Akifzâde’nin Mecelletü’l-Mehâkim İsimli Eseri Çerçevesinde Osmanlı Fetvasında Değişim

ÖzetMakalede Akifzâde el-Amasî’nin Mecelletü’l-mehâkim isimli fetva mecmuasında yer alan fetvalardeğişim bağlamında incelenmiştir. Osmanlı Hukukunda sürekliliğin esas kabul edilmesine mukabilhayat şartlarındaki değişime paralel olarak hukukta da bir yenilenmenin, bir değişimin meydanageldiği görülmektedir. Bu çerçevede üç tür değişimden bahsedilebilir; fıkıh geleneğindeki müftâ-bih olan görüşün terk edilip zayıf görüşle amel edilmesi, fıkıh geleneğindeki hükmün değiştirilmesi,ortaya çıkan yeni bir mesele hakkında yeni bir fetva verilmesi.Anahtar Kelimeler: Osmanlı Hukuku, İslâm Hukuku, fetva, değişim, Akifzâde el-Amasî, Mecelletü’l-mehâkim.AbstractIn this essay the fatwas that take place in Mecelletu'l-mehâkim which belongs to Akifzâde el-Amasî's fasicule of fatwa are examined in context of change. Although sustainability is acceptedin Ottoman law, corresponding to the changes in conditions of life an alternation is observed inlegal system as well. Three sorts of alternation are mentioned in this framework; abandoning theaccepted opinion and implementing the weak opinion in Islamic jurisprudence tradition, alterationthe judgement in Islamic jurisprudence, and giving a new fatwa with respect to a new statement.Key Words: Ottoman Law, Islamic Law, fatwa, alteration, Akifzâde el-Amasî, Mecelletu’lmehâkim.