Yapılarda güneş enerjili su ısıtma sistemleri sorunsalı ve mimari çözüm önerileri (Mersin örneği)

Sürdürülebilirlik yaklaşımının, yapı sektörüne etkileri göz önü- ne alındığında, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı bağlamında, güneş enerjisinden etken yararlanma sistemleri, önemli bir tasarım öğesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Uygun coğrafi konumundan dolayı, ülkemizde güneş enerjili su ısıtma sistemleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak, bu sistemle- rin uygulamalarındaki olumsuzluklar, önemli verim kayıplarına, sağlıksız koşullara neden olurken, yapılarda ve kentlerde çirkin görüntülere neden olmaktadır. Özellikle ülkenin güney bölgele- rinde, doğal dolaşımlı açık devre sistemler ekonomik olduğun- dan ve düzenlemelerine yönelik herhangi bir yönetmelik olma- dığından yaygın kullanımları karşımıza önemli bir sorun olarak çıkmaktadır. Çatılarda özensiz olarak kullanılan güneş enerjili su ısıtma sistemlerinin mimari tasarım öğesi olarak değerlendi- rilmemesi sorunun temel nedenlerinden biridir. Bu çalışmada, sistemlerin yaygın olarak kullanıldığı ve sorunun belirgin olarak yaşandığı Mersin ele alınarak, yenileme çalışmalarının sağlaya- cağı iyileştirilmelerin ortaya konması amaçlanmıştır.

Solar hot water system matter in Turkey (Mersin Case)

When the effects of sustainability on the construction sector have been taken into consideration, solar active systems on buildings emerge as an important design issue in the context of renewal energy usage. Solar hot water systems such as those widely used in Turkey are inefficient and have a nega- tive effect on a building’s aesthetic and the urban view in general because of the poor quality of installation. Natural circulated open loop systems are commonly used, particu- larly in the south of Turkey, as they are highly economical and require no regulation to install. Solar hot water systems tend to be clustered together on the roofs, causing visual pollution, and this situation arises largely because are not considered part of the architectural design. It is therefore im- portant to consider the negative effects of such systems in the form of treatment studies. This study aims to determine the positive effects that will be gained by the renovation of solar hot water systems in Mersin, a city in the southern re- gion of Turkey.

___

  • 1. Hestnes, A.G., (2003), “New Solar Buildings”, http:// www.ab.ntnu.no/fak/tavla/solbuilds_agh.pdf.
  • 2. Şentürer, A., (1995), Mimaride estetik olgusu. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları.
  • 3. Refocus, (2004), “Solar thermal collectors displace bil- lions of liters of oil” The International Renewable Energy Magazine, July/August, S 12, UK.
  • 4. Unified Facilities Criteria (2002), Design: Active Solar Pre- heat Systems, US Army Corps of Engineers,.
  • 5. Şerefhanoğlu, M., (1987), Mimaride güneş enerjisi. Ders Notları.
  • 6. Sakınç, E., Şerefhanoğlu Sözen, M., (2006), “Turizm yapı- larında güneş enerjili etken sistemlerin mimari tasarım öğesi olarak değerlendirilmesi”, Turizm ve Mimarlık Sem- pozyumu, s. 286-291, 28-29 Nisan, Antalya.
  • 7. Sakınç, E., (2006), “Sürdürülebilirlik bağlamında mima- ride güneş enerjili etken sistemlerin tasarım öğesi olarak değerlendirilmesine yönelik bir yaklaşım”, Doktora Tezi, YTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • 8. Sakinc, E., Serefhaoglu, Sözen M., (2008), “The impor- tance of building integrated solar hot water systems in the context of architecture and urban design”, 8. Inter- national HVAC+R technology symposium, p. 315-324.
  • 9. Şerefhanoğlu Sözen, M., Sakınç, E., Küçükkılıç, E., Öner, F., Sarı, B., Sarıoğlu B. ve ark. (2008), “Güneş enerjili sıcak su sistemlerinin mimari öğe olarak tasarlanmasında sistem yaklaşımları. YTÜ Araştırma Fonu, Araştırma Projesi Bitirme Raporu, Proje no: 26 - 03 - 01 - 03.
  • 10. Sakınç, E., Şerefhanoğlu Sözen, M., (2008), “Solar hot wa- ter systems and architecture. A case study in Mersin/Tur- key” Eurosun 2008, 1. International Conference on Solar Heating, Cooling and Buildings, Lizbon Portekiz, s. 24.