Duygu MIŞRAKLI, Zeynep ÜNAL, Nafiye ADAK, Özer ÇALIŞ, İlhami TOZLU

Topraksız ve konvansiyonel koşulların turunçgillerde fidan gelişimi üzerine etkileri

Turunç anacı üzerine aşılanmış Meyer limonlarında farklı Mikoriza ve Mikrobiyal Gübre türlerinin fidan büyümesine olan etkileri incelenmiştir. Toprak kökenli hastalık ve zararlılardan ari turunçgil fidanı üretmek için fidanlarda hava budaması uygulaması yapılmıştır. Hava budaması uygulaması yapılmış fidanlarda özel olarak formüle edilmiş topraksız bitki besleme uygulamaları yapılarak, güçlü, kök kıvrılması olmayan ve kökü toprağa geçmiş fidanlarla rekabet edebilecek fidan üretiminin yapılması amaçlanmıştır. Araştırma Nisan-Kasım 2017 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesinde ışık miktarının 303.00 ile 1988.85 lüks arasında ölçüldüğü seralarda yürütülmüştür. Deneme 3 tekerrürlü ve her tekerrürde 5 fidan olacak şekilde kurulmuştur. Denemede fidanlar 3:1 oranında torf ve pomza ortamı içeren tüplere şaşırtılmıştır. Araştırmada dönemlere göre değişmekle birlikte, 6.5-7.5 meq l-1 NO3,ֿ 1-1.5 /l H2 PO4,ֿ 2-3.5 meq l-1 SO4--, 1.0 meq l-1 NH4+, 3.25-3.75 meq l-1 K+, 3-5.5 meq l-1 Ca++, 1.25-2.0 meq l-1 Mg++ topraksız bitki besleme formülasyonu olarak kullanılmıştır. Mikoriza karışımı olarak Glomus spp.: G. mosseae, G. etunicatium, G. clarium, G. intraradices, G. caledonium, G. macrocarpium, G. margarita, G. fasciculatum türlerinin 500 spor/bitki dozlarına karşılık gelecek şekilde bitki başına 50 g mikoriza karışımı harç uygulanmıştır. Mikrobiyal gübre olarak Yeditepe Üniversitesi, Genetik ve Biyomühendislik Bölümünden temin edilen “köklendirici + baktobost np + baktogrop” olmak üzere üç faklı formülasyonu karıştırılarak (150 cc bitki-1) köklere muamele edilmiştir. Ayrıca mikoriza uygulanmış bitkilere bakteriyel gübre uygulaması da yapılarak her iki karışımın birlikte uygulandığındaki etkileri de araştırılmıştır. Araştırmada; sürgün boyu, anaç-kalem çapı, yaprak alanı, kök bölgesinde mikoriza sayımı (adet), mikorizal kök enfeksiyon oranı (%), topraktaki toplam bakteri sayısı ile kök enfeksiyonlarının belirlenmesi çalışılacak parametreler olarak planlanmıştır. Sonuçlar mikoriza ve mikrobiyal gübre uygulamalarının anaç ve kalem çapı ile bitki büyümesi üzerine etkili olmadığını ancak klorofil ve yaprak alan indeksleri üzerine etkili olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Hava budama, Endomikoriza, Turunçgil fidan üretimi, Kök morfolojisi, Topraksız fidan üretimi

The effects of soilless and conventional growing conditions on citrus nursery plant development

As a microbial fertilizer, provided by Department of Genetics and Bioengineering, Yeditepe University, three different formula “root promoter + baktobost np + baktogrop” were applied to experimented plants. Measurements included; rootstock and scion diameters, shoot length, chlorophyll and leaf area indexes, root mycorrhizal and bacterial infection ratio (%) and number of spores and bacteria in rhizosphere. The results showed that while mycorrhiza and microbial fertilizers had no effect on rootstock and scion diameters and shoot length, mycorrhizae had influence on chlorophyll and leaf area indexes. The effects of different Mycorrhiza species and microbial fertilizers to nursery plant performances of Meyer lemon plants grafted on sour orange rootstock were investigated. Air pruning technique was applied to roots to produce soil born pests free nursery plants. Ferti-irrigation with specially formulated soilless nutrient solution was applied to air pruning suitable pots to produce plants that are free from root circling, vigorous and can compete with well-developed conventional nursery plants that have soil penetrated roots. The study was conducted in a greenhouse that belongs to Akdeniz University Agricultural Faculty and that had light intensity between 303.00-1988.85 lx during April to November of 2017. The research was conducted with three replications each of which had five plants. Growing media was the 3:1 mixture of peat moss and pumice. Experimented Mycorrhiza mixture was consist of Glomus spp.: G. mosseae, G. etunicatium, G. clarium, G. intraradices, G. caledonium, G. macrocarpium, G. margarita, G. fasciculatum species. The dose of mycorrhiza mixture was 500 spores/plant (50 g of mycorrhiza).

Keywords:

Air pruning, Root Morphology, Soilless Citrus Nursery plant production, Endomikoriza AMF,

PDF

___

Anonim (2016) Yaş meyve sebze ihracatçıları birliği değerlendirme raporu. 2014-2015 Ocak-Aralık. [http://www.akib.org.tr/files/downloads/arastirmaraporlari/ysm/yms-degerlendirme-raporu-Ocak-Aralik-2015.pdf].
Cavagnaro TR, Jackson EL, Six J, Ferris H, Goyal S, Asami D, Scow KM (2006) Arbuscular mycorrhizas, microbial communities, nutrient availability, and soil aggregates in organic tomato production. Plant and Soil 282: 209–225.
Çağlar S, Sütyemez M, Bayazit S (2004) Seçilmiş Bazı Ceviz (Juglans regia) Tiplerinin Stoma Yoğunlukları. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17(2): 169-174.
Çakmakçı R (2005) Bitki gelişimini teşvik eden rizobakterilerin tarımda kullanımı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 36(1): 97-1007.
Davies FS, Albrigo LG (1994) Rootstocks. In: Athern J. Rees. A. (Eds.), Citrus, CAB International, Wallingford, UK, pp. 254.
FAO (2017) Statistical Yearbook of the Food And Agricultural Organization for the United Nations. (http://faostat.fao.org).
FAO (2018) Statistical Yearbook of the Food And Agricultural Organization for the United Nations. (http://faostat.fao.org).
Furlani PR, Zanetti M, Bataglia OC (2009) Citrus Nursery Production In Soilless Culture. Acta Hort. (ISHS) 843: 255-260.
Güneş A, Turan M, Şahin F, Haliloğlu K (2009) Organik tarımda biyogübrelerin kullanımı. http://docplayer.biz.tr/20773345-Organik-tarimda-biyogubrelerin-kullanimi-adem-gunes-1-metin-turan-1-fikrettin-sahin-2-kamil-haliloglu-3.html. Erişim 27 Şubat 2017.
Hetrick BAD, Wilson GWT (1989) Suppression of Mycorrhizal Fungus Spore Germination in Non-Sterile Soil: Relationship to Mycorrhizal Growth Response in Big Bluestem. Mycologia 81(3): 382-390.
Kahlke CJ, Watson JW, Gracia NS, Skaria M, John DG (2005) The Texas citrus budwood certification program. International Organization of Citrus Virologists Conference Proceedings (1957-2010), 16(16). Retrieved from https://escholarship.org/uc/item/98d6c077.
Menge JA, Johnson ELV, Platt RG (1978) Mycorrhizal Dependency of Several Citrus Cultivars Under Three Nutrient Regimes. New Phytol. 81: 553-559.
Mışraklı D (2018) Topraksız Koşullarda Yetiştirilen Meyer Limonunda Farklı Besleme Kombinasyonlarının Fidan Kalitesi Üzerine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
Nunes MD, Soares ACF, Soares WD, Ledo CAD (2006) Natural Mycorrhizal Colonization of Citrus Rootstocks Under Field Conditions. Pesquısa Agropecuarıa Brasıleıra 41(3): 525-528.
Ortaş I, Ortakçı D, Kaya Z (2002a) Various Mycorrhizal Fungi Propagated on Different Hosts Have Different Effect on Citrus Growth and Nutrient Uptake. Communications in Soil Science and Plant Analysis 33(1&2): 259-272.
Ortaş I, Ortakçı D, Kaya Z, Çınar A, Önelge N (2002b) Mycorrhizal Dependency of Sour Orange (Citrus Aurantium L.) In Term of Phosphorus and Zinc Nutrition by Different Levels of Phosphorus and Zinc Application. Journal of Plant Nutrition 25(6): 1263–1279.
Phillips JM, Hayman DS (1970) Improved Procedures for Clearing Roots and Staining parasitic and Vesicular-Arbuscular Mycorrhizal Fungi for Rapid Assessment of Infection. Transactions of the British Mycological Society 55: 157-160.
Pozo MJ, Azcon-Aguilar C (2007) Unravelling mycorrhiza-induced resistance. Current Opinion in Plant Biology 10: 393–398, pp. 453-469.
Saygılı H, Şahin F, Aysan Y (2006) Fitobakteriyoloji. Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir, Türkiye, s. 530.
Sıddıqui ZA (2006) Prospective biocontrol agents of plant pathogens. PGPR.
Singh B, Singh Y, Ladha JK, Bronson KF, Balasubramanian B, Singh J, Khind JS (2001) Chlorophyll Meter– and Leaf Color Chart–Based Nitrogen Management for Rice and Wheat in Northwestern India. Agron. J. 94: 821–829.
Schumann AA, Rogers M, Brlansky R, Grosser J, Gmitter F, Vashisth T (2015) Advanced Citrus Production Systems (ACPS). Field Day Handout. October 29, University of Florida, IFAS, Citrus Research and Education Center Lake Alfred, Florida.
Yılmaz E (2005) Topraksız Ortama Arbusküler Mikoriza Aşılamanın Patlıcan (Solanum Melongena L.) Yetiştiriciliği Üzerine Etkileri. Doktora Tezi, s. 204.