Hakan DİLMAÇ, Hakan ULUTAŞ, Hamide TEKELİ, Fuat DEMİR

Türkiye'deki Mevcut Betonarme Binaların Deprem Performansları Üzerine Bir Değerlendirme

Türkiye' de son yirmi yıl içerisinde meydana gelen depremlerin neticesinde büyük maddi kayıplar ve manevi zararlar meydana geldiği açık bir durumdur. Büyük depremler neticesinde kentsel bölgelerdeki mevcut binaların deprem riskine karşı oldukça dayanıksız olduğu ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla, mevcut betonarme binaların deprem güvenliğinin önceden belirlenmesi ve depreme karşı dayanıksız yapıların güçlendirilmesi hayati önem taşımaktadır. Depremler sonucunda, binaların deprem performanslarının zayıf olmasının en önemli etkenlerinden biri kullanılan beton ve donatı çeliği dayanımlarının zayıf olmasından kaynaklanmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye' de deprem açısından riskli bölgelerdeki binaların deprem güvenliği belirlenerek, genel durum değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bundan dolayı, farklı şehirlerden toplam 120 adet mevcut betonarme binalar seçilerek deprem performansları belirlenmiş ve binaların depremselliği hakkında genel bir durum değerlendirilmesi yapılmıştır. Binaların analizlerinde mevcut malzeme kaliteleri dikkate alınmıştır. Aynı zamanda malzeme dayanımları artırılarak analizler gerçekleştirilmiş ve malzeme dayanımının deprem performansı üzerindeki etkisi incelenmiştir. Binaların modellenmesinde ve performanslarının belirlenmesinde SAP2000 (Structural Analyzes Program) bilgisayar programı kullanılmıştır. Binaların analizlerinde, Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik (DBYBHY)' te belirtilen, mevcut binaların deprem performansının belirlenmesinde önerilen elastik olmayan hesap yöntem esasları dikkate alınmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Mevcut betonarme binalar, deprem performansı, nonliner yöntem

An Evaluation on Seismic Performance of Existing Reinforced Concrete Buildings in Turkey

It is known fact that the earthquake occurred in two decades have been caused serious pecuniary loss and spiritual damages in Turkey. Massive earthquakes revealed that the existing building stocks in urban regions are significantly vulnerable to seismic hazard. It is very important that earthquake safety of existing buildings should be determined as soon as possible and that unsafe ones should be strengthened. Investigations on the damaged buildings show that material strengths are very important parameters on the building performance. This paper aimed to determine the seismic safety of the buildings in risky regions in terms of earthquake and to evaluate general situation. Therefore,120 existing RC residential buildings are chosen from different cities to predict the general trend on the seismicity of buildings. The available material qualities are taken into account in the analyzes of the buildings. Analyzes were carried out by increasing the material strengths and the effect of the material strength on the earthquake performance was examined. Structural Analyzes Program (SAP 2000) was used in modelling of buildings and to obtain seismic performance of residential buildings. Nonlinear elastic procedures given in Turkish Earthquake Code 2007 (TEC) were applied in the analyses of structural systems.

Keywords:

Existing RC buildings, seismic performance, nonlinear elastic method,

PDF

___

Celep, Z. (2014). Nonlinear behavior of reinforced concrete structural systems and analysis, Beta Press, Istanbul (in Turkish).
Computers and Structures, Inc., (2003). SAP 2000 Nonlinear, Version 8.2.3, Structural Analysis Program, Berkeley, CA, USA.
Dilmaç, H. (2017), Investigation of seismic safety of type of residential reinforced concrete buildings, Ph.D. Dissertation, Suleyman Demirel University, Graduate Scholl of Natural and Applied Sciences, Isparta, Turkey (in Turkish).
Doğangün, A. (2004). Performance of reinforced concrete buildings during the May 1 2003 Bingol earthquake in Turkey. Engineering Structures. Vol. 26, No. 6, pp. 841–56.
İnel, M., Özmen, H.B., and Bilgin, H., (2008). Re-evaluation of building damage during recent earthquakes in Turkey. Engineering Structures. Vol. 30, pp. 412–427.
İnel, M. and Meral E., (2016), Seismic performance of RC buildings subjected to past earthquakes in Turkey. Earthquake Structure. 11(3), 483-503.
Özcebe, G., Ramirez, J., Wasti, T.S., and Yakut, A., (2004). 1 May 2003 Bingol Earthquake. Engineering Report, At: http://www.seru.metu.edu.tr/archives/databases/ Bingol Database; Publication no:2004/1.
TEC (2007). Turkish Earthquake Code. The Minister of Public Works and Settlement. Ankara.
Tekeli, H., Dilmaç, H., Erkan, K.T., Demir, F., Güler, K. (2013). The effects of material properties on building performance, Proceeding of the 2th International Balkans Conference on Challenges of Civil Engineering, May 23-25, 2013, Tirana, Albania, 74-84p.
Tekeli, H., Dilmaç, H., Demir, F., Güler, K. and Celep, Z. (2014). A simplified procedure to determine seismic performance of residential RC buildings, Proceeding of The 11th International Congress on Advances in Civil Engineering, October 21-25, 2014, İstanbul, Turkey.
Tekeli, H., Dilmaç, H., Demir, F., Gençoğlu, M. and Güler, K. (2017). Shear stress indicator to predict seismic performance of residential RC building. Computer and Concrete. Vol.19, No.3, pp.283-291.
Sezen, H., Whittaker, A.S., Elwood, K.J., Mosalam, K.M. (2003). Performance of reinforced concrete buildings during the August 17, 1999 Kocaeli, Turkey Earthquake, and seismic design and construction practice in Turkey. Engineering Structures. Vol. 25, No. 1, pp. 103–114.
Sucuoğlu H., (2007). Deprem Yönetmeliği Performans Esaslı Hesap Yöntemlerinin Karşılıklı Değerlendirmesi, Türkiye Mühendislik Haberleri, 445,25-36.
Yakut, A., Gulkan, P., Bakır, B.S., and Yılmaz, M.T., (2005). Re-examination of damage distribution in Adapazari: Structural considerations. Engineering Structures. Vol. 27, No. 7, pp. 990–1001.
Yön, B., Sayın, E., Calayır, Y., Ulucan, Z.C., Karataş, M., Şahin, H., Alyamaç, K.E. and Bildik, A.T., (2015). Lessons learned from recent destructive Van, Turkey earhtquakes, Earthq. Struct., 9(2), 431-453.