LOJİSTİK REGRESYON ANALİZİ İLE İŞLETMELERDE FİNANSAL BAŞARISIZLIĞIN TAHMİN EDİLMESİ: BIST SINAİ ENDEKSİ’NDE BİR UYGULAMA

Finansal açıdan başarısızlık, önlem alınmazsa işletmeleri iflas edebilmenoktasına kadar getirebilmektedir. Bu nedenle işletmelerin finansalperformanslarının değerlendirilmesi ve finansal durumlarının ortayakoyulması gerekmektedir. Bu değerlendirme işletmelerin karşı karşıyakalabilecekleri riskleri görebilmesine ve bu risklere karşı önlem alabilmesineolanak sağlamaktadır. Bu çalışmanın temel amacı işletmelerin finansalbaşarısızlıklarının tahmin edilebilmesini sağlayacak bir tahmin modeligeliştirmektir. Bu amacı gerçekleştirmek için çalışmada Lojistik RegresyonAnalizinden yararlanılmıştır. Çalışma kapsamında ilk olarak analize tabiişletmeler; finansal olarak başarılı işletmeler ve finansal olarak başarısızişletmeler olmak üzere ikili olarak sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmanınyapılmasında beş farklı kriter göz önüne alınmıştır. Bağımsız değişken olarak14 farklı finansal oran kullanılarak başarılı ve başarısız olan işletmeler tahminedilmeye çalışılmıştır. Analiz sonucunda işletmelerin başarılı olup olmadıkları2016 yılında %90.8, 2017 yılında %93.5 ve 2018 yılında %88.9 oranındatahmin edilmiştir.

ESTIMATING FINANCIAL FAILURE IN BUSINESS WITH LOGISTICS REGRESSION ANALYSIS: AN APPLICATION IN BIST INDUSTRIAL INDEX

Finansal açıdan başarısızlık, önlem alınmazsa işletmeleri iflas edebilme noktasına kadar getirebilmektedir. Bu nedenle işletmelerin finansal performanslarının değerlendirilmesi ve finansal durumlarının ortaya koyulması gerekmektedir. Bu değerlendirme işletmelerin karşı karşıya kalabilecekleri riskleri görebilmesine ve bu risklere karşı önlem alabilmesine olanak sağlamaktadır. Bu çalışmanın temel amacı işletmelerin finansal başarısızlıklarının tahmin edilebilmesini sağlayacak bir tahmin modeli geliştirmektir. Bu amacı gerçekleştirmek için çalışmada Lojistik Regresyon Analizinden yararlanılmıştır. Çalışma kapsamında ilk olarak analize tabi işletmeler; finansal olarak başarılı işletmeler ve finansal olarak başarısız işletmeler olmak üzere ikili olarak sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmanın yapılmasında beş farklı kriter göz önüne alınmıştır. Bağımsız değişken olarak 14 farklı finansal oran kullanılarak başarılı ve başarısız olan işletmeler tahmin edilmeye çalışılmıştır. Analiz sonucunda işletmelerin başarılı olup olmadıkları 2016 yılında %90.8, 2017 yılında %93.5 ve 2018 yılında %88.9 oranında tahmin edilmiştir.

___

  • Akgüç, Ö. (1998). Finansal yönetim. İstanbul: Avcıol Basım Yayın. Altaş, D. ve Giray, S. (2005). Mali başarısızlığın çok değişkenli istatistik yöntemlerle belirlenmesi: tekstil sektrörü örneği. Sosyal Bilimler Dergisi. 2005/2, 13-28.
  • Altman, E. (1968). Financial ratios, discriminant analysis and the prediction of corporate bankruptcy. Journal of Finance. (September 1968).
  • Altman, E. and McGough, T. (1974). Evaluation of a company as a going concern. Journal of Accountancy. (December 1974).
  • Altman, E. ve ötekiler. (1977). Zeta analysis: a new model to ıdentify bankruptcy risk of corporations. Journal of Banking and Finance. (June 1977).
  • Altunışık, R. ve ötekiler. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık
  • Beaver, W. H. (1966). Financial ratios as predictors of failure. Journal of Accounting Research. 4, Empirical Research in Accounting: Selected Studies, (Supplement), 71-111.
  • Blum, M. (1974). Failing company discriminant analysis. Journal of Accounting Research. (Spring 1974).
  • Büker S. ve ötekiler. (2009). Finansal yönetim. Ankara: Sözkesen Matbaacılık.
  • Canbaş, S. ve Erol C. (1985). Türkiye’de ticaret bankaları sorunlarının saptanması: erken uyarı sistemine giriş. Türkiye Ekonomisi ve Türk Ekonomi İlmi. 1,
  • Çokluk, Ö. ve ötekiler. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik spss ve lısrel uygulamaları. 2.bs. Ankara: Pegem Akademi
  • Deakin, E. B. (1972). A discriminant analysis of predictors of business failure. Journal of Accounting Research. (Spring 1972).
  • Edmister, R. O. (1972). An empirical test of financial ratio analysis for smnall business failure prediction. Journal of Financial and Quantitative Analysis. (March 1972).
  • Kalaycı, Ş. (2016). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. 7.bs. Ankara: Asil Yayın Dağıtım
  • Karadeni̇z, E ve Öcek, C. (2020). Finansal başarısızlık tahmin modellerinin geçerliliğinin analizi: thomas cook örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi. 17(3), 394-406.
  • Lev, B. (1971). Financial failure and ınformational decomposition measures, ın accounting in perspective contributions to accounting thoughts by other disciplines. Edited by R. R. Sterling and W. F. Bentz, pp. 102-11. Cincinnati: Southwestern Publishing Co.
  • Libby, R. (1975). Accounting ratios and the prediction of failure: some behavioral evidence. Journal of Accounting Research. (Spring 1975).
  • Moyer, R. (1977). Forecasting financial failure: a re-examination. Financial Management. (Spring 1977).
  • Ohlson, J. (1980). Financial ratios and probabilistic prediction of bankruptcy. Journal of Accounting Research. 18 (1), 109-131.
  • Özdamar, K. (2015). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. 10.bs. Ankara: Pegem Akademi
  • Santomero, A. ve Vinso, J. D. (1977). Estimating the probability of failure for commercial banks and the banking system. Journal of Banking and Finance. (September 1977).
  • Şenel, S. ve Alatlı, B. (2014). Lojistik regresyon analizinin kullanıldığı makaleler üzerine bir inceleme. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology. 5(1), 35-52.
  • Wilcox, J. (1973). A prediction of business failure using accounting data, empirical research in accounting: selected studies, 1973. Supplement to Journal of Accounting Research. 11.
  • White, R. W. and Turnbull, M. (1975a). The probability of bankruptcy: american railroads. Working paper, Institute of Finance and Accounting, London University Graduate School of Business, February 1975a.
  • White, R. W. and Turnbull, M. (1975b). The probability of bankruptcy for american ındustrial firms. Working paper, July 1975b.
  • Zeytinoglu, E. and Akarım, Y. D. (2013). Financial failure prediction using financial ratios: an empirical application on ıstanbul stock exchange. Journal of Applied Finance & Banking. 3(3), 107-11.