Yunus Emre ve Kierkegaard’da Benliğin Oluşumu

“Yunus Emre ve Kierkegaard’da Benliğin Oluşumu” isimli çalışmamız her iki düşünürün temel eserlerini merkeze alarak, insanın hür seçişlerle ne ise o olan/olması istenen benliğinin nasıl oluşturulduğunu incelediğimiz bir çalışmadır. Yunus Emre’de tümel aklın rehberliğinde Tanrısal isteğe uygun tasarlanan benlik, Kierkegaard’da öznellik adı ile küçümsenen tüm insanî edimlerin Tanrısal temelle ele alınıp imkânlar evreninde hür seçişle benliğin inşa edildiği felsefeye dönüşür. İki düşünürün benlik mimarisin de önceliği maddeye karşı öznenin, nesnelliğe karşı oumlu insanî niteliklerin öne çıkarılması oluşturur. Kierkegaard ve Yunus Emre’de dış dünyanın pozitivist ele alınışının ya da aşırı rasyonalist reçetelerin zaman üstü ve yanılmaz addedilen ilkelerine karşı aklın kişiye has öz niteliklerini nesne veya donuk ilkelere feda edilmeden düzenlenmesi esastır. Duyuş ve deyiş güçleriyle iki mümtaz düşünürün ideolojiler ya da aşırı rasyonalist felsefeler içerisinde insanı, onun benliğinin maddeye karşı erimeden nasıl gerçekleştirilebileceğini çalışmamızda göstermeye gayret ettik.

Anahtar Kelimeler:

Yunus Emre, Kierkegaard, Benlik, Akıl, Gönül

The Formation of The Self in Yunus Emre and Kierkegaard

Our study, titled "The Formation of Self in Yunus Emre and Kierkegaard" is a study in which we examine how the self is formed by free choices, by focusing on the basic works of both philosophers. The self, which was designed by the divine will in Yunus Emre under the guidance of the universal mind transforms into a philosophy in which the self is built by free choice in the universe of possibilities, by handling all human acts that are despised under the name of Kierkegaard subjectivity with a divine basis. The priority of the self-architecture of both philosophers is to emphasize the subject versus the matter, and the positive human qualities versus objectivity. According to Kierkegaard and Yunus Emre, it’s essential to regulate the personal qualities of the mind without sacrificing its characteristics to objects or dull principles against the positivist approach of the external world or the principles of extreme rationalist prescriptions that are considered timeless and infallible. In our study, we tried to reveal how two distinguished philosophers, with their powers of feeling and expression, can realize the human being within ideologies or ultra-rationalist philosophies without melting their ego against matter.

Keywords:

Yunus Emre, Kierkegaard, Personality, Reason, Soul,

PDF

___

Cauly, Olivier. (2006), Kierkegaard, Türkçesi: Işık Ergüden, Ankara: Kültür Kitaplığı
Evliyaoğlu, G. (1963), “Anadolunun İç Aydınlığı Yunus Emre”, İstanbul: Yağmur Yayınları
Gölpınarlı, A. (1979a), “Yunus Emre”, İstanbul: Varlık Yayınları
Gölpınarlı, A. (1979b), Yunus Emre Hayatı ve Bütün Şiirleri, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi,
Gölpınarlı, A (2010), “Yunus Emre Divân ve Risâletü’n Nushiyye”, İstanbul: Derin Yayınları
Günümüzde Türk Dili. (1974), Ankara: Türk Dil Kurumu Tanıtma Yayınları Açık Oturumlar Dizisi: 4
Halman, T. (2003), “A’dan Z’ye Yunus Emre”, İstanbul: Yky
Hannay, Alastair. (2013), Kierkegaard, Çeviren: Nur Nirven, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Kierkegaard, Søren. (2013a), Felsefe Parçaları Ya Da Bir Parça Felsefe, Çeviren: Doğan Şahiner, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları
Kierkegaard, Søren. (2013b), Kaygı Kavramı, Danca Aslından Çeviren: Türker Armaner, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları
Kierkegaard, Søren. (2002a), Korku ve Titreme, Çeviren: İbrahim Kapaklı Kaya, İstanbul: Anka Yayınları
Kierkegaard, Søren. (2002b), Either/Or, A Fragment of Life, England: Penguın Books
Kierkegaard, Søren. (2005), Günlüklerden Ve Makalelerden Seçmeler, Çeviren: İbrahim Kapaklıkaya, İstanbul: Anka Yayınları
Kierkegaard, Søren. (2013), Evliliğin Estetik Geçerliliği, Tercüme: İbrahim Kapaklıkaya, İstanbul: Adım Ajans
Kierkegaard, Søren. (1973), Ölümcül Hastalık Umutsuzluk, Çeviren: M. Mukadder Yakupoğlu, Ankara: Doğubatı Yayınları
Kierkegaard, Søren. (2013), Kişiliğin Gelişiminde Etik- Estetik Dengesi, Çeviren: İbrahim Kapaklıkaya, İstanbul: Araf Yayınları
Köprülü, M. Fuad. (2004), “Türk Edebiyatı Tarihi”, Ankara: Akçağ Yayınları
Köprülü, M. Fuat. (1976), “Yunus Emre-Yaşamı, Sanatçı Kişiliği, Yapıtları” Ankara: s.40-41 De Yayınevi
Ocak, Ahmet Yaşar. (2018), “Türk Sûfîliğine Bakışlar”, İstanbul: İletişim Yayınları
Özbay, H. –Mustafa. T: (2001), Yunus Emre- Makalelerden Seçmeler, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları
Sargut,C. (2017), Hz İbrahim, İstanbul: Nefes Yayınları
Sühreverdi, (2000), “İrşadü’l Müridin, İstanbul: Hacegân Yayınları
Sühreverdi, (1990), “Tasavvufun Esasları”, İstanbul: Vefa Yayıncılık
Yunus Emre Seleksiyonu, (1991). “IV. Milletlerarası Halk Kültürü Kongresi Bildirileri”, Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürünü Araştırma Dairesi Yayınları:162 Seminer Kongre Bildirileri Dizisi: 33