OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÜNİVERSİTEYE UYUM DÜZEYLERİNİN YORDAYICILARI OLARAK YAŞAM DOYUMU VE GENEL ÖZ-YETERLİK

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının yaşam doyumlarının ve genel öz yeterliklerinin üniversiteye uyum düzeylerinin yordayıcısı olup olmadığını belirleyebilmektir. Bununla birlikte cinsiyet, sınıf düzeyi ve mezun olunan lise türüne göre üniversiteye uyum düzeyinin farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Bu amaçla 2013-2014 eğitim öğretim yılında, her biri farklı bir ilde bulunan üç farklı devlet üniversitenin okul öncesi eğitimi öğretmenliği anabilim dalında öğrenim gören öğretmen adaylarından veriler toplanmıştır. Çalışmada öğrencilerin üniversiteye uyum düzeyleri, “Üniversiteye Uyum Ölçeği” ile belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca yaşam doyum düzeyini belirlemek için Yaşam Doyumu Ölçeği; genel öz-yeterliklerini belirlemek için de “Genel Öz yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunda yer alan okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının; yaşam doyumu, öz yeterlikleri ve üniversiteye uyumları çeşitli değişkenlere göre analiz edilerek aralarındaki ilişkiye bakılmıştır. Yapılan analizler sonucunda sosyal uyum ve genel uyum puan ortalamaları arasında cinsiyete göre anlamlı bir farklılık görülmezken, akademik uyumda kadınların lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Ayrıca üniversiteye uyumun en önemli yordayıcısının öz yeterlik olduğu bulunurken, sırasıyla yaşam doyumu ve cinsiyet (kadın olma) durumunun da üniversiteye uyumu yordadığı görülmektedir.

LIFE SATISFACTION AND GENERAL SELF-EFFICACY AS PRESERVICE PRESCHOOL TEACHERS’ LEVEL OF ADAPTATION TO UNIVERSITY

The purpose of this study is to determine whether the life satisfaction of pre-service pre-school teachers and their general self-efficacy are predictors of the level of adjustment to the university. For this purpose, the data were collected from pre-service pre-school teachers attending three different universities in 2013-2014 academic years. The participants’ adaptation level was determined with “University Adaptation Scale”, to determine their life satisfaction level “Life Satisfaction Scale” and in addition to these another data collection instrument of the study is General Self-efficacy Scale was used. The study employed one of the general survey models, relational survey model. The participants’ life satisfaction, self-efficacy and adaptation to university are analyzed according to some variables and relationships between them are investigated.As a result of the analyzes made, there was no significant difference between the averages of social adaptation and general adaptation points compared to the sexes, but a significant difference was found in favor of women in academic adjustment. It is also seen that the most important predictor of university alignment is self-efficacy, while life satisfaction and gender (female) status are predicted to adapt to university.

PDF

___

Akbalık, G. (1997). Bilgilendirme ve grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin üniversiteye uyumlarına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Aktaş, Y. (1997). Üniversite öğrencilerinin uyum düzeylerinin incelenmesi: uzunlamasına bir çalışma, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 107-110.
Alaçam, N., & Olgan, R. (2017). Pre-service early childhood teachers’ self-efficacy beliefs towards parent involvement. Teaching Education, 1-14.
Aladağ-Bayrak, Ö. ve Bülbül, T. (2013). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin yükseköğretim yaşamına uyum düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3 (2), 6-20.
Altunay, A. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin üniversiteye uyumunda problem çözmeye dayalı psikoeğitim programının etkinliğinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ata, S. (2016). Examination of the relationship between attachment dimensions and teaching profession attitudes of preschool pre-service teachers in Turkey. Journal of Education and Training Studies, 4(12), 100-107.
Aydıner, B.B. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçlarının alt boyutlarının, genel öz yeterlik, yaşam doyumu ve çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Sakarya.
Ayhan, F. (2005). Ege Üniversitesi öğrencilerinin üniversiteye uyum düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Aypay, A. (2010). Genel öz yeterlik ölçeğinin (GÖYÖ) Türkçeye uyarlama çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Ağustos. 11(2), 113–131.
Azizli, N., Atkinson, B. E., Baughman, H. M., & Giammarco, E. A. (2015). Relationships between general self-efficacy, planning for the future, and life satisfaction. Personality and Individual Differences, 82, 58-60.
Baker, R.W. & Siryk, B. (1984). Measuring adjustment to college. Journal of Counseling Psychology, 31(2), 179-189.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior. 4, 71-81. New York: Academic Press. (Reprinted in H. Friedman [Ed.], Encyclopedia of mental health. San Diego: Academic Press, 1998).
Bandura, A. (2004). Health promotion by social cognitive means. Health Education & Behavior, 31, 143-164.
Braxton, J., Bray, N. & Berger, J. (2000). Faculty teaching skills and their influence on the college student departure process. Journal of College Student Development, 41, 215- 227.
Bülbül, T. ve Acar-Güvendir, M. (2014). Üniversite birinci sınıf öğrencilerinin yükseköğretim yaşamına uyum düzeylerinin incelenmesi [A research study on freshman students’ higher education integration levels]. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi - Journal of Educational Sciences Research, 4 (1), 397-418. http://ebad-jesr.com/
Chow, H. P. (2005). Life satisfaction among university students in a Canadian prairie city: a multivariate analysis. Social Indicators Research, 70, 139–150.
Çalışandemir, F. & Tagay, Ö., (2015). Multidimensional perfectionism and humor styles the predictors of life satisfaction. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 174, 939– 945. doi:10.1016/j.sbspro.2015.01.715 http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042815007673
Dağlı, A. ve Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. Güz. 15(59), 1250-1262. doi:10.17755/esosder.75955
Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95(3), 542-575.
Diener, E.,Emmons, R. A., Larsen, R. J. & Griffin, S. (1985), The satisfaction with life scale, Journal of PersonalityAssessment, 49, 71–75.
Dyson, R. & Renk, K. (2006). Freshmen adaptation to university life: depressive symptoms, stress, and coping. Journal of Clinical Psychology, 62(10), 1231–1244. Wiley Periodicals, Inc. Published online in Wiley Inter Science (www.interscience.wiley.com). doi: 10.1002/jclp.20295
Fındıklı, E.B. (2013). Okul yöneticilerinin mizah tarzları ile yaşam doyumları arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Gan, Y., Zheng, W. & Wen, Y. (2014). The sequential model of future-oriented coping and adjustment to university life: the role of attitudes as further evidence. Psychol Rec. 64, 13–20. doi: 10.1007/s40732-014-0024-0
Garg, R., Levin, E., & Tremblay, L. (2016). Emotional intelligence: impact on postsecondary academic achievement. Social Psychology of Education, 19(3), 627-642.
Gündoğar, D., Gül Sallan, S., Uskun, E., Demirci, S. & Keçeci, D. (2007). Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunu yordayan etkenlerin incelenmesi. Klinik Psikiyatri, 10, 14-27.
Kabasakal, Z. ve Uz-Baş, A. (2013). Öğretmen adaylarında yaşam doyumunun yordayıcısı olarak problem çözme becerileri. Journal of Research in Education and Teaching, 2(1), 27-35.
Kapıkıran, Ş. (2013). Loneliness and life satisfaction in Turkish early adolescents: the mediating role of self esteem and social support, Soc Indic Res, 111, 617–632.
Karaatlı, M. (2010). Verilerin düzenlenmesi ve gösterimi. Ş. Kalaycı (Yay. haz.). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 3-47). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Karahan, T. F., Sardoğan, M. E., Özkamalı, E. & Dicle, A. N. (2005). Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum düzeylerinin denetim odağı ve atılganlık düzeyleri açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 6-15.
Kennett, D. J., Reed, M. J. & Stuart, A. S., (2013). The impact of reasons for attending university on academic resourcefulness and adjustment. Active Learning in Higher Education. 14(2), 123–133. sagepub.co.uk/journalsPermissions.nav doi: 10.1177/1469787413481130 alh.sagepub.com
Lauermann, F., & König, J. (2016). Teachers’ professional competence and wellbeing: Understanding the links between general pedagogical knowledge, self-efficacy and burnout. Learning and Instruction, 45, 9-19.
Lee W.S. (2005). Encyclopedia of School Psychology, Sage Publication: Portland, USA.
Lemon, N., & Garvis, S. (2016). Pre-service teacher self-efficacy in digital technology. Teachers and Teaching, 22(3), 387-408.
Mercan, Ç. S. ve Yıldız, S. A. (2011). Eğitim fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyum düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi. 16 (2), 135-154.
McGeown, S. P., Putwain, D., Simpson, E. G., Boffey, E., Markham, J., & Vince, A. (2014). Predictors of adolescents' academic motivation: Personality, self-efficacy and adolescents' characteristics. Learning and Individual Differences, 32, 278-286.
Özkan, S. & Yılmaz, E. (2010). Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum durumları (Bandırma Örneği). Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 5 (13), 153-171.
Öztemel, K. (2010). Teknik Eğitim Fakültesi öğrencilerinin uyum düzeylerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Politeknik Dergisi, 13(4), 319-325. http://www.politeknik.gazi.edu.tr/index.php/PLT/article/view/78/76 Pascarella, E. T. & Terenzini, P. T. (1980). Predicting freshman persistence and voluntary dropout decisions from a theoretical model. Journal of Higher Education, 51 (1), 60-75.
Pascarella, E. T., Smart, J. & Ethington, C. (1986). Long-term persistence of two-year college students. Research in Higher Education, 24, 47-71.
Pascarella, E. T. & Terenzini, P. T. (2005). How college affects students: Findings and insights from twenty years of research. San Francisco: Jossey-Bass.
Rendon, L. (1994). Validating culturally diverse students: Toward a new model of learningand student development. Innovative Higher Education, 19 (1), 33-51.
Sağınç, N. (2011). Üniversite yaşamına uyum sürecine etki eden faktörler ve birbirleri ile ilişkileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
Santrock, J. W. (2014). Ergenlik, adolecence. (Ondördüncü Basım). (Çev.Ed. Siyez, D. M.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (Özgün çalışma, 2010).
Scherbaum, C. A., Cohen-Charash, Y. & Kern, M. J. (2006). Measuring general selfefficacy a comparison of three measures using item response theory. Educational and Psychological Measurement. December 66(6), 1047-1063 Sage Publications 10.1177/0013164406288171 http://epm.sagepub.com hosted at http://online.sagepub.com
Schunk, D. H. (1991). Self-efficacy and academic motivation. Educational Psychologist, 26(3-4), 207-231.
Schwarzer, R., & Hallum, S. (2008). Perceived teacher self efficacy as a predictor of job stress and burnout: Mediation analyses. Applied Psychology, 57(1), 152-171.
Sevinç, S. (2010). Mersin Üniversitesi birinci sınıf öğrencilerinin akademik, sosyal, kişisel ve kurumsal uyumlarını olumsuz etkileyen faktörlerin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2016). Teacher stress and teacher self-efficacy as predictors of engagement, emotional exhaustion, and motivation to leave the teaching profession. Creative Education, 7(13), 1785.
Smith, J. P. & Naylor, R. A. (2001). Dropping out of university: A statistical analysis of the probability of withdrawal for UK university students. Journal of Royal Statistical Society Series A, 164 (2), 299-332
Sun Selışık, Z. E. (2009). College adjustment: A study on English prep school students studying in Northern Cyprus (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Enstitüsü, Ankara.
Sürücü, M. ve Bacanlı, F. (2010). Üniversiteye uyumun psikolojik dayanıklılık ve demografik değişkenlere göre incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 375-396.
Tagay, Ö. (2010). Üniversite öğrencilerinin temas engellerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [Studying of the gestalt contact disturbances of university students according to some variables]. Journal of Mehmet Akif Ersoy University Education Faculty, 10(9), 71-86.
Tagay, Ö., Karatas, Z., Bayar, O., & Savi-Cakar, F. (2016). Resilience and life satisfaction as the predictors of general self-efficacy. Global Journal of Counseling and Guidance in Schools: Current Perspectives.
Tinto, V. (1975). Dropout from higher education: A theoretical synthesis of recent research. Review of Educational Research, 45, 89-125.
Tinto, V. (1997). Colleges as communities: Exploring the educational character of student persistence. Journal of Higher Education, 68 (6), 599-623.
Tuna, M. E. (2003). Cross-cultural differences in coping strategies as a predictor of university adjustment of Turkish and U.S students (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yıldırım, F. ve İlhan, İ. Ö. (2010). Genel öz-yeterlik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 21(4), 301-308.
Yu, X., Wang, P., Zhai, X., Dai, H., & Yang, Q. (2015). The effect of work stress on job burnout among teachers: The mediating role of self-efficacy. Social Indicators Research, 122(3), 701-708.
Zhang, L. (2005). Prediction of Chinese life satisfaction: contribution of collective selfesteem. International Journal of Psychology, 40(3), 189–200.
Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük. (2015). Erişim Adresi:http://www.tdk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 03.06.2015).