Zihin Engelli Özel Eğitim Okullarında Müzik Dersi Uygulamalarının İncelenmesi - Examining The Practice Of Music Lesson In The Schools Of Special Education For Mentally Retarded Pupils

Bu çalışma, zihin engelli bireylerin özel eğitim okullarında almış oldukları müzik dersinin pratikteki uygulamalarını gerçekleştiren müzik öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirmeler ve yordamalarda bulunma ihtiyacı hissedilerek hazırlanmıştır. Bu gereklilikten hareketle araştırmanın amacı zihin engelli bireylerin eğitim-öğretim gördükleri özel eğitim okullarında müzik dersi ve uygulama faaliyetlerinden nasıl yararlandıklarını ve bu okullardaki müzik dersinin uygulanma biçimlerini tespit etmek olarak belirlenmiştir. Araştırmada, betimsel araştırma modeli kullanılmış ve nitel araştırma tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırma Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı özel eğitim okulları ile sınırlandırılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı farklı illerdeki özel eğitim okullarında görev yapan 26 müzik öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada zihin engelli bireylerin müzik dersi ve uygulama faaliyetlerinden nasıl yararlandıkları ve bu okullardaki müzik dersi öğretim programının yeterliliğini sorgulamak amacıyla müzik öğretmenlerine yarı yapılandırılmış görüşme uygulanmıştır. Veriler içerik analiziyle çözümlenmiş, kavramsal ve ilişkisel düzeyde kodlanarak kategorilere ayrılmıştır. Öğretmenlerin büyük çoğunluğunun görev yaptıkları Özel Eğitim Okullarında, uygulayabilecekleri müzik dersi faaliyetleri ile ilgili gerek öğretim programı gerek müzik ders kitabına yönelik çelişkili görüşlerinin olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada öğretmen görüşleri doğrultusunda üzerinde önemle durulması gereken bir başka sonuç ise, öğretmenlerin hemen hepsinin öğrencilerin müzik dersinde rahatladıklarını, mutlu olduklarını, müzikten zevk aldıklarını dolayısıyla rehabilite olduklarını belirtmiş olmalarıdır.

Anahtar Kelimeler:

Zihin Engelliler, Özel Eğitim, Müzik, Müzik Öğretim Programı

PDF

___

Artan, İsmihan (2001), “Engelli Çocukların Eğitiminde Etkili Bir Teknik: Müzik”, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 21, Sayı.2, (43-55).
Avcıoğlu, Hamza (2011), “Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenlerinin Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) Hazırlamaya İlişkin Görüşleri”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 12(1), (39-53).
Çadır, Deniz (2008), Zihinsel Engelli Öğrenciler İçin Müzik Terapi Yöntemine Göre Hazırlanan Sosyal Beceri Öğretim Programının Etkililiğinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Eskioğlu, Itır (2003), “Müzik Eğitiminin Çocuk Gelişimi Üzerine Etkileri”, Cumhuriyetimizin 80. Yılında Müzik Sempozyumu. İnönü Üniversitesi, Malatya, (116-123).
Hanser, Suzanne B. (1999), “The new music therapist’s handbook” (2nd edition). Boston:Berkeley.
Kurt, Gürcan (2006), Zihinsel Engelli Çocuklarda, Müzik Dinlemenin Öğrenme Üzerindeki Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Milli Eğitim Bakanlığı (2012), Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği.
Milli Eğitim Bakanlığı (2005), Özel Eğitim Hizmet Yönetmeliği.
Milli Eğitim Bakanlığı (2008), Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi, Çocuk Gelişimi Ve Eğitimi Özel Eğitimde Müzik Etkinlikleri, Ankara.
Milli Eğitim Bakanlığı (2013), Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Özel Eğitim Uygulama Merkezi (Okulu) I.ve II. Kademe Eğitim Programı, Ankara.
MEB, “Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Eğitim Uygulama Okulu Müzik Dersi Öğretim Programı”, http://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-egitim-ile-ilgiliyayimlar/icerik/123 (10.11.2014).
MEB, Millî Eğitim Bakanlığı, Özel Eğitim Programları, http://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/ozel_egt_program.html, (22.12.2015)
Perry, Marry Rainey (2003), “Relating Improvisational Music Therapy with Severely and Multiply Disabled Children to Communication Development”, Journal of Music Therapy, 40, (227–245)
Pratt, Rosalie Rebollo (1991), “Music Education and Medicine”, Music Educators Journal, Vol:77, No:5,(31-36).
Sze, Suzan, Yu, Sanna (2004), “Effects of Music Therapy on Children with Disabilities”, Proceedings ICMPC8, Evanston, IL, USA, (341-343).
Yıldırım, Pınar, Albuz, Aytekin, (2010), “Zihinsel Engelli Çocuklara Kavram Öğretiminde Müziğin Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri”, e-Journal of New World Sciences Academy Fine Arts, D0029, 5, (4), (233-244).
Yılmaz, Fazilet Eda, Topaloğlu, Gülşah, Akyüzler, Mustafa (2014), “Grupla Yapılan Müzik Etkinliğinin Otizmli Çocukların Sosyal Becerilerine Etkisinin Betimlenmesi”, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 1, (252 – 276).