Duhâ Suresi 7 ve İnşirah Suresi 2. Ayetler Bağlamında Nübüvvet Öncesi Hz. Peygamber'in İnancı

Peygamberlerin nübüvvet öncesi yaşamları, sonrası için bir hazırlık dönemi mesabesindedir. Toplumları ıslah göreviyle gönderilen bu insanların peygamberlik öncesi yaşamları tertemiz olmalıdır ki, muhataplarına güven verebilsin. Hz. Muhammed vahiy almadan önceki dönemde şirkin her çeşidinden uzak bir hayat yaşamıştır. Bazen, Kur'an ayetleri ve kimi rivayetlere dayanarak onun nübüvvet öncesi dönemde dalâlette olduğu şeklinde yorumlar yapılmaktadır. Bu makalede onun bi'set öncesi dönemiyle ilgili olarak Kur'an'da yer alan 'dalâletten hidayete erdirilmesi'nin ne anlama geldiği üzerinde durulacaktır.

The Prophet Muhammad's Faith in the Pre-Prophethood Period in the Context of the Verses, al-Duha (93/7) and al-Inshirah (94/2)

Pre-prophethood life may be regarded as a preparatory to the subsequent period of prophethood. Since the prophets had been charged to correct the societies, they had lived a perfectly clear life before the prophethood and had thus gained trust of the people to whom they had been sent. Prophet Muhammad (pbuh) had in this sense been living a pure life away from all kinds of polytheism (al-shirk) before the assignment of the prophethood. However, based upon Qur'anic verses and a number of narrations, interpretations alleging that he had fallen into heresy in the pre-prophethood years have occasionally being made. This article deals with the issue of the guidance bestowed on him when he was found wandering as it is mentioned in the Qur'an with regard to his life before the prophethood days.

PDF

___

Akgül, Muhittin, "Peygamberlik Öncesi Hz. Peygamberle İlgili Rivayetlerin Tefsirdeki Yeri", EKEV Akademi Dergisi, yıl 16, sayı 53, (Güz 2012).
Âlusi, Şihabuddin Mahmud b. Abdillah el-Huseyni, Ruhu'l-Meani, thk. Ali Abdulbari Atıyye, neşr. Daru'lKütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1415.
Âlûsî, Mahmûd Şükrî, Bülûğu'l-Ereb fî Ma'rifeti Ahvâli'l-Arab, Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut trs. Balcı, İsrafil, Peygamberlik Öncesi Hz. Muhammed, Ankara Okulu Yay. I. bs. Ankara 2014.
Begavî, Hüseyin b. Mes'ud b. Muhammed, Mealimu't-Tenzil, thk. Muhammed Abdullah Nemr ve diğr., Daru't-Taybe, yy. 1417/1997.
Belâzurî, Ahmed b. Yahya, Ensâbu'l-Eşrâf, neşr. Suheyl Zekkâr-Riyâd Zirikli, Beyrut 1996/1417.
Beyzavî, Nasuriddin Ebî Said Abdillah b. Ömer b. Muhammed, Envaru't-Tenzîl ve Esraru't-Te'vil, thk. Muhammed Abdurrahman Maraşlı, Daru İhyai't-Turasi'l-Arabi, Beyrut 1418.
Cerrahoğlu, İsmail, "Kur'an-ı Kerim ve Hanifler", Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl 1963, sayı 11, Ankara 1963.
Cevherî, İsmail İbn Hammâd, es-Sıhâh, thk. Ahmed Abdulgafur Attar, Daru'l-İlm li'l-Melâyîn, Beyrut 1407/1987.
Cürcânî, es-Seyyid Şerîf Ali b. Muhammed, et-Ta'rîfât, thk. Heyet, Daru'l-Kütübi'l-ilmiyye, Beyrut 1403/1983.
Çağatay, Neşet, İslâm Öncesi Arap Tarihi ve Câhiliye Çağı, Anakara 1982.
Derveze İzzet, Asru'n-Nebi ve Bietuhu Kable'l-Bi'se, Dımaşk1946.
------, Kur'an'a Göre Hz. Muhammed'in Hayatı, çev. Mehmet Yolcu, Yöneliş yay., İstanbul 1995.
------, et-Tefsîru'l-Hadîs, neşr. Dâru İhyâi Kütübi'l-Arabî, Kahire 1383.
Ebû Hanife, Numan b. Sabit, el-Fıkhu'l-Ekber, İmam-ı Azam'ın Beş Eseri, içinde, İstanbul 1981.
Ebû Hayyân, Muhammed b. el-Endülûsî, el-Bahru'l-Muhît, thk. Sıdkı Muhammed Cemîl, Dâru'l-Fikr, Beyrut 1420.
Ebu's-Suud, Muhammed b. Muhammed, İrşadü'l Akli' s- Selim ila Mezâye'l Kur'ani'l-Kerim, Daru İhyâi'tTurasi'l-Arabî, Beyrut trs.
Ezherî, Ebû Mansûr Muhammed İbn Ahmed, Tehzîbu'l-Lüga, thk. Muhammed Ivaz Mu'rıb, Daru ihyai'tTurasi'l-Arabî, Beyrut 2001.
Fazlurrahman, Ana Konularıyla Kur'an, çev. Alpaslan Açıkgenç, Ankara Okulu yayınları, 3. bs. Ankara 1996.
Ferâhidî, Ebû Abdirrrahman Halil b. Ahmed, Kitabu'l-Ayn, thk. Mehdî el-Mahzûmî, İbrahim Sâmerâî, Daru İhyai't-Turasi'l-Arabî, Beyrut 2001.
Hamidullah, Muhammed, İslâm Peygamberi, çev. Salih Tuğ, Yeni Şafak, Ankara 2003.
Hâzin, Alâuddin Ali b. Muhammed b. İbrahim Lübabu't-Te'vîl fi Maani't- Tenzîl, thk. Muhammed Ali Şahin, Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1415.
İbn Âşûr, Muhammed Tahir, et Tahrîr ve't-Tenvîr, neşr. ed-Dâru't-Tûnûsiyye, Tunus 1984.
İbn Atiyye, el-Muharraru'l- Vecîz fî Tefsîri'l-Kitabi'l-Azîz, thk. Abdusselam Abduşşâfi Muhammed, Dâru'lKütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1422.
İbn el-Cevzî, Cemâluddîn Ebu'l-Ferec Abdurrrahman b. Ali b. Muhammed, Zâdu'l-Mesîr fî 'İlmi't- Tefsîr, thk. Abdurrezzak el-Mehdî, Dâru'l-Kütübi'l- Arabî, 1. bs. Beyrut 1422.
İbn Fâris, Ebu'l Huseyn Ahmed b. Fâris b. Zekeriyya, Mu'cemu Mekâyîsi'l-Lüga, thk. Abdusselam Muhammed Harun, Mektebetü Mustafa el-Babu el- Halebî, Mısır 1390/1970.
İbn Hişam, Ebu Muhammed Abdulmelik, es-Siretu'n-Nebeviyye, thk. Mustafa es-Seka, İbrahim el-Ebyari, Abdulhafız Şelebî, Kahire 1955.
İbn İshâk, Ebû Abdillâh Muhammed, Siretu İbn İshâk, nşr. M. Hamidullah, Konya 1981.
İbn Kesir, Ebu'l-Fida İsmail b. Ömer, Tefsiru'l-Kur'ani'l-Azim, thk. Sami b. Muhammed Selame, Daru Tıybe, yy., 1420/1999.
------, el-Bidaye ve'n-Nihâye, Mektebetü'l-Meârif, Beyrut 1977.
İbn Manzûr, Ebu'l Fadl Cemâluddin Muhammed b. Mükerrem, Lisânu'l-Arab, Daru Sâdır, Beyrut trs..
İbn Teymiyye, Takiyyuddin Ahmed b. Abdulhalim, Mukaddime fî Usûli't-Tefsîr, Beyrut 1408.
Kadı Iyad' b. Musa, eş-Şifâ bi Ta'rîfi Hukûki'l-Mustafa, Daru'l-Feyha, Amman 1407.
Kurtubî, Ebu Abdillah Muhammed İbn Ahmed, el-Câmi' li Ahkâmi'l-Kur'an, thk.Ahmed el-Berdunî-İbrahim et-Feyyiş, Daru'l-Kütübi'l-Mısriyye, Kahire 1384/1964.
Kuşeyrî, Abdulkerim b. Hevazin b. Abdilmelik, Letâifu'l- İşârât, thk. İbrahim El-besyuni, neşr. el-Heyetu'lMısriyye, yy trs.
Kuzgun, Şaban, "Hanif", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1997, XVI, 33.
Mâturîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd, Te'vîlâtu Ehli's-Sunne, thk. Dr. Mecdî Bâslûm, Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1426/2005.Mâverdî, Ebu'l-Hasen Ali b. Muhammed el- Basrî, en-Nüketü ve'l-Uyûn, thk. es-Seyyid b. Abdulmaksûd b.
Abdurrahim, Daru Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut trs., Mukâtil b. Süleymân, Tefsiru Mukatil, Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 2003.
Nesefi, Ebu'l-Berekat Abdullah b. Ahmed b. Mahmud, Medâriku't-Tenzil ve Hakâiku't-Te'vil, thk. Yusuf Ali Bedevi, Daru'l-Kelimi't-Tayyib, Beyrut 1419/1998.
Râgıb, Ebu'l Kâsım el-Huseyn b. Muhammed el-İsfehanî, el-Müfredât fî Garibi'l Kur'an, thk. Muhammed Seyyid Keylanî, Daru'l- Ma'rife, Beyrut trs.
Râzî, Fahreddin Muhammed b. Ömer, Mefâtîhu'l-Gayb, Dâru İhyâi't-Turâsi'l-Arabî, Beyrut 1420.
------, 'İsmetu'l-Enbiyâ, Mektebetu'l-İslamiyye, Humus trs.
Reşîd Rıza, Muhammed, Tefsîru'l-Kur'ani'l-Hakîm: Tefsiru'l-Menâr, Daru'l-Ma'rife, Beyrut trs.
Sa'lebî, Ebû İshâk Ahmed b. Muhammed b. İbrahim, el-Keşf ve'l-Beyân fî Tefsîri'l-Kur'an, Dâru İhyâi'tTurasi'l-Arabî, Beyrut 1422/2002.
Sâbunî, Muhammed Ali, Safvetü't-Tefâsir, nşr. Daru's-Sâbûnî, Kahire 1417/1997.
Suyûtî, Celaleddin Abdurrahman b. Ebi Bekr, el-İtkân fî 'Ulumi'l-Kur'an, Beyrut 1973.
Taberî Ebu Cafer Muhammed b. Cerir, Câmiu'l Beyan an Te'vili Ayi'l-Kur'an, thk. Ahmed Muhammed Şakir, Müessesetu'r-Risâle, yy. 1420/2000.
Zebîdî, Muhibbuddîn Ebu'l-Feyd Seyyid Muhammed Murtadâ, Tâcu'l-Ârûs, thk. Daru'l-Hidaye, yy. trs.
Zeccâc, Ebu İshâk, Meâni'l-Kur'an ve İ'rabuh, thk. Abdulcelil Abduh Şelbi, Alemu'l-Kütüb, Beyrut 1408/1988.
Zehebî, Muhammed Hüseyn, et-Tefsîr ve'l-Müfessirûn, Mısır 1396/1976.
Zemahşerî, Ebu'l-Kasım Muhammed İbn Ömer, el-Keşşâf an Hakâiki Gavâmizi't-Tenzil ve Uyûni'l-Akavîl fî Vucûhi't-Te'vil, neşr. Daru Kütübi'l-İlmiyye, 3. bs. Beyrut 1407.
------, Esâsü'l- Belâga, thk. Muhammed Basil, Daru'l-Kütübi'l-ilmiyye, Lübnan 1419/1998.
Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option (04.11.2014).
http://www.kuranmeali.org/54/kamer_suresi/47.ayet/kurani_kerim_mealleri.aspx. (06.11.2014).