ZİYA GÖKALP'TE TOPLUMSAL DEĞİŞME: "KÜLTÜR-UYARLIK TEZİ"

Ziya Gökalp, II. Meşrutiyet ile Cumhuriyet'in ilk yılları arasında toplumsal değişmenin en hızlı olduğu bir dönemde yaşamıştır. Her an değişen politikalar, aktif bir siyasi düşünür olan Gökalp'i de etkilemiş ve düşüncelerinin sürekli değişmesine neden olmuştur. İlk yıllarda Osmanlı'nın kurtuluşu için düşünsel bir çabaya giren Gökalp, izleyen yıllarda da Türkçülük ve milliyetçiliğe yönelmiştir. Bu çalışmada Ziya Gökalp'in "kültür ve uygarlık" kavramları etrafında oluşturmaya çalıştığı toplumsal değişme tezi ele alınmıştır

SOCIAL CHANGE IN ZIYA GÖKALP: "THESIS OF CULTURAL CIVILIZATION"

Ziya Gökalp lived in a period between the second constitutional monarchy and the first years of the republic, in which the social change was the quickest. Changing policies a t any time affected Gökalp, who was an active political thinker, and also caused him to change his ideas consistently. At the beginning, Gökalp made an ideational effort on the release of Ottoman Empire. In the following years, he leaned to Turkism and nationalism. In the current study, the social change thesis that Ziya Gökalp tried to form around the concepts of "culture and civilization", is handled.

PDF

___

Akşin, Sina (1997), "Düşünce ve Bilim Tarihi (1839-1908)", (Ed) Sina Akşin, Türkiye Tarihi 3- Osmanlı Devleti 1600-1908, Cem Yayınevi, (345-365).
Aydın, Suavi (1999), Kimlik Sorunu, Ulusallık ve Türk Kimliği. Öteki Yayınevi, Ankara.
Bozarslan, Hamit (2002), "M. Ziya Gökalp", Cumhuriyete Devreden Düşünce Mirası-Tanzimat ve Meşrutiyetin Birikimi, İletişim Yayınları, (314-327).
Celkan, Y. Hikmet (1989), "Türk Sosyolojisinin Mimarı Ziya Gökalp", Ziya Gökalp Sempozyumu Bildirileri (23 Mart 1986), Dicle Üniversitesi Yayınları (61-72).
Çelik, Celaleddin (2006), "Gökalp'ın Bir Değişim Dinamiği Olarak Kültür-Medeniyet Teorisi". Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:21, (43-63).
Gökalp, Ziya (1992), Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler, Sosyal Yayınları.
Gökalp, Ziya (1976), Kızılelma, (Hzl.) Hikmet Tanyu, Kültür Bakanlığı Yay., 1. bsm.
Gürsoy, Şahin.-Çapçıoğlu, İhsan (2006), "Bir Türk Düşünürü Olarak Ziya Gökalp: Hayatı, Kişiliği ve Düşünce Yapısı Üzerine Bir İnceleme", AÜİFD, Sayı 2, (89-98).
Hilav, Selehaddin (1997), "Düşünce Tarihi (1908-1980)", (Ed). Sina Akşin, Türkiye Tarihi 4- Çağdaş Türkiye 1908-1980, Cem Yayınevi, (357-390).
Karpat, H. Kemal (2002), "Ziya Gökalp'in Korporatifçilik, Millet-Milliyetçilik ve Çağdaş Medeniyet
Kavramları Üzerine Bazı Düşünceler", Cumhuriyete Devreden Düşünce Mirası-Tanzimat ve
Meşrutiyetin Birikimi, İletişim Yayınları, (328-334).
Kongar, Emre (1995), Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği. Remzi Kitabevi, 6. bsm.
Korkmaz, Zeynep (1989), "Ziya Gökalp'ın Kültür Tarihimizdeki Yeri ve Türk Dili", Ziya Gökalp Sempozyumu Bildirileri (23 Mart 1986), Dicle Üniversitesi Yayınları, (23-34).
Mantran, Robert (1995), Osmanlı İmparatorluğu Tarihi II-XIX. Yüzyılın Başlarından Yıkılışa, Çev: Server Tanilli, Adam Yayınları.
Marshall, Gordon (1999), Sosyoloji Sözlüğü, Çev. Osman Akınhay-Derya Kömürcü, Bilim ve Sanat Yayınları.
Özakpınar, Yılmaz (2002), Kültür ve Medeniyet Üzerine Denemeler, Ötüken Yayınları.
Öztürkmen, Arzu (1998), Türkiye'de Folklor ve Milliyetçilik, İletişim Yayınları, 1. bsm.
Parla, Taha (1985), The Social and Political Thought of Ziya Gökalp 1876-1924. Leiden, E. J. Brill.
Türkdoğan, Orhan (1989), "Ziya Gökalp ve "İki Kültür" Nazariyesi", Ziya Gökalp Sempozyumu Bildirileri (23 Mart 1986), Dicle Üniversitesi Yayınları, (23-34).
Ülken, H. Ziya (1999), Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi. Ülken Yayınları.
Ünüvar, Kerem (2002), "İttihatçılıktan Kemalizme-İhya'dan İnşa'ya, Cumhuriyete Devreden Düşünce Mirası-Tanzimat ve Meşrutiyetin Birikimi, İletişim Yayınları, (129-142).