Aslı ERENOĞLU SUNGUR, AYFER AYTUĞ

6554

Sağlık Kurumlarında Değişen Paradigmalar ve İyileştiren Hastane Kavramının Mimari Tasarım Açısından İrdelenmesi

Son yıllarda bütün dünyada, sağlık sektöründe önemli değişimler yaşanmaya başlanmıştır. İyileştiren hastane tasarımı ve akreditasyon konularındaki çalışmaların, sağlık sektöründe gün geçtikçe hız kazandığı gözlemlenmektedir. Makalede, hastane tasarımını etkileyen paradigmaların, yeni yaklaşım ve anlayışların neler olduğu ve bunların hastane tasarımlarına olası yansımaları incelenmiştir. Ayrıca, hastane binaları ve çevrelerinin hasta sağlığına etkileri anlatılmıştır. Hastanelerin, hergün başvurulan kurumlar haline gelmeleri ve iyileşmeye fiziksel yapılarıyla katkı sağlayan birer yapı olmaları için sahip olmaları gereken özellikler ortaya konmuştur. Bu bağlamda, gerek fiziksel özellikleriyle iyileşme sürecine katkıda bulunabilen, gerekse toplumu sağlıklı zamanlarında da kendilerine yönlendirebilme becerisiyle donatılmış olan ‘iyileştiren hastane’ kavramı, iyileştiren hastanelerde kullanıcı katılımı ve günümüzde oldukça önemli bir kavram olan hasta-merkezli tasarımın özellikleri ve hastanelerde kalite kavramı incelenmiştir. Hastane tasarımı için oluşturulan ölçütlerin; mekan standartları ve teknik detayların yanında, çevresel standartlar ve kalite konularını da içermesi gerekmektedir. Son yıllarda dünyada gittikçe önem kazanan ve ülkemizde de gelecekte önemini daha fazla hissedeceğimiz bir konu olan hastane akreditasyonu, hastane tasarımının kalitesinde de büyük rol oynayacaktır. Hastane kalitesinde inkar edilemez bir rolü olan hasta odaklı hastane tasarım kriterlerinin; yakın zamanda akreditasyon standartlarına gerektiği ölçüde dahil olması gerekliliği görülmektedir. Hastane binaları, hasta-merkezli bir anlayışla, yaşam ve bakım kalitesini yükseltmeli, hasta sağlığını doğrudan ve olumlu etkileyecek çözümler sunmalı ve kabul görmüş akreditasyon standartlarına uygunluğuyla güvenilir olmalıdır.
Anahtar Kelimeler:

kalite

Examination of Changing Pradigms and Healing Hospital Concept in Healthcare Facilities with Regard to Architectural Design

In the recent years, significant changes have started to occure in the healthcare sector. Developments in the area of healing hospital design and accreditation have been accelerating. In the paper, the probable reflections of the new paradigms, approaches and insights that effect hospital design have been examined. Furthermore, the effects of hospital buildings and environments on patient well-being are described. The properties that hospitals should have in order to become buildings that are used for everyday purposes and contribute to the healing process with their physical characteristics are put forward. In this context, the ‘healing hospital’ concept, not only contributing to healing process, but also armed with the ability to pull the society to itself in healthy times, user contribution in healing hospitals, the properties of patient-focused design and quality concept are examined. The criteria developed for hospital design have to include environmental standards and quality issues, together with the spatial standards and technical details. Hospital accreditation subject that has been gaining importance in the recent years will play a significant role in hospital quality in the future. The patient-focused design criteria should be included to the accreditation standarts immediately. Hospital buildings have to raise the life and care quality, offer solutions that will be able to affect the patient well-being directly and be trusted with its compatibility to the accreditation standarts with a patient-focused mind.
Keywords:

quality,

PDF

___

  • [1] Miller, R. L., Swensson E. S., (2002), “Hospital and Healthcare Facility Design”, W. W. Norton & Company, New York. [2] Cohen-Mansfield, J., & Werner, P., (1999), ‘Outdoor wandering parks for persons with dementia: A survey of characteristics and use’, Alzheimer’s Disease and Associated Disorders, 13(2), 109-117, Lippincott Williams and Wilkins, USA .
  • [3] Diette, G. B., Lechtzin, N., Haponik, E., Devrotes, A., & Rubin, H. R., (2003) ‘Distraction therapy with nature sights and sounds reduces pain during flexible bronchoscopy: A complementary approach to routine analgesia’ Chest, 123(3), 941-948.
  • [4] Tse, M. M. Y., Ng, J. K. F., Chung, J. W. Y., & Wong, T. K. S., (2002a), ‘The effect of visual stimuli on pain threshold and tolerance’, Journal of Clinical Nursing, 11(4), 462-469.
  • [5] Tse, M. M. Y., Ng, J. K. F., Chung, J. W. Y., & Wong, T. K. S, (2002b), ‘The effect of visual stimulation via the eyeglass display and the perception of pain’, CyberPsychology & Behavior, 5(1), 65-75.
  • [6] Katcher, A., Segal, H., & Beck, A., (1984), ‘Comparison of contemplation and hypnosis for the reduction of anxiety and discomfort during dental surgery’, American Journal of Clinical Hypnosis, 27(1), 14-21, USA
  • [7] Frumkin, H., (2001), ‘Beyond toxicity: Human health and the natural environment’, American Journal of Preventive Medicine, 20(3), 234-240, USA.
  • [8] Ulrich, R. S., (1999), ‘Effects of gardens on health outcomes: Theory and research’, C. Cooper Marcus & M. Barnes (Eds.), Healing Gardens, John Wiley and Sons Inc., New York’dan alınmıştır.
  • [9] Ulrich, R. S., & Gilpin, L., (2003), ‘Healing arts: Nutrition for the soul’, In S. B. Frampton, L. Gilpin & P. Charmel (Eds.), Putting patients first: Designing and practicing patient-centered care (pp. 117-146).: Jossey-Bass Publ., San Francisco.
  • [10] Brown, B., Wright, H., & Brown, C., (1997), ‘A post-occupancy evaluation of wayfinding in a pediatric hospital: Research findings and implications for instruction’ Journal of Architectural and Planning Research, 14(1), 35-51, Locke Science Publishing Co., USA
  • [11] Carpman, J. R., Grant, M., & Simmons, D., (1983), ‘Wayfinding in the hospital environment: The impact of various floor numbering alternatives’, Journal of Environmental Systems, 13(4), 353-364, USA
  • [12] Carpman, J. R., Grant, M. A., & Simmons, D. A., (1985), ‘Hospital design and wayfinding: A video simulation study’, Environment & Behavior, 17(3), 296-314., published by Sage Publications Inc., USA
  • [13] Ulrich, R., (2000), Stokholm’deki İkinci Uluslararası Sağlık Konferansı’nda sunulan bildiri: Purves, G., 2002, Healthy Living Centres: A Guide to Primary Health Care Design, Architectural Pres-Elsevier Science, Oxford’dan alınmıştır.
  • [14] Leather, P., Beale, D., Santos, A., Watts, J., & Lee, L., (2003), ‘Outcomes of environmental appraisal of different hospital waiting areas’, Environment & Behavior, 35(6), 842-869.
  • [15] Baker, C. F., (1984), ‘Sensory overload and noise in the ICU: Sources of environmental stress’, Critical Care Quarterly, 6(4), 66-80, Lippincott, Williams and Wilkins, USA.
  • [16] Baker, C. F., (1992), ‘Discomfort to environmental noise: Heart rate responses of SICU patients’, Critical Care Nursing Quarterly, 15(2), 75-90, Lippincott, Williams and Wilkins, USA.
  • [17] Baker, C. F., Garvin, B. J., Kennedy, C. W., & Polivka, B. J., (1993), ‘The effect of environmental sound and communication on CCU patients' heart rate and blood pressure’, Research in Nursing & Health, 16(6), 415-421,Wiley Periodicals, USA
  • [18] Morrison, W. E., Haas, E. C., Shaffner, D. H., Garrett, E. S., & Fackler, J. C., (2003), ‘Noise, stress, and annoyance in a pediatric intensive care unit’, Critical Care Medicine, 31(1), 113-119.
  • [19] Parthasarathy, S., & Tobin, M. J., (2004), ‘Sleep in the intensive care unit’, Intensive Care Medicine, 30(2), 197-206.
  • [20] Berg, S. (2001). Impact of reduced reverberation time on sound-induced arousals during sleep. Sleep, 24(3), 289-292.
  • [21] Minckley, B. B., (1968), ‘A study of noise and its relationship to patient discomfort in the recovery room’, Nursing Research, 17(3), 247-250, Lippincott Williams and Wilkins, USA.
  • [22] Topf, M., & Dillon, E., (1988), ‘Noise-induced stress as a predictor of burnout in critical care nurses’, Heart&Lung, 17(5), 567-574, Elsevier, USA.
  • [23] Topf, M., & Thompson, S., (2001), ‘Interactive relationships between hospital patients' noiseinduced stress and other stress with sleep’, Heart & Lung, 30(4), 237-243.
  • [24] Topf, M., Bookman, M., & Arand, D., (1996), ‘Effects of critical care unit noise on the subjective quality of sleep’ Journal of Advanced Nursing, 24(3), 545-551.
  • [25] Beauchemin, K. M., & Hays, P., (1996), ‘Sunny hospital rooms expedite recovery from severe and refractory depressions’ Journal of Affective Disorders, 40(1), 49-51., Royal Society of Medicine, UK.
  • [26] Beauchemin, K. M., & Hays, P., (1998), ‘Dying in the dark: Sunshine, gender and outcomes in myocardial infarction’ Journal of the Royal Society of Medicine, 91(7), 352-354, Royal Society of Medicine Pres Ltd.,UK.
  • [27] Blackburn, S., & Patteson, D., (1991), ‘Effects of cycled light on activity state and cardiorespiratory function in preterm infants’, Journal of Perinatal & Neonatal Nursing, 4(4), 47-54, Lippincott Williams and Wilkins, USA.
  • [28] Glod, C. A., Teicher, M. H., Butler, M., Savino, M., Harper, D., Magnus, E., et al. (1994), ‘Modifying quiet room design enhances calming of children and adolescents’, Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 33(4), 558-566.
  • [29] Çoruh, M., (1998), ‘Hastanelerde kalite belgesi alma girişimi ve ötesi’, Modern Hastane Yönetimi, Sayı 4, Sayfa 4-5, İstanbul.
  • [30] NHS Estates (1995), ‘Health Building Note 36, Local Healthcare Facilities’, London: Purves, G., 2002, Healthy Living Centres: A Guide to Primary Health Care Design, Architectural Pres-Elsevier Science, Oxford’dan alınmıştır.
  • [31] Stroppel-Johnson, D.R., (1998) “Healthcare Facilities Programming: An Analysis with Focus on Communication Methods”, M.S., University of Cincinnati ,Department of Architecture of the College of Desin, Architecture, Art and Planning, Cincinnati.
  • Fotoğraf kaynakları:
  • Jeong, J. (ed), (2003), Total Clinic, CAPress Co., Ltd., Seoul, Korea
  • Peck, R (ed.), Healthcare Design Magazine, september 2004, vol 4, no 3, Medquest Communications LLC., Cleveland
Megaron-Cover
  • ISSN: 1305-5798
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: Kare Yayıncılık
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

15 - 18. Yüzyıllarda Çanakkale Boğazını Koruyan Büyük Askeri Yapılar ve Bataryaları

İbrahim Başak DAĞGÜLÜ

İstanbul Merkez Bölge'de Bütünleşme ve Ayrışma: 15. ISOCARP Genç Profesyonel Plancılar Çalıştayı'nın Düşündürdükleri

YİĞİT EVREN

Sağlık Kurumlarında Değişen Paradigmalar ve İyileştiren Hastane Kavramının Mimari Tasarım Açısından İrdelenmesi

Aslı ERENOĞLU SUNGUR, AYFER AYTUĞ

Yarışmacı-Katılımcı Planlama Söyleminin Uygulamadaki Yansımaları. Eleştirel Bir Bakış

Ayşe Nur ÖKTEN, Betül ŞENGEZER