KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) KKKA virüsü (KKKAV) tarafından oluşturulan bazen ölümcül olabilenviral bir hastalıktır. KKKA virüsü (KKKAV)BunyaviridaeailesininNairoviruscinsine ait olup kenelertarafından insanlara bulaştırılır. KKKA ilk kez 1944'de Kırım'da ortaya çıkmıştır. Günümüzde hastalık sıklıklaAsya, Afrika doğu Avrupa ve orta doğuda epidemiler yapmaktadır. Ülkemizde ilk olgular 2002 yılında raporedilmiştir. Hasta sayısı, 2007 yılına kadar 1820'ye yaşamını yitirenlerin sayısı ise 92'ye ulaşmıştır. Hastalıkülkemizde özellikle kuzeydoğu Anadolu'da görülmekle birlikte son yıllarda batı illerinden de olgubildirimlerinde artışlar söz konusudur. Aydın ili hastalık açısından nonendemik kabul edilmesine karşın ilkolgular 2006 yılında saptanmış ve görülen olgu sayısı 29'a ulaşmıştır. Bu yazıda KKKA ile ilgili genel bilgilerinverilmesi ile birlikte ilimizde görülen olguların klinik analizlerinin yapılması amaçlanmıştır
Crimean-Congo Hemorrhagic Fever
Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) is a fatal viral infection by Crimean-Congo hemorrhagic fever virus (CCHFV). Crimean-Congo hemorrhagic fever virus which is member of the Bunyaviridae family, Nairovirus genus is transmitted to humans through infected ticks. Crimean-Congo hemorrhagic fever was first recognized in the Crimean peninsula in 1944. The disease now occurs frequently throughout Asia, Africa, Eastern Europe and the Middle East. First cases have been reported in Turkey in 2002. 1820 cases and 92 deaths were reported until 2007. In our country, cases have especially been seen northern-east Anatolia. There has been a substantial increase in cases reports from the west part ofTurkey recently. HoweverAydın is nonendemic, first cases detected in 2006 and the number of cases have been reached 29.We aimed to inform on Crimean-Congo hemorrhagic fever and to analyze the clinical properties of detected cases.
___
- 1. El al dı N. Kırım-Kongo hemorajik ate şi
epidemiyolojisi. Klimik Derg 2004;17:151-6.
- 2. Ergonul O. Crimean-Congo haemorrhagic fever.
Lancet Infect Dis 2006;6:203-14.
- 3. T.C. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel
Müdürlüğü. Kırım-Kongo kanamalı ateşi.
http://www.kirim-kongo.saglik.gov.tr/G3.doc/
08.07.2008
- 4. Bakir M, Ugurlu M, Dokuzoguz B, Bodur H, Tasyaran
MA, Vahaboglu H. Crimean-Congo haemorrhagic
fever outbreak in Middle Anatolia: a multicentre study
of clinical features and outcome measures. J Med
Microbiol 2005;54:385-9.
- 5. Ergonul O, Celikbas A, Dokuzoguz B, Eren S, Baykam
N, Esener H. Characteristics of patients with CrimeanCongo
hemorrhagic fever in a recent outbreak in
Turkey and impact of oral ribavirin therapy. Clin Infect
Dis 2004;39:284-7.
- 6. Karti SS, Odabasi Z, Korten V, Yilmaz M, Sonmez M,
Caylan R, Akdogan E, Eren N, Koksal I, Ovali E,
Erickson BR, Vincent MJ, Nichol ST, Comer JA, Rollin
PE, Ksiazek TG. Crimean-Congo hemorrhagic fever in
Turkey. Emerg Infect Dis 2004;10:1379-84.
- 7. European Centre for Disease Prevention and Control.
Crimean-Congo hemorrhagic fever - information for
travellers to north-eastern Turkey.
20 July 2006.
- 8. Ergonul O, Zeller H, Kilic S, Kutlu S, Kutlu M,
Cavusoglu S, Esen B, Dokuzoguz B. Zoonotic
infections among veterinarians in Turkey: CrimeanCongo
hemorrhagic fever and beyond. Int J Infect Dis
2006;10:465-9.
- 9. The Turkish Ministry of Health. The reports of
Communicable Diseases Department.Ankara, 2006.
- 10. Midilli K. Kırım Kongo kanamalı ateşi virüsünün
biyolojik ve moleküler epidemiyolojisi. 3. Ulusal
Viroloji Kongre Kitabı, Bursa, 2007: 195-8.
- 11. Tonbak S, Aktas M, Altay K, Azkur AK, Kalkan A,
Bolat Y, Dumanli N, Ozdarendeli A. Crimean-Congo
hemorrhagic fever virus: genetic analysis and tick
survey in Turkey. J Clin Microbiol 2006;44:4120-4.
- 12. Whitehouse CA. Crimean-Congo hemorrhagic fever.
Antiviral Res 2004;64:145-60.
- 13. Morikawa S, Saijo M, Kurane I. Recent progress in
molecular biology of Crimean-Congo hemorrhagic
fever. Comp Immunol Microbiol Infect Dis
2007;30:375-89.
- 14. Vatansever Z. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
Epidemiyolojisinde Çevresel, Vektörel, İklimsel
Değişikliklerin Rolü. 3. Ulusal Viroloji Kongre Kitabı,
Bursa, 2007: 203-6.
- 15. Gargılı A, Midilli K. Türkiye kenelerinde KırımKongo
kanamalı humması ve tick borne ensefalit
etkenlerinin nested RT-PCR yöntemiyle aranması,
etkenlerin moleküler tüplendirilmesi ve infeksiyon
odaklarının belirlenmesi. TÜBİTAK Proje Raporu,
2007.
- 16. GargılıA. Kırım Kongo KanamalıAteşi'nin Vektörleri,
Vektör Biyolojisi. 3. Ulusal Viroloji Kongre Kitabı,
Bursa, 2007: 200-2.,
- 17. Çevik M. Kırım-Kongo Kanamalı ateşi: Klinik
özellikleri. Klimik Derg 2004;17:59-61.
- 18. Papa A, Bino S, Llagami A, Brahimaj B, Papadimitriou
E, Pavlidou V, Velo E, Cahani G, Hajdini M, Pilaca A,
Harxhi A, Antoniadis A. Crimean-Congo hemorrhagic
fever in Albania, 2001. Eur J Clin Microbiol Infect Dis
2002;21:603-6.
- 19. Schwarz TF, Nsanze H, Ameen AM. Clinical features
of Crimean-Congo haemorrhagic fever in the United
Arab Emirates. Infection 1997;25:364-7.
- 20. Ergonul O, Celikbas A, Baykam N, Eren S, Dokuzoguz
B. Analysis of risk-factors among patients with
Crimean-Congo haemorrhagic fever virus infection:
severity criteria revisited. Clin Microbiol Infect
2006;12:551-4.
- 21. Ozkurt Z, Kiki I, Erol S, Erdem F, Yilmaz N, Parlak M,
Gundogdu M & Tasyaran MA. Crimean-Congo
hemorrhagic fever in Eastern Turkey: clinical features,
risk factors and efficacy of ribavirin therapy. J Infect
2006;52:207-15.
- 22. Centre for Disease Prevention and Control. Viral
hemorrhagic fever initial management of suspected and
confirmed cases. MMWR Morb Mortal WKLY Rep
1983;32:275 - 85.
- 23. van Eeden PJ, Joubert JR, van de Wal BW, King JB, de
Kock A, Groenewald JH. A nosocomial outbreak of
Crimean-Congo haemorrhagic fever at Tygerberg
Hospital. Part I. Clinical features. S Afr Med J
1985;68:711-7.
- 24. Tasyaran MA, Özkurt Z. Kırım-Kongo hemorajik ateşi:
Tedavi ve korunma. Klimik Derg 2004;17:157-60.
- 25. Borio L, Inglesby T, Peters CJ, Schmaljohn AL,
Hughes JM, Jahrling PB, Ksiazek T, Johnson KM,
MeyerhoffA, O'Toole T,Ascher MS, Bartlett J, Breman
JG, Eitzen EM, Jr., Hamburg M, Hauer J, Henderson
DA, Johnson RT, Kwik G, Layton M, Lillibridge S,
Nabel GJ, Osterholm MT, Perl TM, Russell P, Tonat K.
Hemorrhagic fever viruses as biological weapons:
medical and public health management. JAMA
2002;287:2391-405.
- 26. Tignor GH, Hanham CA. Ribavirin efficacy in an in
vivo model of Crimean-Congo hemorrhagic fever virus
(CCHF) infection.Antiviral Res 1993;22:309-25.
- 27. T.C. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel
Müdürlüğü. Kırım Kongo kanamalı ateşi. 1. Baskı:
Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı, 2005.
- 28. World Health Organization. Crimean-Congo
haemorrhagic fever.
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs208/en/
10 June 2008
- 29. Fisher-Hoch SP, Khan JA, Rehman S, Mirza S,
Khurshid M, McCormick JB. Crimean Congohaemorrhagic
fever treated with oral ribavirin. Lancet
1995;346:472-5.
- 30. Mardani M, Jahromi MK, Naieni KH, Zeinali M. The
efficacy of oral ribavirin in the treatment of crimeancongo
hemorrhagic fever in Iran. Clin Infect Dis
2003;36:1613-8.
- 31. Smego RA Jr, Sarwari AR, Siddiqui AR. CrimeanCongo
hemorrhagic fever: prevention and control
limitations in a resource-poor country. Clin Infect Dis
2004;38:1731-15.
- 32. Centre for Disease Prevention and Control. Update:
management of patients with suspected viral
haemorrhagic fever. MMWR Morb Mortal WKLY Rep
1995 44 475-479.