Öz:Osmanlı’nın yetiştirip Cumhuriyet’e miras bıraktığı son hattatlardan olan Abdülkadir Efendiunutulmuş değerlerimizden biridir. Devrin meşhur hattatlarından Hasan Rızâ, Bakkal AhmedÂrif, Karınâbâdî Hasan Hüsnü ve Sâmi Efendilerden değişik yazılar meşketmiş, Dârülfünûn’unUlûm-ı Şer‛iyye (İlâhiyât), Edebiyat ve Cumhuriyet’ten sonra da Hukuk fakültelerini bitirmiş birmünevver olan Hattat Abdülkadir Efendi aynı zamanda eski şiirimizin geleneklerini sürdüren sonşâirlerdendir. Abdülkadir ve Kadrî mahlaslarını kullanan Abdülkadir Efendi’nin bazı şiirlerinitopladığı Dîvânnâme’si ve manzum Arınâme’si dikkat çeken edebî eserleri arasında sayılmaktadır.Abdülkadir Efendi’nin çocuklarından Sait Yada Bey ise Cumhuriyet’in yetiştirdiği bir aydın,babasından öğrendiği hat sanatının inceliklerini Almanya’da gördüğü kaligrafi eğitimiyle telifederek Latin harflerine uygulayan bir “yazı ustası”dır. Bu makalede çeşitli kaynaklar taranarakbaba ile oğulun hayat hikâyeleri ve şahsiyetleri hakkında bilgi verilmiş, düşünce yapılarıaktarılmış, eserlerinden örnekler sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Abdülkadir Saynaç, Sait Yada, hat, hattat, şiir, şâir, kültür, yazı sanatı.An Example of the Transition from "the Scholar" to "the Enlightened": "The Calligrapher"Abdülkadir Saynaç and His Son Sait Yada "the Master of Writing"Abstract:Abdulqādir Efendi is one of our forgotten calligraphers, who grew up in the late Ottoman periodand left his heritage to Republican days of Turkey. He learned different types of writing from hisera’s famous calligraphers like Hasan Rıza, Bakkal Ahmed Ârif, Karınâbâdî Hasan Hüsnü, andSâmi Efendi, as well as graduated from the Faculty of Theology and Literature of Dar al-Funun,and from Law School in the republican period. He is also one of the latest representatives ofclassical Turkish poetry. His son Sait Yada is also an intellectual of the Republican era. He was a“master of writing”, who combined the subtle features of traditional calligraphy that he learnedfrom his father with his modern calligraphy education he receieved in Germany, and applied thetraditional calligraphy to Latin writing. Deriving from various sources, this article analyzes thebiographies of Abdulqādir Efendi and his son, and offers remarks about their scholarly mindsetwith examples from their works.Key words: Abdulqādir Efendi, Sait Yada, calligraphy, calligrapher, poetry, poet, culture, the artof writing.

Abdulqādir Efendi is one of our forgotten calligraphers, who grew up in the late Ottoman period and left his heritage to Republican days of Turkey. He learned different types of writing from his era’s famous calligraphers like Hasan Rıza, Bakkal Ahmed Ârif, Karınâbâdî Hasan Hüsnü, and * Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Türk-İslâm Edebiyatı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi. Bu makale dolayısıyla teşekkür etmem gereken çok değerli büyüklerim ve arkadaşlarım var. Öncelikle makalenin yazılmasına vesile olan muhterem hocam Prof. Dr. İsmail Kara’ya ve görüşme talebimi reddetmeyerek 03.06.2013/07.06.2013/14.06.2013/19.06.2013 tarihli görüşmelerimizde birbirinden kıymetli bilgiler paylaşan Abdülkadir Efendi’nin torunu saygıdeğer Dr. Ayşe Zühal Saynaç Hanımefendi’ye şükran borçluyum. Onların himmet ve desteği olmasaydı bu makale de olmayacaktı. Telefon ve e-mektup vâsıtasıyla kendilerine ulaştığım Prof. h.c. Uğur Derman Hocam’a lutfettikleri mâlumat için çok teşekkür ederim. Meşîhat Arşivi’nden istifâde etmemi sağlayan İstanbul müftüsü muhterem hocam Prof. Dr. Rahmi Yaran’a, Abdülkadir Efendi’nin hayrü’l-halefi Şer’î Siciller Arşivi uzmanı Dr. Ayhan Işık Bey’e müteşekkirim. Süheyl Ünver Bey’in el yazısını okuma hususunda desteklerini gördüğüm değerli arkadaşlarım Abdullah Uğur ve Yusuf Yıldırım Beylere, Feyhaman Duran Kültür ve Sanat Evi müdür yardımcısı Okt. Özlem Erol Hanımefendi’ye de teşekkürlerimi sunarım. Sâmi Efendi, as well as graduated from the Faculty of Theology and Literature of Dar al-Funun, and from Law School in the republican period. He is also one of the latest representatives of classical Turkish poetry. His son Sait Yada is also an intellectual of the Republican era. He was a “master of writing”, who combined the subtle features of traditional calligraphy that he learned from his father with his modern calligraphy education he receieved in Germany, and applied the traditional calligraphy to Latin writing. Deriving from various sources, this article analyzes the biographies of Abdulqādir Efendi and his son, and offers remarks about their scholarly mindset with examples from their works.