Tuğba KODAL, Oktay KÖSE

TÜRK RESİM SANATINDA RESİMLERARASI YÖNTEMLERE ÖRNEKLER

Postmodern süreçte yazınsal alanda iki ya da daha fazla metin arasındaki alışverişleri belirtmek için kullanılan metinlerarasılık kavramı, yazınsal alanın dışında göstergelerarasılık işlemiyle kendini göstermektedir. Sözsel olmayan sanatlar sözsel sanatlardan ayrı olarak farklı anlatım biçimlerini kullanarak göstergebilimsel bir ayrım oluşturmaktadırlar. Bu nedenle sözsel olmayan sanatların kendi aralarındaki alışverişlerine “metinlerarası alışverişler” yerine “göstergelerarası alışverişler” adı verilmektedir. Bu tanımlamaya uygun olarak, farklı disiplinlerin bir araya gelmesi, daha önce yapılan bir çalışmanın alıntılanması, yansılanması, taklit edilmesi vb. işlemleriyle bir yenidenüretim sürecine girilir. Bu genel kullanımın yanında, zamanla aynı sanat türüne ait olan yapıtlar arasındaki alışverişleri tanımlamak için her uğraş alanına özgü kavramlar türetilmiştir: sinemalararasılık, müziklerarasılık vd. Bu çalışmanın odağında yer alan temel kavram ise “resimlerarasılık” kavramıdır. Bu çalışmada resimlerarasılık olgusunun Türk Resim Sanatındaki yeri sorgulanmıştır. Makalede yöntem olarak yazınsal alandaki metinlerarası yaklaşımın resim sanatındaki karşılığı olarak resimlerarasılık adı verilen bakış açısına göre tanımlanacaktır. Bir başka deyişle çalışmamızda metinlerarasılığın kimi verilerinin Türk Ressamların resimlerindeki var olma biçimleri belirlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Türk Resim Sanatı, Resimlerarası Yöntemler, Metinlerarasılık, Göstergelerarasılık, Yenidenüretim, Alıntı, Pastiş, Parodi, Palempsest

EXAMPLES OF INTERPICTURAL METHODS IN TURKISH PAINTING ART

During the postmodern period in the literary field, the concept of intertextuality that is used to indicate the transaction between two or more texts manifests itself with its intersemiotic process beyond the literary field. Differently from verbal arts, non-verbal arts form a semiotic distinction by using different wordings. Thus, the transaction of the non-verbal arts among themselves is called “semiotic transactions” rather than “intertextual transactions”. In accordance with this definition, a reproduction process begins with the leaguing of different disciplines and the quotation, repercussion and imitation, etc. of the earlier studies. Beside this general use, the concepts specific to each field of occupation have been produced to define the transactions between the works of the same art form: intercinema, intermusicality, et al. The key concept that remains in the center of this study is interpicturality. In this paper was questioned the place of interpicturality in the Turkish Painting. As a method in this study, some Turkish Artist’s paintings are defined in respect of a view called interpicturality, pictural equivalent of intertextuality in literary field. In other words, in our study, the ways of presence of some data concerning the intertextuality in painting have been tried to define through some Turkish Artist’s paintings.

Keywords:

Turkish Painting, interpictural methods, intertextuality, Intersemiotic, Reproduction, Quotation, Pastiche, Parody, Palimpsest,

PDF

___

Aktulum, Kubilay (2000), Metinlerarası İlişkiler, Öteki Yay., İstanbul.
Aktulum, Kubilay (2011), Metinlerarasılık//Göstergelerarasılık, Kanguru Yayınları, 1. Baskı, Ankara.
Aktulum, Kubilay (2009-2010), “Metinlerarasılık Göstergelerarasılık Doktora Ders Notları”, 2009-2010
Eğitim Dönemi, Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Sanat ve Tasarım Anasanat Dalı, Isparta. Artble, (2016). The Soul of the Rose, http://www.artble.com/artists/john_william_waterhouse/paintings/the_soul_of_the_rose(02.01.2016)
Bechler, Ernst (2008), “Modern İroniden Postmodern İroniye”, Cogito, Sayı.57-İroni, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Compagnon, Antoine (1979), la Seconde Main ou le Travail de la Citation, Paris, Seuil. Emile Zola, http://www.musee- orsay.fr/index.php?id=851&L=1&tx_commentaire_pi1%5BshowUid%5D=313&no_cache=1 (03.03.2012)
Genç, Adem (2009), “Vincent Van Gogh’un Trajik Yaşamından Artakalanlar”, Beykent Üniversitesi
Sosyal Bilimler Dergisi, No.65, Cilt.3, Sayı.1, 2009 Bahar, Beykent Üniversitesi Yayınları, İstanbul jwwaterhouse.com, (2016), http://www.jwwaterhouse.com/(02.01.2016)
Kodal, Tuğba (2011), “Yasumasa Morimura’nın Yapıtlarında Göstergelerarasılık”, 7. Uluslararası
Fotoğraf Günleri, Yakın Doğu Üniversitesi, Kıbrıs. Kodal, Tuğba (2012), Resimlerarasılık ve Herman Braun-Vega’nın Resimlerinde Resimlerarasılık
Sorunsalının İrdelenmesi, Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Sanat ve Tasarım Anasanat Dalı, Isparta. Louvel, Lilian (1998), L'oeil du texte, texte et image dans la littérature de langue anglaise, Presses
Universitaires du Mirail Toulouse, France Oxford Dictionaries, (2016). http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/palimpsest (03.01.2016)
Özsezgin, Kaya (2002), Cumhuriyetin 75. Yılında Türk Resmi, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.
Öztokat Nedret Tanyolaç (2005), Yazınsal Metin Çözümlemesinde Kuramsal Yaklaşımlar, Multilingual Yayınları, İstanbul.
Saussure, Ferdinand (1988), Genel Dilbilim Dersleri, B. Vardar (çev.), Multilingual Yayınları, İstanbul.
Savcı, Betül (2011), Denizli İlinde Cumhuriyet Dönemi Çağdaş Türk Resim Sanatının Gelişimine İlişkin
Belgeler ve Uzman Görüşleri (1950-2010), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Denizli. Tolun Okur, Elif (2011), Yüzyıl Türk Resim Sanatı, http://inar323.cankaya.edu.tr/uploads/files/week%208_20_yy%20Turk%20resim%20sanat%C4%B1.pdf (04.03.2012)
Tosun, Necip (2007), “Öyküde Bir İmkan Olarak Postmodern Açılım”, Hece Öykü Dergisi, Aralık-Ocak,
Sayı.24, Öncü Basımevi, Ankara Yücel, Tahsin (2000), Eleştirinin ABC’si, Simavi Yayınları, İstanbul.
Yüksel, Oylum., (2016). Günde 1 Resim, http://www.gunde1resim.com/post/13989135562/ressam-john- william-waterhouse (02.01.2016)