Münevver Kaynak TÜRKMEN, Murat TELLI, Seda ERISEN, Melike GÜZÜNLER, Mete EYIGÖR

NEONATAL SEPSİSLİ OLGULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE ANTİBİYOTİK DUYARLILIKLARININ BELİRLENMESİ

AMAÇ:Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde (YYBÜ) sepsis etkenleri ve antibiyotik duyarlılıkları zamaniçinde ve kullanılan antibiyotiklere bağlı olarak değişir. Neonatal sepsise neden olan bakteriyelmikroorganizmaların ve antibiyotik duyarlılığının saptanması, ampirik antibiyotik tedavi rejimlerininbelirlenmesi ve uygun antibiyotik seçimi açısından önemlidir.GEREÇ ve YÖNTEM:Ocak 2004-Haziran 2008 tarihleri arasında Adnan Menderes Üniversitesi Tıp FakültesiYYBÜ'de izlenen 900 yenidoğan içerisinde sepsis tanısı alan 87 olgunun dosyaları incelendi. Kültür pozitif olan45 olgunun klinik belirti ve bulguları, risk faktörleri, laboratuvar sonuçları, kültürde üreyen etkenler veantibiyotik duyarlılıkları değerlendirildi.BULGULAR:Sepsis sıklığı %9.6 bulundu. Kesin sepsis tanısı alan 45 olguda (%5), 49 kan kültürü üremesioldu. Bunların %82'si prematüre ve % 53'ü erkekti. Erken neonatal sepsiste Koagülaz Negatif Stafilokok (KNS)ve Staphylococcus aureus (S. aureus), geç neonatal sepsiste ise KNS'den sonra Candida spp. en sık üreyenmikroorganizmalardı. Mortalite oranı %13.3'tü. KNS'ler glikopeptidlere %100 duyarlı bulunurken, penisiline%96, metisiline %90 dirençliydi. S. aureus suşlarının tamamı glikopeptidlere, metisiline, eritromisine veklindamisine duyarlı bulunurken, penisiline direnç oranı %71.4 idi. Enterococcus spp. suşlarında test edilenantibiyotiklere direnç saptanmadı. Enterobacter spp. suşları 3. kuşak sefalosporinlere ve karbapenemlere %100duyarlı iken ampisilin-sulbaktama %100 dirençliydi. Acinetobacter spp. ve Pseudomonas spp. suşlarınıntamamı piperasiline dirençliydi. Klebsiella spp suşlarının tamamı karbapenemlere, kinolonlara veaminoglikozidlere duyarlı idi. Serratia spp., Escherichia coli ve Enterococcus spp. suşlarında test edilenantibiyotiklere direnç saptanmadı.SONUÇ:Erken neonatal sepsiste Gram pozitif mikroorganizmaların ön plana geçmesi ve bumikroorganizmalarda yüksek penisilin direnci görülmesi, ampirik antibiyotik uygulamalarının gözdengeçirilmesi gerektiğini düşündürmektedir. Bununla birlikte S. aureus suşlarında metisilin direncinerastlanmamıştır.Acinetobacter spp. ve Pseudomonas spp. suşlarındaki yüksek piperasilin direnci önceki yıllardabu antibiyotiğin sık kullanımına bağlandı

Anahtar Kelimeler:

Neonatal, sepsis, antibiyotik duyarlılık

Evaluation the Cases of Neonatal Sepsis and of Antibiotic Sensitivities in a Neonatal Intensive Care Unit

PURPOSE: Type and antibiotic sensitivity of pathogens leading sepsis in neonatal intensive care units (NICU) change over years. It is important to identify type and antibiotic sensitivity of pathogens leading sepsis for establishment of the local antibiotic policy. MATERIALS and METHODS: 87 cases with sepsis were investigated among 900 newborns followed in “Adnan Menderes University” NICU between January 2004-June 2008. Clinical symptoms and signs, risk factors, laboratory results, positive cultures and antibiotic sensitivity factors were evaluated in 45 cases with positive culture. RESULTS: Sepsis was found to have a 9.6% rate. 45 cases were diagnosed as definite sepsis with 49 positive blood cultures. 53% were males and 82% were premature. Most common pathogens were coagulase-negative staphylococci (CNS) and Staphylococcus aureus (S. aureus) in early neonatal sepsis, whereas CNS and the Candida in late neonatal sepsis. Mortality rate was 13.3%. Glycopeptide sensitivity of CNS was 100% , penicilline and meticilline resistance were 96% and 90% respectively. All S. aureus strains were sensitive to methicillin, clindamycine and eritromycine while penicillin resistance rate was 71.4%. No resistance was detected in Enterococcus spp. strains. Enterobacter spp. were 100% sensitive to 3. generation cephalosporins and carbapenems but resistant to ampicillin-sulbactam. Acinetobacter spp and Pseudomonas spp were resistant to piperaciline. All Klebsiella spp were sensitive to carbapenems, and aminoglycosides. No resistance was detected for the Serratia spp, Escherichia coli ve Enterococcus spp strains. CONCLUSION: Gram positive microorganisms as the leading etiologic agent in early neonatal sepsis, and their high penicillin resistance necessitated a revision in our ampiric antibiotic practices. However, no meticilline resistance was found in S. aureus species. High piperacilline resistance of Acinetobacter spp and Pseudomonas spp was associated with the recent frequent utilization of this agent.

Keywords:

Neonatal , sepsis, antibiotic sensitivity,

PDF

___

1. Stoll BJ. Infections of the neonatal infant. In: Behrman RE, Kliegman RM, Jenson HB, editors. Nelson textbook of pediatrics,18th ed. W.B. Saunders Company, Philadelphia, 2007:794-811.
2. Edwards MS. Posnatal bacterial infections. In: Martin JR, Fanaroff AA, Wals MC editors. Neonatal-perinatal medicine, 8th ed. Elsevier, Philadelphia, 2006:791- 830.
3. Edwards MS, Baker CJ. Sepsis in the newborn. In: Gershon AA, Hotez PJ, Katz SL editors, Krugman's infectious diseases of children,11th ed. Mosby, Philadelphia, 2004:545-61.
4. Bromiker R, Arad I, Peleg O, Preminger A. Neonatal bacteremia: Patterns of antibiotic resistance. Infect Control Hosp Epidemiol 2001;22:767-70.
5. Yalaz M, Arslanoğlu S, Çetin H, Aydemir Ş, Tünger A,Akisu M, Kültürsay N. Üçüncü basamak yoğun bakım merkezinde kanıtlanmış nozokomiyal sepsis etkenlerinin değerlendirilmesi: İki yıllık analiz. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2004;5:5-9.
6. Meral C, Karademir F, Süleymanoğlu S, Aydınöz S. Neonatal sepsisli olguların ve etkenlerinin retrospektif değerlendirilmesi. TAF Prev Med Bull 2009;8:329-32.
7. National Committee for Clinical Laboratory Standards: Performance standarts for antimicrobial susceptibility testing, 12th Informational Supplement M-100-S12, NCCLS,Wayne, 2002.
8. Oral R, Akısü M, Tansuğ N, Kültürsay N. 1993-1995 yılları arası yenidoğan bakım ünitesinde nazokomial sepsise yol açan etkenler ve klinik özelliklerinin değerlendirilmesi. T Klin Pediatr 1996;5:53-9.
9. Topuzoğlu S. Yenidoğan sepsisinin tanı ve izleminde C-Reaktif protein ile prokalsitonin değerlerinin karşılaştırılması. Uzmanlık Tezi. İstanbul: Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Pediatri Kliniği, 2009.
10. Ovalı F. Bakteriyel enfeksiyonlar. Dağoğlu T, editor. Neonatoloji. Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul, 2000: 657-73.
11. Bulut MO, Bulut İ, Büyükkayan D, İçağasıoğlu D. Neonatal sepsisli olguların retrospektif olarak değerlendirilmesi. C.Ü.Tıp Fakültesi Dergisi 2005;27: 63-8.
12. Yıldız C. Neonatal sepsis erken tanısında prokalsitoninin yeri ve önemi. Uzmanlık Tezi,İstanbul: SSK Bakırköy Doğumevi Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim Hastanesi, Pediatri Kliniği, 2001.
13. Satar M, Atıcı A, Türkmen M. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi yenidoğan yoğun bakım ünitesinde nozokomial enfeksiyonlar II. İst Çocuk Klin Derg 1997;32:39-45.
14. Guida JD, Kunig A, Leef K, Mckenzie S. Platelet count and sepsis in very low birth weight neoanates: Is there an organism-spesific response?. Pediatrics 2003;111:1411-5.
15. O'Connor TA, Ringer KM, Gaddis ML. Mean platelet volüme during coagulase-negative staphylococcal sepsis in neonates.Am J Clin Pathol 1993;99:69-71.
16. Gerdes JS. Diagnosis and management of bacterial infections in neonate. Pediatr Clin N Am 2004;51:939- 59.
17. Kuzucu Ç, Gülcan H, Üzüm İ, Durmaz B. Bir yenidoğan ünitesinde hastane kaynaklı sepsislerde etken mikroorganizmalar ve antibiyotik duyarlılıkları. Ankem Dergisi 2004;18:5-8.
18. Rahman S, Hameed A, Roghani MT, Ullah Z. Multidrug resistant neonatal sepsis in PeshawarPakistan.Arch Dis Child Fetal Neonatal 2002;87:52.
19. Belet N, Küçüködük Ş, Sezer T, Yıldıran A, Tanyeri B. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi yenidoğan ünitesinde izlenen nozokomiyal sepsis olguları. Türk PediatriArşivi 2000;35:256-60.
20. Taş DB, Can D, Genel F, Atlıhan F, Oral R. Prematüre servisinde sepsis etkenleri ve kültür antibiyogram sonuçlarının değerlendirilmesi. Ege Pediatri Bülteni 2000;7:15-23.