Firmalar arası Ticari Alacak Kredisini Açıklayan Teoriler: Borsa İstanbul’da bir Uygulama

Firmalar arası bir kredi verme aracı olan ticari alacak kredisi satıcı ve alıcıya çeşitli faydalar sunmaktadır ve literatür bu faydaları temel alarak ticari alacak kredisini açıklayan bir takım teoriler sunmuştur. Bu teorilerin Türk reel sektörü için geçerliliğinin yeterince incelenmediği görülmüş olup bu sebeple bu çalışmada, ticari kredi teorileri hakkında bilgi verilmesi ve bu teorilerden üçünün aynı sektördeki halka açık şirketler örneklemi üzerinde test edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla BIST’te listelenen gıda, içecek ve tütün sektörü firmaları arasından belirlen 23 firmanın 2016 yılına ait verileri ile oluşturan değişkenler aracılığı ile ticari kredi düzeyini etkileyen satıcı özellikleri incelenmiştir. Analiz bulgularına göre, nispeten daha genç, alacakları için teminat almayan, kısa vadeli borçlanma oranı daha yüksek olan ve kredili satışlarından daha yüksek getiri elde eden firmalar, daha fazla ticari kredi vermektedir. Bu sonuçlar, analiz edilen firmaların, ticari kredi davranışı açısından kalite göstergesi ve fiyat ayrımcılığı teorisine uygun davrandığını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler:

ticari kredi, kredili satış teorileri, ürün kalitesi teorisi, finansal aracılık teorisi, fiyat ayrımcılığı teorisi

Theories Explaining Interfirm Trade Credits: An Investigation in Borsa Istanbul

Interfirm trade credit that is a lending instrument between firms offers various benefits to the seller and buyer and the literature has presented a number of theories explaining trade credit based on these benefits. It was realized that the validity of these theories for the Turkish real sector has not been examined sufficiently and therefore in this study, it is aimed to give information about the trade credit theories and to test three of these theories on a sample of publicly held companies in the same sector. For this purpose, the characteristics of the seller, which affects the level of trade credit, have been investigated through the variables constructed by the data of the 23 firms determined among the food, beverage and tobacco sector companies listed in BIST. According to the findings of the analysis, firms that are being relatively younger, not receiving collateral for their accounts receivables, having a higher short-term borrowing rate and achieving a higher return on credit sales, extend more trade credits. These results reveal that the firms analysed behave in consistent with the theory of quality indicator and price discrimination theory in terms of trade credit behaviour.

Keywords:

trade credit, credit sales theories, product quality theory, financial intermediation theory, price discrimination theory,

PDF

___

Akin, O., Onat, O. K., Eser, E. D., & Dalgar, R. (2015). Kobilerin Alacak Yönetimi Politikalarının Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma: Burdur, Isparta ve Bucak Organize Sanayi Bölgelerinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 20 (4), 285-304.
Allen, F. (1984). Reputation and Product Quality. The RAND Journal of Economics, 15 (3), 311-327.
Auboin, M., & Engemann, M. (2017). Testing the Trade Credit and Trade Link: Evidence From Data on Export Credit Insurance. Review of World Economics, 150 (4), 715-743.
Bayrakdaroğlu, A., Sarı, B., & Heybeli, B. (2012). İşletmelerinin Finansal Risk Yönetiminde Türev Ürün Kullanımlarına İlişkin Bir Saha Araştırması: Denizli İli Örneği. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4 (1), 11-21.
Borde, S.F & McCarty, D.E. (1998). Determining The Cash Discount in The Firm’s Credit Policy: An Evaluation, Journal of Financial and Strategic Decisions, 11(2), 41-49.
Brechling, F. P. R. & Lipsey, R. G. (1963). Trade Credit and Monetary Policy. The Economic Journal, 73 (292), 618-641. doi:10.2307/2228171
Brennan, M. J., Maksimovic, V., & Zechner, J. (1988). Vendor Financing. Journal of Finance, 43 (5), 1127-1141.
Brick Ivan E & Fung, William K. H (1984). The effect of taxes on the trade credit decision. Financial Management, (2), 24.
Coşkun, E., & Kök, D. (2011). Çalışma Sermayesi Politikalarının Karlılık Üzerine Etkisi: Dinamik Panel Uygulaması. Ege Academic Review, 11, 75-85.
Cömert, Ç.E. (2011). Alacak Yönetiminin Önem ve Rolünün Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS) Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Muhasebe ve Denetime Bakış, (34), 89-105.
Dun and Bradstreet Inc. (1959). How to Control Accounts Receivable for Greater Profits, New York, 1959.
Emery, G. W. (1984). A Pure Financial Explanation For Trade Credit. Journal of Financial & Quantitative Analysis, 19 (3), 271-285.
Emery, G. W. (1987). An Optimal Financial Response to Variable Demand. Journal of Financial & Quantitative Analysis, 22 (2), 209-225.
Ferris, S. J. (1981). A Transactions Theory of Trade Credit Use. The Quarterly Journal of Economics, (2), 243.
Gill A, Biger N., & Mathur N,. (2010). The Relationship Between Working Capital Management and Profitability: Evidence From The United States. Business and Economics Journal, 2, 1-9.
Gitman L.J. & Zutter C. J. (2014). Principles of Managerial Finance, England: Pearson (14 th global edition). ISBN: 10: 1-292-01820-8
Kalman J. Cohen & Frederick S. Hammer (1966). Analytical Methods in Banking, Richard D. Irwin, Inc., Homewood, 111. 131-4.
Kong, J., Zhou, Y., Lai, H., Zhang, F., & Zhou, Z. (2016). Analysis of Credit Sale Risk of Emerging Market Product. Procedia Computer Science, 91, 362-371. doi:10.1016/j.procs.2016.07.097
Kök, D., & Aksu, G. (2013). Müşteri Kredi Değerliliğinin Belirlenmesinde Analitik Ağ Süreci Kullanımı: Bir Model Önerisi. Journal of Accounting & Finance, (59), 167-185.
Laffer, A. B. (1970). Trade Credit And The Money Market. Journal of Political Economy, (2), 239.
Long, M.S., Malitz, I.B. & Ravid, S.A. (1993). Trade credit, Quality Guarantees, and Product Marketability. Financial Management, (4), 117-127.
Mao,J. & Sarndal, C. (1974). Controlling Risk in Accounts Receivable Management. Journal of Business Finance & Accounting, 1 (3), 395-403. doi:10.1111/j.1468-5957.1974.tb00871.x
Meltzer, A.H. (1960). Mercantile Credit, Monetary Policy, and Size of Firms. The Review of Economics And Statistics, (4), 429. doi:10.2307/1925692
Mian, S. L., & Smith, C. J. (1992). Accounts receivable management policy: Theory and Evidence. Journal of Finance, (1), 169.
Ng, C.K., Smith, J.K & Smith, R.L. (1999). Evidence on The Determinants of Credit Terms Used in Interfirm Trade, The Journal of Finance, 54 (3), 1109-112.
Petersen, M. A., & Rajan, R.G. (1997). Trade Credit: Theories and Evidence. The Review of Financial Studies, (3), 661-691.
Sabuncu, B. & Çakır, H. M., (2015). Riskten Korunma Aracı Olarak Türev Araç Kullanımı: BİST 100 Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (19), 268-288.
Schwartz, Robert A. (1974). An Economic Model of Trade Credit. The Journal of Financial And Quantitative Analysis, (4), 643. doi:10.2307/2329765
Smith, J.K. (1987). Trade Credit And Informational Asymmetry. The Journal of Finance, 42 (4), 863-872.
Şamiloğlu, F., & Akgün, A. İ. (2016). The Relationship Between Working Capital Management and Profitability: Evidence from Turkey. Business & Economics Research Journal, 7 (2), 1-14. doi:10.20409/berj.2016217492
Yücel, T., Mandacı, P.E. & Kurt, G.(2007). İşletmelerin Finansal Risk Yönetimi ve Türev Ürün Kullanımı: İMKB 100 Endeksinde Yer Alan İşletmelerde Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 36, 106.
Yılmaz, E. & Arslan, T. (2016). Finansal Risklerin Yönetilmesinde Türev Ürünlerin Kullanımı: Borsa İstanbul (BİST) 100 Endeksi’ndeki Şirketler Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1). 663-678
Zainudin, N., & Regupathi, A. (2010). Manufacturing SMES' Credit Collection Period and Its Determinants: Some Evidence From Malaysia. Folia Oeconomica Stetinensia, 83-104. doi:10.2478/v10031-010-0011-9