SÜT ENDÜSTRİSİNDE OPTİMİZASYON İMKÂNLARI VE BİR MODEL ÖNERİSİ 1

Bu çalışmada, süt endüstrisinde detaylı bir çalışma yapılarak öncelikle endüstrinin başlıca sorunları incelenmiştir. Çalışmada, bu sorunlardan hareketle ortaya çıkabilecek ve süt endüstrisinde karşılaşılabilecek optimizasyon imkânlarına değinilmiştir. Bu optimizasyon imkânları sırasıyla, süt üretim çiftliklerinde veya üreticilerde, sütün toplama aşamasında, sütü işleyen işletmelerde ve sütün her türlü koordinasyonunda etkin rol oynanan üretici - kooperatif - firma ilişkisinde kendisini göstermektedir. Çalışmanın uygulama aşamasında süt toplama problemi ile ilgili karışık 0-1 (ikili) doğrusal olmayan bir model önerilmiştir. Bu model sayısal bir örnek üzerinde bir işletmede uygulanmış ve optimizasyon sonuçları elde edilmiştir. Uygulama sütün ancak belirli şehirlerden belirli miktarlarda taşınmasının işletme açısından daha karlı olacağını ortaya koymaktadır. Özetle yapılan çalışma sonucunda süt endüstrisinde birçok optimizasyon imkânlarına rastlanılmış ve bu alanlarda yapılacak iyileştirmelerin endüstriye çok önemli katkılar yapacağı sonucuna varılmıştır.

OPTIMIZATION OPPORTUNITIES AT DAIRY INDUSTRY AND A MODEL PROPOSITION

In this study, the problems at dairy industry were searched by making a detailed research at that industry. The optimization opportunities were discussed at dairy industry in the study. These optimization opportunities are revealed at milk production farms or at producers, at collection stage of milk, at processing firms and at the coordination of cooperatives-producers and firms. A mixed binary nonlinear programming model was proposed in the study. The model was applied at a company on a numerical instance and the optimization results were obtained. The application puts forward that operation is profitable in terms of company when milk is transported at certain amounts from certain locations to certain locations. In summary, it was observed that there are lots of optimization opportunities at dairy industry. Also, it does very important contributions to dairy industry when improvements are made at the reseach fields of the industry.

PDF

___

1. Artukoğlu, Mehmet Metin- Olgun, Akın (2008), "Cooperation Tendencies and Alternative Milk Marketing Channels Dairy Producers in Turkey: A Case of Menemen", Agricultural Economics, Vol.54, No.1, (32-37).
2. Basnet, Chuda- Foulds, Les- Igbaria, Magid (1996), "Fleetmanager: A Microcomputer-Based Decision Support System for Vehicle Routing", Decision Support Systems, Vol.16, (195-207).
3. Benseman, B.R. (1986), "Production Planning in the New Zealand Dairy Industry", Journal of Operations Research Society, Vol.37, No.8, (747-754).
4. Butler, Martin- Williams, H. Paul- Yarrow, Leslie-Ann (1997), "The Two-Period Travelling Salesman Problem Applied to Milk Collection in Ireland", Computational Optimization and Applications, Vol.7, (291-306).
5. Coltmann, Russell T.- Schnitkey, Gary D.- Miranda, Mario J. (1994), "Scheduling Efficiencies of Farm-toPlantMilk Collection in Western Ohio", Agribusiness, Vol.10, No.2, (179-191).
6. Çevik, Osman- Yıldırım, Yasemin (2010), "Bulanık Doğrusal Programlama ile Süt Ürünleri İşletmesinde Bir Uygulama", Karamanoğlu MehmetBey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt. 12, Sayı.18,(15-26).
7. Dedeoğlu, Murat- Yıldırım, İbrahim (2006), "Emek Tarımsal Kalkınma Kooperatifine Ortak İşletmelerin Ekonomik Analizi", Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.), Cilt.16,Sayı.1, (39-48).
8. Demiral, Mehmet Fatih (2012), Süt Endüstrisinde Optimizasyon İmkânları ve Bir Uygulama, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
9. Demiral, Mehmet Fatih (2008), Servis Araçlarının Rotalamasında Optimizasyon ve Bir Uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
10. Demirbaş, Nevin- Gölge, Evren- Tosun, Duygu- Çukur, Figen (2008), "Food Safety Practices in Milk Collection Centers in Turkey: A Case Study", British Food Journal, Vol. 110, No. 8, (781-789).
11. Doganis, Philip- Sarımveis, Haramlambos (2008), "Optimal Production Scheduling for the Dairy Industry" ,Springer Science Annual Operations Research, Vol.159, (315-331).
12. Homaifer, Abdollah- Turner, J.- Ali, Samia (1992), The N-Queens Problem and Genetic Algorithms,Proceedings of Southeastcon' 92, (262-267).
13. Kara, Mehmet (2000), "Isparta İli Süt Ürünleri İşletmelerinin Yapısal Analizi ve Gelişim Stratejileri",Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt.5, Sayı. 2, (93-104) .
14. Keskin, Gülşen- Dellal, İlkay (2011), "Trakya Bölgesinde Süt Sığırcılığı Üretim Faaliyetinde Brüt Kar Analizi", Kafkas Üniv. Veterinerlik Fak. Dergisi, Cilt.17, Sayı.2, (177-182).
15. Leewattanayingyong, Kan- Ritvirool, Apichai (2007), Production Planning in the Milk Industry Using Integer Linear Programming, The IE Network Conference, (236-239).
16. Mantere, Timo- Koljonen, Janne. (2007). Solving, Rating and Generating Sudoku Puzzles with Genetic Algorithm, Proceedings of IEEE Congress on Evolutionary Computation, (1382-1389).
17. Moraglio, Alberto-Togelius, Julian- Lucas, Simon (2006), Product Geometric Crossover for the Sudoku Puzzle, Proceedings of IEEE Congress on Evolutionary Computation, (470-476).
18. Mulder, S.A. (2004), Computational Intelligence and the Traveling Salesman, Unpublished Ph.D. dissertation, University of Missouri-Rolla, Rolla,MO,USA.
19. Mulik, Nidhi (2007), "Developing a Cost Analysis Model for the Optimization of Milk Collection Process at Dinshaw's: A Study", The Icfai Journal of Supply Chain Management, Cilt 4, Sayı. 4, (52-85).
20. Pinto, Jose M.- Grossmann, Ignacio E. (1998), "Assignment and Sequencing Models for the Scheduling of Process Systems", Annals of Operations Research, Vol. 81, (433-466).
21. Prasertseri, Peerapon (2002), A Marketing Cooperatives Role in the Vertical Coordination of Farmers and Processors :A Florida Dairy Case, Unpublished Doctoral Dissertation, University of Florida, USA.
22. Reeves, Colin R.- Yamada, Takeshi (1998), "Genetic Algorithms, Path Relinking and the Flowshop Sequencing Problem", Evolutionary Computation, Vol. 6, (45-60).
23. Reeves, Colin R (1995), "A Genetic Algorithm for Flowsop Sequencing", Computers and Operations Research, Vol. 22, (5-13).
24. Sayın, Cengiz- Taşçıoğlu, Yavuz- Mencet, M. Nisa (2011), "Seyyar Sütçülere Süt Veren Üreticilerin, Seyyar Sütçülüğe Bakış Açılarının Değerlendirilmesi: Antalya İli Örneği", Anadolu Tarım Bilim Dergisi, Cilt. 26,Sayı.2, (149-155).
25. Solomon, Marius M. (1987), "Algorithms for the Vehicle Routing and Scheduling Problems with Time Windows Constraints", Operations Research, Vol. 23, (229-235).
26. Sullivan, Robert S.- Secrest, Stephen C. (1985), "A Simple Optimization Dss for Production Planning at Dairyman's Cooperative Creamery Association", Interfaces, Vol. 15, No.5, (46-53).
27. Tarantilis, C.D- Kirounidis, C.T. (2007). "A Flexible Adaptive Memory-Based Algorithm for Real-Life Transportation Operations: Two Case Studies From Dairy and Construction Sector", European Journal of Operational Research, Vol.179, (806-822).
28. Tarantilis, C.D- Kirounidis, C.T. (2002), "BoneRoute: An Adaptive Memory-Based Method for Effective Fleet Management", Annals of Operations Research, Vol.115, No.1, (227-241).
29. Takahashi, Ryouei (2005), Solving the Traveling Salesman Problem Through Genetic Algorithms with Changing Crossover Operators, Proceedings of the Fourth International Conference on Machine Learning and Applications, (6-12).
30. Taşgetiren, M.Fatih- Suganthan, P.N- Ke Pan, Quan- Chia Liaing, Yun. (2007), A Genetic Algorithm for the Generalized Traveling Salesman Problem, Proceedings of IEEE Congress on Evolutionary Computations,(2382-2389).
31. Tugay, Ahmet- Bakır, Galip (2008), "Giresun Yöresindeki Sığırcılık İşletmelerinde Kullanılan Yem Çeşitleri ve Hayvan Besleme Alışkanlıkları", Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt.39, Sayı. 2, (231-239).
32. Ulusan, H. Osman Korhan (1996), "Esmer Sığırlarda Günlük Süt Verimi Üzerine Mevsimsel Değişikliklerin Etkisi", Kafkas Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, Cilt.2, Sayı. 2, (155-160).
33. Wang, Qing-Yung, Kai Leung- Ip, Wai Hung (2003), A Pattern-Based Evolving Mechanism for Genetic Algorithm to Solve Combinatorial Optimization Problems, Proceedings of IEEE International Workshop on Soft Computing in Industrial Applications, (97-101).
34. Waters, David Isaac (2008), Sudokube-Using Genetic Algorithms to Simultaneously Solve Multiple Combinatorial Problems, Master of Science Thesis, Graduate College of the Oklahoma State University,Oklahoma, USA.
35. Yavuz, Fahri- Akbulut, Ömer- Keskin, Atilla (2003), "Türkiye Sığırcılık Sektöründe Islah ve Destekleme Politikalarının Etkinliği Üzerine Bir Araştırma", Turk J Vet Anim Sci, Cilt. 27, (645-650).
36. Zadeh, Lotfi Askerzade (1965), "Fuzzy Sets", Information and Control, Vol. 8, (338-353).