SERMAYE ŞİRKETLERİNDE BAĞIMSIZ DENETİMİN ZORUNLULUĞUNA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER VE GÜNCEL GELİŞMELER
Ülkemizdeki şirketlerde bağımsız denetim zorunluluğu ilk önce bankalarda, seımaye piyasasındaki halka açık anonim şirketlerde ve Sigorta şirketlerinde yapılmaktaydı. Daha sonra bağımsız denetim 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile bütün sermaye şirketleri için zorunlu hale getirilmiş- tir. Ancak, Türk Ticaret Kanunu yürürlüğe girmeden önce çıkarılan 6335 sayılı Kanun ile tüm sermaye şirketlerin bağımsız denetime tabi olması zorunluluğundan vazgeçilmiş olup bunun yerine bağımsız denetime tabi olacak şirketleri belirleme yetkisi Bakanlar Kuruluna verilmiştir. Bakanlar Kurulu da kendisine tanınan bu yetki çerçevesinde, bağımsız denetime tabi olacak şirketlerin belirlenmesine dair 2012/4213 sayılı Kararı yürürlüğe koymuştur. Çalışmanın amacı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile sermaye şirketlerinin bağımsız denetimine tabi olma zorunluluğunun günümüz yasal gelişmeleri ışığında sistematik olarak incelenmesidir. Bu bağlamda en önemli yasal düzenlemenin 2012/4213 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı olduğu görülmüştür. Buna göre belirli kriterleri aşan tüm sermaye şirketleri bağımsız denetime tabidirler. Ayrıca 6455 sayılı Kanunla tüm anonim şirketler bağımsız denetime tabi kılınmıştır.
LEGAL REGULA TIONS AND RECENT DEVELOPMENTS ABOUT THE MANDATORY INDEPENDENTAUDIT OF CAPITAL COMPANIES
In our country independent audit requirement, were first being applied to banks, public joint stock companies and insurance companies in the capital market. Then, with the Turkish Commercial Code No. 6102 independent audit has been made compulsory for all equity firms. However, with The Law No. 6335 which was made before the Turkish Commercial Code took effect, them and mandatory independent audit for all capital companies has been lifted and instead of this, the authority to define the companies which mandatory independent auditing will be applied given to the Council of Ministers. The Council of Ministers pursuant to the authority granted to it, has put the Decision No. 2012/4213 into effect, which determines the companies subject to the mandatory independent audit. The purpose of the study is to systematicly investigate the mandatory which took effect with the Turkish Commercial Law No. 6102 for capital companies to be audited independently with the recent legal developments. In this context, it is seen that the most important legal regulation is the Council of Ministers’ Decision No. 2012/4213. Accordingly, all capital companies in excess of certain thresholds are subject to audit. Also by Law No. 6455, all joint stock companies are also subject to audit.
___
- Acar, Durmuş, Aktürk, Ahmet Ve Coşkun, Ahmet (2012), “Gönüllüden Zorunlu Bağımsız Denetime Geçişin Aile İşletmelerinde Kurumsal Yö- netime Etkileri”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34 (2012): 115-124.
- Akgül, Başak Ataman, (2000), Türk Denetim Kurumları. İstanbul Türkmen Kitabevi,.
- Alagöz, Ali (2008), “İşletmelerde İç Kontrol Sisteminin Önemi ve Denetim Komiteleri İle İç Denetim Birimi İlişkisinin Hata ve Hilelerin Önlenmesindeki Rolü”, Güncel İşletmecilik Konuları, 95-126. 21 Mayıs 2013 tarihinde www.alialagoz.com.tr/doc-dr-alialagoz.../isletmelerde_ ic_k0ntrol.pdf-, adresinden erişildi.
- Bakanlar Kurulu Kararı, (23 Ocak 2013) 2012/4213 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. Ankara: Resmi Gazete (28537 sayılı)
- Başağaç, Halil (2012), “Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ve Yeni Türk Ticaret Kanunu”, Vergi Sorunları Dergisi, 285 (2012), 21 Mayıs 2013 tarihinde http://www.vergisorunlari.com.tr/ makale login.aspx?makaleno=4737, adresinden erişildi.
- Dönmez, Adnan ve Ersoy, Ayten (2006), “Bağımsız Denetim Firmaları Bakış Açısıyla Türkiye Bağımsız Dış Denetim Sisteminin Değerlendirilmesi”, Bilig Dergisi,36 (2006): 69-91.
- Gönen, Seçkin, Uzay, Şaban (2009), “Türkiye’de Bağımsız Denetim Firmalarının Görünümü”, 1.Ulusal Kurumsal Yönetim, Yolsuzluk, Etik ve Sosyal Sorumluluk Konferansı, 11-13 Haziran’da Edirne’de sunulan bildiri.
- Güredin, Ersin (1999), Denetim. 9. bs. İstanbul Beta Basım Dağıtım. İç Denetim Bülteni(Mart-Nisan 2003). [y.y.] Deloitte ve Touch.
- Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanlı- ğı (26. 12. 2012) Bağımsız Denetim Yönetmeliği, Ankara: Resmi Gazete (28509 sayılı)
- Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Kurul Kararı, (12 Mart 2013), Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin Belirlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararına İlişkin Usul ve Esaslar, Ankara: Resmi Gazete (28585 sayılı)
- Kanun Hükmünde Kararnameler (02.11.2011) 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Gö- revleri Hakkında KHK. Ankara: Resmi Gazete (28103 sayılı)
- Kaval, Hasan (2003),Muhasebe Denetimi. Ankara Akademik Denetim. Okur, Mahmut (2007). Bağımsız Denetimin Denetimi. (Yayımlanmamış Yeterlilik Etüdü), İstanbul, Sermaye Piyasası Kurulu
- Özbirecikli, Mehmet (2006), “Bağımsız Denetçinin Müşteri Firmanın Yolsuzluk Eylemi Karşısındaki Tutumu: Şirket Yolsuzluk Vakaları ve Yasal Düzenlemeler Çerçevesinde Bir İnceleme”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 5, 18 (2006): 1-18.
- Özyürek, Hamide (2012), “Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Açısından Bağımsız Denetimin Önemi”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4, (2012): 95-105
- Sağlar, Jale ve Tuan, Koray (2009), “İşletmelerde İç denetim Fonksiyonunun Bağımsız Dış Denetim Maliyeti Üzerindeki Etkileri.” Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, (2009): 343-358.
- Sermaye Piyasası Kurumu Başkanlığı (12.06.2006). Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında Seri: X, No:22 Sayılı Tebliği. Ankara: Resmi Gazete (26196 sayılı)
- Sylph, Jim (2005),““TransparencyandAuditRegulation", FederationDesExpertsComptablesMediterraneens Conference, İstanbul’da sunulan bildiri.
- T.C. Yasalar (11.04.2013). 6455 sayılı Gümrük Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Ankara: Resmi Gazete (28615 sayılı)
- T.C. Yasalar (13.06.1989). 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Mü- şavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (20194 sayılı)
- T.C. Yasalar (14.02.2011). 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (27846 sayılı)
- T.C. Yasalar (30.06.2012). 6335 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Ankara: Resmi Gazete (28339 sayılı)
- Uzay, Şaban, Tanç, Ahmet ve Erciyes, Mehmet (2008), “Türkiye’de Muhasebe Denetimi: Geçmişten Geleceğe”, 12. Dünya Muhasebe Tarihçileri Kongre Bildirisi, 20-24 Temmuz 2008, İstanbul’da sunulan bildiri.
- Yavuz, Mustafa (2011), “Bağımsız Denetim Kuruluşları ve Bağımsız Denetçiler Üzerinde Kamu Denetimi ve Gözetimi”, Mali Çözüm Dergisi, 107 (2011): 147-162.
- Yeni Türk Ticaret Kanunu Geleceği Hazırlayan Bir Düzenleme (2011). [y.y.] PWC, 25 Mayıs 2013 tarihinde www.ttkrehberi.com, adresinden erişildi.
- ISSN: 1303-5444
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 1991
- Yayıncı: İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası