A. ÇOKKIZGIN, M. ÇÖLKESEN, K. KAYHAN, M. AYGAN

Kahramanmaraş Koşullarında Değişik Kışlık Mercimek (Lens culinaris Medic.) Çeşitlerinde Verim ve Verim Özellikleri Üzerine Bir Araştırma

Bu çalışma, 2001-2004 yetiştirme dönemlerinde 11 farklı mercimek çeşidinin, Kahramanmaraş koşullarında verim ve verim unsurlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma tesadüf bloklar deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada çeşitlerin tane verimi başta olmak üzere, bitki boyu, bitkide bakla sayısı, ilk meyve yüksekliği, bitkide tane sayısı, bin tane ağırlığı gibi karakterler incelenmiştir. Üç yıllık araştırma sonucuna göre 1000 tane ağırlığı açısından çeşitler arasındaki fark istatistiki olarak önemli bulunmasına karşın incelenen diğer özellikler için, farklılıklar önemsiz bulunmuştur. Kafkas ile Çiftçi-62 çeşitleri sırasıyla 198.9 kg/da ve 184.7 kg/da ile en yüksek verime, Sultan-1 ise 140.0 kg/da ile en düşük verim değerine sahiptir

Anahtar Kelimeler:

Mercimek, Verim, Verim Özellikleri

A Research on Yield and Yield Components in Different Winter Lentil (Lens culinaris Medic.) Cultivars Under Kahramanmaras Conditions

The aim of this study was to determine the yield and yield components of 11 lentil cultivars during growing seasons of 2001-2004 under Kahramanmaraş conditions. Experimental design was a randomized complete block design with four replications. Some parameters such as grain yield, plant height, numbers pod per plant, first pod height, numbers of seed per plant and 1000-seed weight were investigated. Results of three year experiments revealed that cultivars were significantly differed in 1000-grain weight while no significant differences were determined in the other parameters measured. Cultivars Kafkas and Çiftçi gave the highest grain yield while Sultan-1 had the lowest.

Keywords:

Lentil, Yield, Yield Components,

PDF

___

Akçin, A. 1988. Yemeklik dane baklagiller ders kitabı, Selçuk Üni. Zir. Fak. Yayınları, Konya, 43-8.
Anlarsal, A. E., Yücel, C. ve Özveren, D. 2000. Çukurova koşullarında bazı fasülye (Phaseolus vulgaris L.) çeşitlerinde verim ve verimle ilgili bazı özellikler ile bu özellikler arası ilişkilerin saptanması. Turk. J. Agric. For., 24: 19-29.
Anonim, 2003. http://www.fao.org.
Anonim, 2004a. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üni., Zir. Fak. Toprak Böl. toprak analizi sonuçları.
Anonim, 2004b. Kahramanmaraş Meteoroloji İstasyonu iklim verileri.
Biçer, B. T., Tonçer, Ö. ve Şakar, D. 2001. Güneydoğu Anadolu Bölgesi yerel mercimek çeşitlerinde verim ve verim öğeleri arasındaki ilişkiler. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 381-384.
Bucak, B., Al, V., Baysal, İ. ve Polat, T. 2003. Mercimekte alternatif çeşit ve hatlar. GAP III. Tarım Kongresi, 555-558.
Çiftçi, V., Kulaz, H. ve Geçit, H. H. Mercimekte (Lens culinaris L. Medik.) özellikler arası ilişkiler ve Path katsayısı analizi üzerine bir araştırma. Tarım Bilimleri Dergisi, 4: 8-11.
Çiftçi, V. ve Ülker, M. 2001. Kışlık mercimeğin verim ve bazı verim öğelerinde adaptasyon ve stabilite analizleri. Çukurova Üni. Zir. Fak. Derg., 16: 47-54.
Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O. ve Gürbüz, F. 1987. Araştırma ve deneme metotları. Ankara Üni. Zir. Fak. Yayınları: 1021.
Erman, M. ve Tüfenkçi, Ş. 2004. Farklı ekim zamanı uygulamalarının nohutta (Cicer arietinum L.) verim ve verim özellikleriyle ilgili karakterlere etkisi. Ankara Üni. Zir. Fak. Tarım Bilimleri Dergisi 10: 342-345.
Günel, E., Yılmaz, N., Erman, M. ve Kulaz, H. 1993. Van ekolojik koşullarında mercimeğin (Lens culinaris Medic.) fenolojik ve morfolojik özellikleri üzerinde araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üni. Zir. Fak. Dergisi, 3: 315-323.
Günel, E., Yılmaz, N., Erman, M. ve Kulaz, H. 1994. Van ekolojik koşullarında mercimeğin çeşit ve adaptasyonu üzerine araştırmalar. I. Tarla Bitkileri Kongresi, İzmir, 286-288.
Kaçar, O. ve Azkan, N. 1997. Bursa ekolojik koşullarında yetiştirilebilecek mercimek çeşitlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma, Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi 22-25 Eylül, Samsun, 598-600.
Kulaz, H., Erman, M., Çiftçi, V. ve Yılmaz, N. 1997. Van ekolojik koşullarında mercimekte gübre- bakteri aşılamasının verim ve verim öğelerine etkisi, Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi 22- 25 Eylül, Samsun, 605-607.
Kumar, B., Mehra, K. L. and Sapra, R. L. 1983. An investigation on correlation pattern among yield components in lentil. Lens Nl., 10: 10-12.
Sepetoğlu, H. 1987. Yemeklik dane baklagiller ders kitabı, Ege Üni. Zir. Fak. Yayınları, İzmir.
Sharma, S. N. and Prasad, R. 1984. Effect of soil moisture regimes on the yield and water use of lentil (Lens culinaris Medic.). Irrig. Sci. 5: 285-293.
Silim, S. N., Saxena, M. C. and Erksine, W. 1993. Adaptation of lentil to the Mediterranean environment: II. response to moisture supply. Exp. Agric. 29: 21-28.
Türk, Z. ve Atikyılmaz, N. 1999. Kırmızı mercimekler (Lens culinaris Medic.)’te tane verimi ve 1000 tane ağırlığı için genotip x çevre ve stabilite analizi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, 366-370.
Türk, Z., Aklan, Ş., Kılıç, H. ve Polat, F. 1999. Güneydoğu anadolu koşullarında yüksek verimli mercimek (Lens culinaris Medic.) çeşitlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma Harran Üni. Zir. Fak. Derg., 2: 65-70.
Türk, Z. ve Atikyılmaz, N. 2000. Diyarbakır ekolojik koşullarında yetiştirilen mercimek (Lens culinaris Medic.) çeşitlerinin verim ve bazı verim öğeleri üzerine bir araştırma. Harran Üni. Zir. Fak., Derg., 4: 43-52.
Toğay, Y. ve Engin, M. 2000. Van koşullarında ekim zamanlarının mercimek (Lens culinaris Medic.) çeşitlerinde verim ve verim öğelerine etkisi, Tarım Bilimleri Dergisi, 6: 32-36.
Yılmaz, N., Kulaz, H. ve Erman, M. 1996. Siirt ekolojik koşullarında mercimek (Lens culinaris Medic.) çeşitlerinin verim ve adaptasyonu üzerine araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üni. Zir. Fak. Dergisi, 6: 1-9.
Yusuf, M., Singh, N. P. and Dastane, N. G. 1979. Effect of frequency and timings of irrigation on grain yield and use efficiency of lentil. Ann. Arid Zone, 18: 127-134.