TÜRK MERMERLERİNİN EKONOMiK İMKÂNLARI VE İŞLETİLMELERİ HAKKINDA MÜLÂHAZALAR

Türkiye'de de olduğu gibi, birçok memleketlerde mermerler (blok taşları) ve kesme taşlar umumiyetle, gayesine uygun hazırlanmış maden kanunlarının himayesi altında değildirler. Bu sebeple endüstrileşmeleri ve inkişafları teşvik ve himaye görmemektedir. Genel bir bakışla, Türkiye, mermer, oniks (oniks mermeri), traverten, granit v.b. gibi malzemeler bakımından çok önemli imkânlara maliktir. Ekserisi çok iyi kaliteli olan bu malzemeler; dünya pazarlarında büyük rağbet görebileceklerdir. Halen, taş ocaklarındaki işletme şartları ilkel olup, münferit sanatkarlık safhasından ileri gitmemektedir. Bazı ocaklarda bütün mekanizasyon, sadece havalı tabancalardan ibaret kalmaktadır. Bu da, malzemenin ancak yüzde 30 ilâ 35 ini blok olarak istihsal etmeye imkân vermektedir. Detay prospeksiyona tabi tutulmuş olan diğer birçok sahanın da özel endüstri mensupları tarafından kapatılmış olduğu, fakat bütçe kifayetsizliği yüzünden işletilemedikleri, zaman zaman açılan işletmelerden ise ancak kaldırım taşları, mozaik ve mezar taşlarının elde edilebildiği görülmektedir. Halbuki, modern mühendislik, bugün taş ocaklarında, asgarî kayıplarla azamî istihsal yapabilecek teçhizatı icabettirmektedir.

CONSIDERATIONS ON ECONOMIC POSSIBILITIES AND DEVELOPMENT OF TURKISH MARBLES

In many countries, besides Turkey, marbles (dimension stone) and cut stones in general are not yet protected by an adequate mining law defending and assisting them in developing and industrialization. Turkey, from a general viewpoint, can offer an enormous potential reserve of materials, such as marble, stone, onyx (onyx marble), travertine, granite, etc., often of excellent quality, that could prevail on the world-wide market. At the present time the quarry mining conditions are in most cases primitive and in an artisanal stage. When mechanization exists, it consists of pneumatic hammers solely, obtaining only about 30-35 % block production of the whole material exploited. Many areas prospected in detail (maybe covered by private industry permissions) are not exploited for lack of budget allocations or are subjected to a sporadic exploitation for road paving blocks, tombstones and mosaic work, whereas modern engineering can offer excellent equipment for obtaining quarry's maximum production with minimum material waste.

___

  • Relazione dell Asscmblca Generale ordinaria dell'Industria Marmifera Italiana. Roma, ed. Arte 1966 (s. 9).
  • L'Industria Mineraria. Serie II-anno XVII, Roma. No. 4, aprile 1966, s. 168.
  • Mineral facts and Problems. Bulletin no. 630-1965. Bureau of Mines, Washington, s. 875-893.