GELENEKSEL AŞK ANLATILARININ MİLLÎ MÜCADELE KONULU ROMANLARDA İŞLEVİ

Osmanlı edebiyatında, Leylâ ile Mecnun ve Ferhad ile Şirin gibi anlatılar, birçok şair/yazar tarafından yazılmış ve söylenmiş; şair/yazarlar bu anlatıların ana olay örgüsünü temel alarak anlatılarını yeniden kurgulamışlardır. Bununla birlikte modern edebiyat ürünlerinde de söz konusu anlatıların doğrudan ya da dolaylı olarak izinin sürülebilmesi olanaklıdır. Modern edebiyatta, Leylâ ile Mecnun ve Ferhad ile Şirin anlatılarını temel alan birçok edebî ürün yazılmıştır. Öte yandan, söz konusu anlatıların bazı söylemlerinin örtük olarak modern yapıtlarda kullanıldığı da gözlemlenebilir. Konu edinilen anlatılardan örtük bir şekilde yararlanıldığı eserler arasında Millî Mücadele konulu romanlar da bulunmaktadır. Bu yazıda, bir örneklem dâhilinde seçilen Millî Mücadele konusunda roman yazmış farklı ideolojilere ait (Kemalist, Marksist, MilliyetçiMuhafazakar, İslamcı) yazarların, Leylâ ile Mecnun ve Ferhad ile Şirin anlatılarından, ortak bir tavır göstererek nasıl yararlandıkları sorunsallaştırılacaktır. Bahsedilen çerçevede Millî Mücadele'yi konu edinen romanlarda, söz konusu anlatıların tasavvufi aşk söylemini nasıl farklılaştırdıkları somutlanmaya çalışılacaktır. Anlatılarda var olan karşı cinse duyulan mecazi aşktan Allah'a duyulan hakiki aşka geçiş şablonunun, Millî Mücadele'yi konu edinen romanlarda, karşı cinse duyulan mecazi aşktan, vatana duyulan aşka geçilmesi şeklinde dönüştürüldüğü ortaya konulmaya çalışılacaktır. Son düzlemde ise, geleneksel anlatılardan bu tür dönüştürümler yapılmasının nedenleri üzerinde durulacaktır. Bu noktada ise özellikle tasavvufi söylemin güçlü anlam dünyasından yararlanan yazarların vatan kavramına meşru bir zemin kazandırdıkları öne sürülecektir.

THE FUNCTION OF TRADITIONAL LOVE NARRATIVES IN THE NOVELS ON NATIONAL STRUGGLE

The narratives of Leylâ ile Mecnun and Ferhad ile Şirin were written and told by many authors and poets in the Ottoman literature. The authors and poets reconstructed these narratives by using their main plot. Also it is important to find directly or indirectly the traces of these narratives in the modern literature. There have been many literary works in modern literature that have been inspired by Leylâ ile Mecnun and Ferhad ile Şirin narratives. In this frame, in addition to use of their main plots, it can be observed that some themes of the narratives of Leylâ ile Mecnun and Ferhad ile Şirin have been implicitly used in the modern literature. The novels on the National Struggle are among the works using these narratives. In this article, within this frame, it will be made concrete how the divinely love in the narratives was transformed to another understanding in some novels on the National Struggle. It will be questioned how the authors from different ideologies (i.e. Kemalist, Marxist, Nationalist-Conservative, Islamist) used Leylâ ile Mecnun, Ferhad ile Şirin narratives in their works. In this content it will also be explained how the novels on the National Struggle transformed these narratives to tasavvufi love discourse. Transformation of metaphoric love from a beloved to God was the cliché of the mentioned narratives. Similarly, there occurs a transformation of metaphoric love from a beloved to homeland in the novels on the National Struggle and this will be revealed in this study. Finally, the reasons behind this transformation will be evaluated. And it will be asserted that the authors have tried to give a legitimate basis to the concept of homeland by using tasavvuf's strong world of meaning.

___

  • 1.Andrews, Walter G(2003),Şiirin Sesi, Toplumun Şarkısı.Çev.:Tansel Güney.İletişim Yayınları, İstanbul.
  • 2.Adıvar, Halide Edip(2004),Ateşten Gömlek, Özgür Yayınları, İstanbul.
  • 3.Benice, Ethem İzzet(1964),Adsız Şehit, İnkılap ve Aka Kitabevleri, İstanbul.
  • 4.Çokum, Sevinç(2007),Ağustos Başağı, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
  • 5.Karatay, Hüseyin(1990),Çalınan Savaş,Timaş Yayınları, İstanbul.
  • 6.Karaosmanoğlu, Yakup Kadri(2001),Yaban,İletişim Yayınları, İstanbul.
  • 7.Kocagöz, Samim(1963),Doludizgin, Ataç Kitabevi, İstanbul.
  • 8.Ohri, İskender(1971),Aşktan DaYüce.Baha Matbaası, İstanbul.
  • 9.Özarslan, Metin(2006),Ferhat ile Şirin: Mukayeseli Bir Araştırma, Doğu Kütüphanesi Yayınları, İstanbul.
  • 10.Tanpınar, Ahmet Hamdi(1997),19 uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Çağlayan Kitabevi, İstanbul.
  • 11.Tunç, Gökhan(2011),Çağdaş Mesnevinin Peşinde, Kadim Yayınları, Ankara.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2009
  • Yayıncı: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Sayıdaki Diğer Makaleler

Kayıtdışı İstihdam ve Kayıtdışı İstihdama Etki Eden Mikro Faktörlerin Analizi: Türkiye Özel Sektör Örneği - Unregistered Employment And Analysis Of Factors Affecting The Unregistered Employment: Turkish Private Sector Case

Hüseyin FİDAN, Sami GENÇ

KAYITDIŞI İSTİHDAM VE KAYITDIŞI İSTİHDAMA ETKİ EDEN MİKRO FAKTÖRLERİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖZEL SEKTÖR ÖRNEĞİ

Hüseyin FİDAN, Sami GENÇ

KADINLAR, YÜKSEKÖĞRETİM VE İŞ GÜCÜ PİYASASI: İRAN ÖRNEĞİ

Somayyeh RADMARD

Kurumsal Sosyal Sorumluluk Nitelikleri Algısı: Çıldır Meslek Yüksekokulu Örneği - The Perceptions Of Corporate Social Responsibility Qualifications: The Case Of Çıldır Vocational School

Sİne ERDOĞAN MORÇİN

KAMU ÖRGÜTLERİNDE DEĞİŞİMİN YÖNETİLMESİ (652 SAYILI K.H.K. ÇERÇEVESİNDE MEB ÖRNEĞİ)

Ahmet YILDIRIM, İlker HÜSEYİN ÇARIKÇI

ZİYA GÖKALP’TE TOPLUMSAL DEĞİŞME: “KÜLTÜR-UYARLIK TEZİ”

Ayşe YILDIRIM

Sayı Kapağı, Yayın Kurulu ve İçindekiler (Issue Cover, Editorial Board and Table of Contents)

(pdf Formatında)

KOSOVA- PRİZREN BÖLGESİ TURİZMİNİN SWOT ANALİZİ

Ayşe DURGUN KAYGISIZ, Zafer YILDIZ, Dilek MEMİŞOĞLU

Geleneksel Aşk Anlatılarının Millî Mücadele Konulu Romanlarda İşlevi - The Function Of Traditional Love Narratives In The Novels On National Struggle

Gökhan TUNÇ

Kamu Örgütlerinde Değişimin Yönetilmesi ( 652 Sayılı K.H.K. Çerçevesinde Meb Örneği) - Management Of Change İn Publİc Organizations (Example Of Ministry Of Education Within The Framework Of Decree Law No:652)

Ahmet YILDIRIM, İlker ÇARIKÇI