FARKLI SPOR BRANŞLARINDAKİ ELİT SPORCULARIN SOSYAL BECERİ DÜZEYLERİNİN SEÇİLMİŞ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI - COMPARISON OF SOCIAL SKILL LEVELS OF ELITE SPORTSMEN AT DIFFERENT SPORTS BRANCHES ACCORDING TO SELECTED VARIABLES
Bu araştırmada, Türkiye’deki birinci lig düzeyinde takım ve bireysel spor dallarında yer alan sporcuların sosyal beceri düzeylerinin belirlenmesi ve sosyal becerilerinin yaş, eğitim düzeyi, spor türü, 14 yaşına kadar yaşadığı il ve vücut temaslı ve vücut temassız spor branşı değişkenlerine göre karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırmaya, 1. Lig düzeyindeki 30 futbolcu, 43 voleybolcu, 42 güreşçi ve 38 atlet olmak üzere toplam 153 sporcu katılmıştır. Veriler, Riggio (1986) tarafından geliştirilen ve Yüksel (2004) tarafından Türkçeye uyarlanan “Sosyal Beceri Envanteri” ile toplanmıştır. 90 maddeden oluşan envanter; 6 alt ölçeğe sahip ve her bir alt ölçek 15 maddeden oluşmaktadır. Envanterden toplanan verilerin analizi SPSS (ver.13) istatistik programı kullanılarak yapılmıştır. Karşılaştırmalarda, anlamlılık düzeyi olarak 0,05 değeri kabul edilmiştir. Karşılaştırma sonuçlarına göre; takım sporcularının sosyal beceri düzeyleri, bireysel sporculardan daha yüksektir. Vücut temaslı (futbol, güreş) ve vücut temassız (voleybol, atletizm) spor branşlarındaki sporcular arasında sosyal beceri düzeyleri açısından anlamlı bir farklılık yoktur. Toplam sosyal beceri puanları, her bir branşa göre tek tek karşılaştırıldığında; futbol ve voleybol branşı sporcularının, güreş ve atletizm branşı sporcularına göre daha yüksek sosyal beceriye sahip oldukları tespit edilmiştir. Korelasyon analizi sonuçlarına göre ise; 14 yaşına kadar yaşanılan yer ile sosyal beceri düzeyi arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmezken, sporcuların eğitim düzeyleri ile "Duyuşsal duyarlılık" alt boyutu arasında ve yaşları ile sosyal becerileri arasında anlamlı ilişki tespit edilmiştir.
___
- Avcıoğlu, H. (2005), Etkinliklerle Sosyal Beceri Öğretimi, Ankara: Kök Yayıncılık.
- Aslan, C. S.-Karakollukçu, M.-Özer, U. (2013), “Profesyonel Futbolcuların Seçilmiş Fiziksel ve Fizyolojik Özelliklerinin Profesyonellik Yılı Açısından Karşılaştırılması”, International Journal of Science Culture and Sport, 1(3):78-87.
- Aydın, K.-Sözbir, K.-Karlı, Ü.-Yüktaşır, B.-Yalçın, H. B.- Yıldız, N.-Tiryaki Sönmez, R. G. (2011), “Dikey Sıçrama Sırasında Kısa Mesafe Koşucuları ve Futbolcuların Diz Ekstensör Kaslarına Ait Emg Aktivetelerinin Karşılaştırılması”, Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(3):242-249.
- Bacanlı, H. (1999). Sosyal Beceri Eğitimi, Ankara: Nobel Yayınları, s.33.
- Çaha, Ö. (2000), Spora Yaslanarak Bir Nefes Alma, Ankara: Beta Yayınevi.
- Demirkan, E.-Ünver, R.-Kutlu, M.-Koz, M. (2012). “Genç Elit Güreşçilerin Fiziksel Ve Fizyolojik Özelliklerinin Karşılaştırılması”, Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, Cilt, 6(2):138-144.
- Erdemli, A. (1996), İnsan, Spor ve Olimpizm, İstanbul: Sarmal Yayınevi.
- Erkal, M. (1996), Sosyolojik Açıdan Spor, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- Kızılçelik, S.-Erjem, Y. (1994), Açıklamalı Sosyolojik Terimler Sözlüğü, Ankara: Atilla Kitapevi.
- Küçük, V.-Acet, M. (2002), “Bir Kişilik Özelliği Olarak Suçluluk ve Sporla İlişkisi”, DPÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7: 369-375.
- Riggio, R. E. (1986), “The Assessment of Basic Social Skills”, Journal of Personality and Social Psychology, 51: 649-660.
- Riggio, R. E.-Perez, J. E.-Kopelowicz, A. (2007), “Social skill imbalances in mood disorders and schizophrenia”, Personality and Individual Differences, 42(1):27–36.
Şahin, C. (1999), Yurt Dışı Yaşantısı Geçiren ve Geçirmeyen Anadolu Lisesi Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeyleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Enstitüsü, Ankara.
- Toksöz, İ.-Sarpyener, K.-Karamızrak, S. O. (2008), “Blood Lipoprotein Profile Changes of Elite Handball Players Following The Seasonal Preparation Period”, Spor Hekimliği Dergisi, 43:113-120.
- Tolan, B. (1987), Toplum Bilimlerine Giriş, 2. baskı Ankara: Kalite Matbaası.
- Yılmaz, N. (2013), “Sosyalleşme Sürecinin Siyasallaşma Boyutu”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19):319-332.
- Yüksel, G. (2004), Sosyal Beceri Envanteri, Ankara: Asıl Yayınevi.