tr/assets/pdf/birimler/2022-ilce-sege.pdf (03.10.2022)
T.C. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (2022), https://www.tkdk.gov.tr › File › OrmanKoyleri Orman Köyleri Listesi – TKDK (14.02.2022).
T.C.Tarım ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü (2012), https://www.ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane-sitesi/mevzuat-sitesi/Yonetmelikler/ORMAN%20K%C3%96YL%C3%9CLER%C4%B0N%C4%B0N%20KALKINDIRILMALARININ%20DESTEKLENMES%C4%B0%20FAAL%C4%B0YETLER%C4%B0NE%20%C4%B0L%C4%B0%C5%9EK%C4%B0N%20Y%C3%96NETMEL%C4%B0K.pdf (18.11.2022)
T. C. Yüksek Seçim Kurulu (2009), https://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/2009MahalliIdareler/SecmenSayilari/Belde.htm https://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/2009MahalliIdareler/SecmenSayilari/Ilce.htm https://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/2009MahalliIdareler/SecmenSayilari/Koy.htm (20.02.2021).
Zengin, Ozan (2014), “Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Dönüşümü: Son On Yılın Değerlendirilmesi”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 72(2), s. 91-116.