NORMAL MALİYETLEME YAKLAŞIMININ GELİŞİMİ VE UYGULANMASINA YÖNELİK BİR İNCELEME
Normal maliyetleme yaklaşımı, küresel düzeydeki muhasebe uygulamalarının Uluslararası Muhasebe/Finansal Raporlama Standartlarına daha fazla yakınsamasının bir sonucu olarak, artık çok daha fazla bilinen bir yöntem haline gelmiştir. Normal maliyetleme yaklaşımının giderek daha fazla önem kazanması, yöntemin hem maliyet ölçümleme sistemi üzerinde hem de maliyet kayıt sistemi üzerindeki etkilerinin daha detaylı bir biçimde incelenmesi ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Birçok uygulayıcının beklentisinin aksine, maliyet ölçümlenmesinde normal maliyetleme yaklaşımından faydalanılması aslında birçok kapsamlı ve karmaşık hesaplamayı da beraberinde getirmektedir. Ayrıca, elde edilen sonuçların nasıl muhasebeleştirilmesi gerektiği hususunda da Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği (MSUGT), Türkiye Muhasebe/ Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS) ve yakın zamanda yürürlüğe giren Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS) açısından önemli farklılıklar bulunmaktadır. Bu çalışmada; normal maliyetleme yaklaşımının nasıl ortaya çıktığı ve varsayımları incelenmiştir. Buna ek olarak, yaklaşıma göre hesaplamanın nasıl yapılması gerektiği ve nasıl bir kayıt yöntemi izlenmesi gerektiği konularında kavramsal ve uygulamaya yönelik aydınlatıcı bilgiler sunulması amaçlanmıştır.
AN INVESTIGATION ON THE DEVELOPMENT AND IMPLEMENTATION OF THE NORMAL COSTING APPROACH
The normal costing approach has become a well-known method as a consequence of the convergence of global accounting practices to international accounting / financial reporting standards. The increasing importance of the normal costing approach has led to the need for a more detailed examination of the effects both on the cost measurement system and on the cost recording system. Contrary to the expectation of many practitioners, the use of the normal costing approach in measuring the cost actually brings with it many comprehensive and complex calculations. There are also significant differences regarding how the results should be recognized in terms of the Accounting Standard Implementation General Communiqué (MSUGT), Turkish Accounting / Financial Reporting Standards (TAS/TFRS) and the Financial Reporting Standard for Large and Medium Businesses (BOBİ FRS) that has entered into force recently. In this study, the emergence of normal costing approach and its assumptions are examined. In addition, it is aimed to provide conceptual and application-oriented information on how calculation should be done and which recording method should be followed.
___
- Akdoğan, N. (2004). Maliyet Muhasebesi Uygulamaları. 6.bs. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Akgün, A.İ. (2010). “Üretim Sistemlerinin Gerekli Kıldığı Maliyet Hesaplama Yöntemi Olarak Standart Maliyetler ve Sapma Analizlerinin İncelenmesi”. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1;1 (2010) : 35 – 64.
- Barfield, J.T., Raiborn, C.A., Kinney, M.R. (1994). Cost Accounting: Traditions and Innovations. 2.ed. Minneapolis: West Publishing Company.
- Büyükmirza, K. (2016). Maliyet ve Yönetim Muhasebesi. 21.bs. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Can, A.V., Öztürk, E., Örs, T. (2014). “Türkiye Muhasebe Standartlarının Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Uygulamaları Üzerindeki Etkileri: Gereksinimler ve Çözüm Önerileri”. 2. Uluslararası Muhasebe ve Finans Sempozyumu, 29 – 30 Mayıs Bursa’da sunulan bildiri.
- Haftacı, V. (2009). İşletmelerde Finansal Çözümleme. Kocaeli: Umuttepe Kitabevi.
- Hansen, D.R., Mowen, M.M., Guan, L. (2009). Cost Management: Accounting & Control 6. ed. Mason Ohio: South-Western Cengage Learning.
- Lazol, İ. (2016). Maliyet ve Yönetim Muhasebesi. Bursa: Ekin Yayınevi.
- Gökçen, G., Çelenk, H., Horasan, E. (2014). Yönetim Muhasebesi Uygulamaları. İstanbul: Beta Basım.
- Gökçen, G., Öztürk, E. (2017). “Tam Maliyet ve Normal Maliyet Yöntemlerinin UFRS (TFRS) ve BOBİ FRS’deki Düzenlemeler Çerçevesinde İncelenmesi.” Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2;2 (2017) : 105 – 114.
- Horngren, C.T., Datar, S.M., Rajan, M.V. (2012). Cost Accounting: A Managerial Emphasis 14.ed. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
- Karakaya, M. (2014). Maliyet Muhasebesi 6.bs. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Needles, B.E., Powers, M., Crosson, S.V. (2013). Principles of Accounting 12.bs. Mason Ohio: South-Western Cengage Learning.
- Öztürk, E. (2017). Normal Maliyet Yöntemi. Bursa: Ekin Yayınevi.
- Öztürk, E. (2017). “Stok Maliyetlerinin Ölçüm ve Muhasebeleştirme Esaslarının VUK, TMS/TFRS ve YFRÇ Taslağı Açısından Karşılaştırılması”. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 28 (2017) : 141 – 157.
- Yükçü, S., Atağan, G. (2012). “20. Yüzyılın İlk Yarısında Maliyet Muhasebesinin Gelişimi”. Muftav Dergisi, 2 (2012) : 39 – 67.
- ISSN: 1303-5444
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 1991
- Yayıncı: İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası
Sayıdaki Diğer Makaleler
PAZARLAMA MALİYETLERİNİN YÖNETİMİNDE HEDEF MALİYETLEME YÖNTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
ÇALIŞMA SERMAYESİ YÖNETİMİNİN KARLILIĞA ETKİSİ: BIST TİCARET ENDEKSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
NORMAL MALİYETLEME YAKLAŞIMININ GELİŞİMİ VE UYGULANMASINA YÖNELİK BİR İNCELEME
ERKAN ÖZTÜRK, ÖMER FARUK GÜLEÇ
ENTEGRE RAPORLAMAYA EVRİLME SÜRECİ VE DURUM TESPİTİ – BİST ÖRNEĞİ
Mihriban COŞKUN ARSLAN, OKTAY ÖZKAN
FİLM YAPIM PROJELERİNDE FAALİYET TABANLI BÜTÇELEME
VERGİ UYUŞMAZLIKLARININ KÖKTEN ÇÖZÜMÜNE YÖNELİK DEVRİMSEL BİR UYGULAMA: YÜKÜMLÜ LEHİNE YORUM İLKESİ