TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ EKRANDAN OKUMAYA YÖNELİK METAFORİK ALGILARI1

Teknolojik geliĢmelerle birlikte bilgiye ulaĢmanın pek çok farklı yolu ortaya çıkmıĢtır. Bunlardan biri de ekrandan okuma yaparak bilgi edinmektir. Günümüzde bireyler ekrandan okuma ile sıkça karĢılaĢmakta ve ekrandan okuma yapmaktadır. Eğitim sürecini yönlendiren öğretmenlerdir. Öğretmenler öğrencilerin bilgiye ve en önemlisi de doğru bilgiye ulaĢmalarında rehberlik edecektir. Bu nedenle öğretmenlerin farklı kaynaklardan bilgiye ulaĢabilmeleri önemlidir. Bu araĢtırmada geleceğin öğretmenleri olan Türkçe öğretmen adaylarının ekrandan okuma kavramına iliĢkin algılarının belirlenmesi amaçlanmıĢtır. Öğretmen adaylarının ekrandan okumaya yönelik algılarının belirlenmesi onların farklı kaynaklardan bilgiye ulaĢma konusundaki düĢüncelerini ortaya çıkarmaya yardımcı olacaktır. Bu nedenle öğretmen adaylarından ekrandan okumaya iliĢkin metaforlar oluĢturmaları ve basılı kitaptan ya da ekrandan okumayı tercih etme nedenlerini açıklamaları istenmiĢtir. AraĢtırma sonucunda öğretmen adayları gökyüzü, medya araçları, kitap, zaman, ekrandan okumayı faydalı olarak görme, ekrandan okumayı zor olarak görme, ekrandan okumayı değersiz görme ve sağlık kategorileri altında metaforlar oluĢturmuĢlardır. Dört kiĢi ekrandan okumayı tercih ederken diğer öğretmen adayları basılı kitaptan okumayı tercih etmiĢtir.

METAFORIC PERSPECTIVES FROM TURKISH TEACHER CANDIDATES FOR READING FROM SCREEN

Technological developments have led to many different ways of access to information. One of them is to obtain information by screen reading. Nowadays, individuals are often confronted with reading on screen. They are the teachers who manage the educational process. Teachers will guide students in the knowledge and most importantly in reaching the right information. Hence, it is important that teachers can get access to information from different sources. In this research, it was aimed to determine the perceptions of Turkish teacher candidates, the future teachers, on the concept of reading from screen. Determining teacher candidates' perceptions of reading from screen will help them elucidate their thoughts on access to information from different sources. For this reason, the teacher candidates were asked to create metaphors for reading on screen and explain why they prefer to read on paper or on screen. As a result of the research, the prospective teachers have set out metaphors under the categories such as health, sky, media tools, books, time, considering reading on screen as useful, finding reading on screen difficult. Four people have preferred to read on screen while the other teacher candidates have preferred reading from a printed book

PDF

___

Alican, C. ve Saban, A. (2013). Ortaokul ve lisede öğrenim gören öğrencilerin sosyal medya kullanımına iliŞkin tutumları: Ürgüp örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 1-14.
Alshaali, S. ve Varshney, U. (2005). On the usability of mobile commerce. International Journal of Mobile Communications, 3(1), 29-37.
Arslan, M.M. ve Bayrakcı, M. (2006). Metaforik düŞünme ve öğrenme yaklaŞımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Milli Eğitim, 171, 100-108.
Bamford, A. (2003). The visual literacy white paper. EriŞim Tarihi: 13.03.2018, https://www.aperture.org/wp-content/uploads/2013/05/visual-literacy-wp.pdf
BaŞaran, M. (2014). 4. sınıf seviyesinde ekrandan ve kâğıttan okumanın okuduğunu anlama, okuma hızı ve metne karŞı geliŞtirilen tutum üzerindeki etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 248-268.
Belmore, S. (1985). Reading computer-presented text. Bulletin of the Psychonomic Society, 23(1), 12-14.
Chou, I.C. (2014). Investigating EFL students' e-Book reading attitudes in first and second language. US-China Foreign Language, 12(1), 64-74.
Çelik, T. (2015). Öğrencilerin e-kitap okuma tutumlarının incelenmesi. Turkish Studies, 10(3), 271-284.
DağtaŞ, A. (2013). Öğretmenlerin basılı sayfa ve ekrandan okuma tercihleri ile eğitimde elektronik metin kullanımına yönelik görüŞleri. Turkish Studies, 8(3), 137-161.
Duran, E. ve Alevli, O. (2014). Ekrandan okumanın sekizinci sınıf öğrencilerinde anlamaya etkisi. Okuma ve Yazma Eğitimi Araştırmanları, 2(1), 1-11.
Duran, E. ve Ertuğrul, B. (2012). Ġlköğretim sınıf öğretmenlerinin elektronik ders kitaplarına yönelik görüŞleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 347-365.
Ercan, A.N. ve AteŞ, M. (2015). Ekrandan okuma ile kağıttan okumanın anlama düzeyi açısından karŞılaŞtırılması. Turkish Studies, 10(7), 395-406.
Erdem, Ġ.S. ve Özen, M. (2014). Metinleri ekrandan okumanın anlam kurma üzerine etkisi. JASS, 24, 319-350.
GüneŞ, F. (2010). Öğrencilerde ekran okuma ve ekranik düŞünme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 7(14), 1-21.
GüneŞ, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Lemken, B. (1999). E-Book the missing link between paper and screen. EriŞim Tarihi: 13.03.2018, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.46.5481&rep=rep1&type=pdf
Maden, S. (2012). Ekran okuma türleri ve Türkçe öğretmeni adaylarının ekran okumaya yönelik görüŞleri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(3), 1-16.
Mangen, A., Walgermo, B. ve Brønnick, K. (2013). Reading linear texts on paper versus computer screen: effects on reading comprehension. International Journal of Educational Research, 58, 61-68.
MEB (2012). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu okuma becerileri dersi öğretim programı. Ankara: MEB.
Nichols, M. (2016). Reading and studying on the screen: an overview of literature towards good learning design practice. Journal of Open, Flexible and Distance Learning, 20(1), 33-43.
Rakes, G. C. (1999). Teaching visual literacy in a multimedia age. TechTrends , 43(4), 14-18.
Saban, A. (2008). Ġlköğretim I. kademe öğretmen ve öğrencilerinin bilgi kavramına iliŞkin sahip oldukları zihinsel imgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421-455.
Schoeller, B. (2005). The effects of reading goals on learning in a computer mediated environments. Journal of Issues in Infırming Science and Infırmation Technology, 2, 405-422.
Sun, S.Y., Shieh, C.J. ve Huang, K.P. (2013). A research on comprehension differences between print and screen reading. SAJEMS, Special Issue 16, 87-101.
Susar Kırmızı, F. (2017). Ekrandan okumaya yönelik tutum ölçeğinin (EKYÖTÖ) geliŞtirilmesi: geçerlilik ve güvenirlik çalıŞması. IJLET, 5(1), 286-301.
Tuncer, M. ve Bahadır, F. (2014). Effect of screen reading and reading from printed out material on student success and permanency in introductıon to computer lesson. TOJET, 13(3), 40-49.
Yıldırım, A. ve ŞimŞek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.