YURT DIŞI ÇIKIŞ HARCI VE SEYAHAT ÖZGÜRLÜĞÜ
Yurt dışı çıkış harçları yurt dışına çıkan Türkiye Cumhuriyeti pasaportuna sahip olan vatandaşlardan alınan bir harçtır Ödenen harcı, yurt dı- şına çıkabilme izni gibi düşünürsek kamu gelir türlerinden olan harçlardan daha çok resimlere benzemektedir. Gelişmiş ülkelerin büyük bir bölümünde yurt dışı çıkış harcı uygulaması bulunmamaktadır Harç alan ülkelerle Türkiye'yi karşılaştırdığımızda, ülkemizde bu harcın miktar olarak düşük olduğu görülmektedir 2010 yılında Anayasanın bazı hükümlerinde yapılan değişiklik ile seyahat özgürlüğünü kısıtlayıcı düzenlemeler kaldırılmıştır Böylece vatandaşlık ödevini yerine getirmeyen vatandaşlar yurt dışına çıkma özgürlüğüne kavuşmuşlardır Bu düzenleme ile binlerce lira vergi borcu olan vatandaşlar bile yurt dışına çıkabilme imkanına sahip olmuşlardır Ancak 15 TL' lik yurt dışı çıkış harcı ödemeyenler yurt dışına çıkamamakta ve bu durum seyahat özgürlüğü önünde engel teşkil etmektedir Yurt dışı çı- kış harcı Toplu Konut İdaresi'ne aktarılmaktadırYurt dışı çıkış harcı 2006 yılında yapılan düzenleme ile birlikte 70 TL'den 15 TL'ye düşürülmüştür Bununla beraber yurtdışı çıkış harçlarının toplam kamu gelirleri içindeki payı sürekli azalmaktadır Yurt dışı çıkış harcının ödenmesinde yaşanan sorunlar nedeniyle yurt dışına çıkan vatandaşların uçaklarını kaçırma tehlikesi ile karşı karşıya kaldıkları da görülmektedir Eğer yurt dışı çıkış harcı uygulamasına devam edilecekse bunun bilet bedeline dahil edilmesi hem uygulamada vatandaş memnuniyetsizliğini ortadan kaldıracak hem de harç toplama maliyetlerini düşürecektir.
THE DEPARTURE TAX AND RIGHT TO TRAVEL
Departure tax is kind of fee which collect from citizens who have passports of the Republic of Turkey. There aren't departure fee implementation in the most of developed countries. In Turkey departure tax amount is low compare with other countries which collect departure tax. In 2010 restrictive regulations about right to travel were repealed by changes in the some articles of the Constitution. Thus citizens who don't fulfil civic duty, right to be reunited to go to abroad. With this regulations even tax debtors who have tax debts in thousands Turkish Liras can go to abroad. However, citizens who don't pay departure tax (15 TL) cannot go to abroad and this situation is obstacle for right to travel. Departure tax was decreased by the regulation from 70 TL to 15 TL in 2006. However share of the departure tax incomes have decreased in the total public revenues. Citizens face to face risk of the missing plane because of the paying departure tax difi'iculties. If the departure tax will continue in the next years it should be included in the price of the flight ticket. Thus both citizens satisfaction can be increased and collection cost of the departure tax can be reduced.
___
- Akdoğan, Abdurrahman (2006). Kamu Maliyesi. 11. bs. Ankara Gazi Kitabevi.
- Algan, Bülent (2007) Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Hakların Korunması. Ankara Seçkin Kitabevi
- Aslanpınar, Burak Y, (2010). "Anayasa Değişikliği Sonrası Yurt Dışı Çıkış Yasağı" Yaklaşım Dergisi, Kasım 215, [çevrimiçi erişim: http://uye. yaklasim.com/MagazinePrint.aspx?ID=1 1894]
- Atar Yavuz, (2012). Türk Anayasa Hukuku. 7.bs. Konya Mimoza yayınları.
- Atay, Tezcan,(2002) "Yurt Dışı Çıkış Yasağı" Yaklaşım, Nisan, [çevrimiçi erişim: http://uye.yaklasim.com/MagazineContent.aspx?ID=253 &aranan Key=TEZCAN ATAY]
- Bilici, Nurettin; Bilici, Adem (2011) Kamu Maliyesi. Ankara Seçkin Yayıncılık
- Bulut, Nihat (2009), Sanayi Devriminden Küreselleşmeye Sosyal Haklar. İstanbul On İki Levha Yayıncılık.
- Eker, Aytaç (2007) Kamu Maliyesi. İzmir Birleşik Yayınları
- Erdoğan, Mustafa (2011) Anayasa Hukuku. 7.bs. Ankara Orıon Kitabevi.
- Ergi, Mustafa (2001) "Anayasal ve Mali Açıdan Yurtdışma Çıkışlarda Harç Alınmasma Dair Kanun" Yaklaşım, Eylül, [çevrimiçi erişim: http://uye.yaklasim. com/MagazineContentaspx?lD=1063&arananKey=MUSTAFA ERGİ] Erginay, Akif (2003) Kamu Maliyesi. 17.bs. Ankara Savaş Yayınları.
- Gerek, Şahnaz ve Aydın, Alirıza (2010) Anayasa Yargısı ve Vergi Hukuku. 2.bs. Ankara Seçkin Yayıncılık.
- Gören, Zafer (2011) Anayasa Hukuku. Ankara Yetkin Hukuk Yayınları,
- Gözler, Kemal (2012) Anayasa Hukukunun Genel Esasları. 3.bs. Bursa Ekin Basım Yayın Dağıtım.
- Güneş, Gülsen (2005) "Vergi İdaresinin Yurt Dışı Seyahat Özgürlüğü- ne Müdahalesine Eleştirisel Bakış" Vergi Sorunları Dergisi. 203 (2011): 14- 133
- Güneş, Gülsen (2011) Verginin Yasallığı İlkesi. 3. bs. İstanbul On İki Levha Yayıncılık
- http://ekonomi.haberturk.com/turizm/haber/685995-tatilciler-15- liralik-harc-pulu-kuyrugunda (Erişim Tarihi 01 .03.2013)
- http://hdr.undp.0rg/en/ (Erişim Tarihi: 12.06.2013)
- http://seyahatozgurlugu.blogspot.com/p/kampanya-malzemeleri.html, (Erişim Tarihi:23.09.2012)
- http://WWW.iatatravelcentre.com/customs-currency-airp0rt-taxregulations.htm#(Erişim Tarihi:30.09.2012)
- http //WWW. xe.c0m/currencyc0nverter/ (Erişim Tarihİ.01.06.2013)
- İstanbul Defterdarlığı Özelgeleri Kabaoğlu, İbrahim Ö.(2012) Anayasa Hukuku Dersleri (Genel Esaslar) 8. bs. [y.y.] Legal Yayıncılık
- Koca, Mahmut (2003) "Bir Koruma Tedbiri Olarak Yurt Dışına Çıkarmama" AÜEHFD 7, 1-2 (2003) 161-198
- Maliye Bakanlığı,(2006-2012) Muhasebat Genel Müdürlüğü, Kamu Hesapları Bülteni 2006 2012 https://portal.muhasebat.gov.tr/mgmportal/faces/khbDetay_yeni?birimDizini=Merkezi+Y%C3%B6netim+B%C 3%BCt%C3%A7esi&_aeroop=3065094576713917&tur=B%C3%BCt %C3%A7e+%C4%BOstatistikleri&donusSayfa=index&_afrWindowMode=0&_adf.ctrl-state=c99q46qi_75 (Erişim Tarihi:01.05.2013)
- Mumcu, Ahmet ve Küzeci, Elif (2012). İnsan Hakları ve Kamu Özgürlükleri. 6.bs. Ankara Turhan Kitabevi.
- Nadaroğlu, Halil (1992) Kamu Maliyesi Teorisi, 8. bs. İstanbul Beta Yayınevi.
- Oktar, Ateş S. (2013). Vergi Hukuku. 9. bs. İstanbul Türkmen Kitabevi. Pehlivan, Osman (2009) Kamu Maliyesi. Trabzon Derya Kitabevi
- Smıth, Charles E. (2010) "Air Transportation Taxation: The Case for Reform" Journal of Air Law and Commerce, 75, (2010) 915-945
- T.C. Başbakanlık, (2006), Yurtdışı Çıkış Harcı Hakkında Kanun Tasarısı, 01.06.2013 tarihinde http://WWW2.tbmm.g0v.tr/d22/1/1-1274.pdf adresinden erişildi.
- T.C. yasalar (13.05.2010). 5982 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun. Ankara Resmi Gazete (27580 sayılı)
- T.C. yasalar (17.03.1984). 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu. Ankara Resmi Gazete (18344 sayılı)
- T.C. yasalar (17.03.1984). 2989 sayılı yasa. Ankara Resmi Gazete (18344 sayılı)
- T.C. Yasalar (19.01.2002). 4705 sayılı yasa. Ankara Resmi Gazete (24645 sayılı)
- T.C. yasalar (19.01.2002). 4736 sayılı yasa. Ankara Resmi Gazete (24645 sayılı)
- T.C. yasalar (23.02.1963). 196 sayılı kanun. Ankara Resmi Gazete (11342 Sayılı)
- T.C. yasalar (25.02.2011). 6111 sayılı yasa. Ankara Resmi Gazete (27857 sayılı)
- TBMM, (2001), Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Ka nun Tasarısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/939), 21.12.2001, S.Sayısı:790)
- TBMM, (2006), Dönem: 22 Yasama Yılı: 5, (S. Sayısı: 1347)Yurt Dı- şına Çıkış Harcı Hakkında Kanun Tasarısı ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/1274)Başbakanlık 01/12/2006,Kanun1ar ve Kararlar Genel Mü- dürlüğü, Sayı: B.O2.0.KKG. 0.10/101-1338/5538
- TOKİ, (2013), Toki Konut Üretim Raporu, 12.06.2013 tarihinde www.toki.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6 AA849816B2EFDF36587C4B003136 adresinden erişildi.
- Üzeltürk, Hakan (2012) Anayasa'dan Mali ve Vergisel Beklentiler. İstanbul On İki Levha Yayıncılık.
- ISSN: 1303-5444
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 1991
- Yayıncı: İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası