VERGİ PLANLAMASI: MUHASEBE MESLEK MENSUPLARI ÜZERİNE BİR ALAN ARAŞTIRMASI

İşletmelerin vergilemeye karşı davranış biçimlerinden biri olan vergi planlaması, kanun lafzına uygun, ekonomik öze sahip olan, yapay nitelik taşımayan işlemlerle vergi yükünü azaltmaya yönelik uygulamalardır. Mükellefler açısından yasal bir hak olan vergi planlaması olanakları, hukuka uygun olarak gerçekleştirildiğinden herhangi bir sorun oluşturmamaktadır. Mükelleflerin kanun sınırları çerçevesinde vergi yüklerini azaltma işlemlerini ifade eden vergi planlaması yapmalarında muhasebe meslek mensuplarının önemli bir etkisi bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, işletmelerin vergilemeye karşı oluşturdukları yasal bir davranış şekli olan vergi planlamasını ele almak, vergi planlamasının kötüye kullanım biçimi olarak agresif vergi planlaması uygulamalarının vergi sistemleri üzerinde ne gibi etkilere yol açtığını ortaya koymak ve ele alınan bu olguların muhasebe meslek mensuplarında oluşturduğu algının değerlendirmesini yapmaktır. Bu amaç doğrultusunda, çalışma nicel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiş ve çalışmanın bulguları vergi planlaması bağlamında değerlendirilmiştir.

TAX PLANNING: A FIELD RESEARCH ON ACCOUNTING PROFESSIONALS

Tax planning which is a course of action of businesses towards taxation is an implementation that in accordance with the letter of law, has an economical self and aims to reduce the tax burden without cross trades. Facilities of tax planning which are legal rights in terms of taxpayers do not create any problem because they are done in accordance with the law. Accounting professionals have a significant impact on tax planning, which implies taxpayers can reduce tax burden within the framework of the law. The purpose of this study is to handle tax planning, which is a legal behavior of enterprises against taxation and to determine the effects of aggressive tax planning practices on tax systems as an abuse of tax planning and to evaluate the perception of these phenomena formed by professional accountants. For this purpose, the study was carried out via quantitative research method and the findings of the study were evaluated in the context of tax planning.

___

  • Akbulut, Yavuz (2010). Sosyal Bilimlerde SPSS Uygulamaları. İstanbul : İdeal Kültür Yayıncılık.
  • Amadasun, Akongbowa B. ve Igbınosa Osaretin (2011). “Strategies For Effective Tax Planning”, Franklin, Business & Law Journal, 2, (2011) :51-64.
  • Baker, Philip (2015). “The BEPS Project: Disclosure of Aggressive Tax Planning Schemes”, Intertax, 43,(1) : 85-90.
  • Bayram, Nuran (2017). Sosyal Bilimlerde SPSS ile Veri Analizi. Bursa : Ezgi Kitabevi.
  • Bektaş, Hakan (2017). Açıklayıcı Faktör Analizi. İstanbul : Beta Yayıncılık.
  • Budak, Tamer (2017). “Vergi Sisteminin Basitleştirilmesi: Kavramsal Bir Değerlendirme” 32. Uluslararası Maliye Sempozyumu, Antalya’da sunulan bildiri..
  • Çevik, Savaş (2013). Küresel Ekonomide Uluslararası Vergileme, Yapısı, Ekonomi Politiği ve Ülkeler Arası İşbirliği. Konya : Palet Yayınları.
  • Durmuş, Beril, Yurtkoru, Serra E. ve Çinko, Murat (2016). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, İstanbul : Beta Yayıncılık.
  • Gerger, Çetin G., Bakar, Feride ve Gerçek, Adnan (2016). “Türkiye’de Mali Müşavirlerin Mükellef Haklarına ve Gelir İdaresine Bakışını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi” , Sosyoekonomi, 24,(29) : 45-71.
  • Gökbel, Doğan (2011). Vergiden Kaçınmanın Önlenmesi. Ankara : Seçkin Yayıncılık.
  • Gökten, Soner ve Karabudak Çağrı (2017). “Uluslararası Vergi Planlaması: Türkiye’nin Merkez Olarak Kullanıldığı Bir Vaka Çalışması”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19,(2): 547-566.
  • Graham, R. John, Hanlon Michelle, Shevlin Terry ve Shroff Nemit (2014). “Incentives for Tax Planning and Avoidance: Evidence from the Field”, The Accounting Review, 89(3) : 991-1023.
  • Gülgün, Sabahettin (2015). “Vergiye Karşı Direnme Biçimlerinden Agresif Vergi Planlaması: Kavram, Terminoloji ve Unsurları”, Vergi Sorunları Dergisi, 327, (2015):132-153.
  • Gültekin, Mehmet (1979). “Vergilerin İşletmeler Üzerindeki Etkileri”, Vergi Sorunları Dergisi, 2, (1979) :188-197.
  • Güneş, Gülsen ve Barlass İrfan (2017). “Yeminli Mali Müşavirler ile Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Vergi Usulündeki Görev ve Yetkileri”, Arafta Bir Meslek Grubu: Vergi Danışmanları, Ed. Funda Başaran Yavaşlar ve Tuğçe Karaçoban Güneş, Seçkin Yayınevi, (2017), 83-96.
  • HM Revenue & Costums, Guidance from Anti-Avoidance Group, http:// webarchive.nationalarchives.gov.uk/+/http://www.hmrc.gov.uk/avoidance/ aag-riskassessing.htm (Çevrimiçi), 3 Aralık 2018.
  • Mucuk, İsmet (1989). Modern İşletmecilik, 4.b., İstanbul : Der Yayınları.
  • Oktar, Ateş S. (2009). “Muhasebe Hileleri ve Bir Hukuka Uygunluk Sebebi”, Vergi Sorunları Dergisi, 249, (2009) : 7-14.
  • Sancakdar, Oğuz ve Özelçi Aytaç M. (2017). “Yeminli Mali Müşavir ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Hukuki Statülerinin İdare Hukuku Yönüyle İrdelenmesi”, Arafta Bir Meslek Grubu: Vergi Danışmanları, Ed. Funda Başaran Yavaşlar ve Tuğçe Karaçoban Güneş, Seçkin Yayınevi, (2017) : 97-127.
  • Saraçoğlu, Fatih (2005). İşletmelerin Vergilendirilmesi ve Kurumlaşma, Ankara : Turhan Kitabevi.
  • Şanver, Salih (1968). “İşletme Vergiciliği”, İstanbul Üniversitesi, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 17, (1968): 61-84.
  • Şenyüz, Doğan, Yüce Mehmet ve Gerçek Adnan (2012). Türk Vergi Sistemi, Bursa : Ekin Yayıncılık.
  • Şişman, Bülent (2003). İşletmelerde Vergi Planlaması Yöntemleri, Ankara : Yaklaşım Yayıncılık,
  • Tenker, Lütfullah (1969). İşletme İktisadı, Cilt:1, Ankara: Bilgi Basımevi.
  • Türk Dil Kurumu, (Çevrimiçi), http://www.tdk.gov.tr, 2 Aralık 2018.
  • Üyümez, M. Erkan (2016). “Vergi Mevzuatının Karmaşıklığı ve Uzlaşma Yöntemi Bağlamında Vergi Uyumunun Değerlendirilmesi”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 8, (1) : 75-92.