ESKİŞEHİR 124-C1 PAFTASININ JEOLOJlSl VE TABAKALI LÜLETAŞI ZUHURLARI

Eskişehir'in kuşuçuşu 14-16 km SW sında, kuzeyde Yk. Kartal-Yörükakçayır, güneyde Yenisofça-Porsuk hatlarının arasında kalan, İ24-C1 paftasının kapladığı sahada mevcut ve muhtemel lületaşı zuhurları ve jeolojisi etüd edilmiştir. Bölgede stratigrafik sıralanma şu şekildedir : Alüvyon ve yamaç molozları, Karadede tepe çakılları, Kepez tepe kalkerleri, Yenisofça tüfleri, Takmak konglomerası. İncesu hornştaynları ve Porsuk barajı serpantinitleri. Bölgede Neojen ilk defa olarak katlara ayrılmış, bu katların yaşlarının tayininde önemli rol oynayacak bazı fosiller bulunmuşsa da, bunlar paleontolojik bazı güçlükler sebebiyle tayin edilememişlerdir. 1961 de köylüler tarafından bulunmuş olan Yörükakçayır'daki lületaşı zuhuruna ilâveten Kepez tepede ikinci bir zuhur bu çalışmalar sonunda ortaya çıkarılmış ve zuhurdan alman numunelerin Türkiye'- de ilk defa olarak elektron mikrografı alınmıştır. Etüdlerimiz esnasında bir formasyon jeolojisi yapma yoluna gidilmiştir.

GEOLOGIE DES KARTENBLATTS ESKİŞEHİR İ24-c1 UND DIE DARIN BEFINDLICHEN GESCHICHTETEN MEERSCHAUMVORKOMMEN

Die im mit der Luftlinie 14-16 km SW von Eskişehir und im N zwischen Yk. Kartal-Yörükakçayır, im S zwischen Yenisofça - Porsuk befindlichen und von Kartenblatt İ24-c1 eingenommenen Gebiet vorhandenen wahrscheinlichen Meerschaumvorkommen und deren Geologie wurden untersucht. Die stratigraphische Gliederung des Raums ist : Alluvionen und Hangschutt, Kiesel von Karadedetepe, Kalke von Kepeztepe, Tuffe von Yenisofça, Konglomerate von Takmak, Hornsteine von İncesu und Serpentinite von der Stauwehr von Porsuk. Das Neogen des Raums wurde zum ersten Mal in Lagen gegliedert, fur deren Altersbestimmung einige bedeutende Fossilfunde gemacht werden konnten, die aber wegen gewisser palaontologischer Schwierigkeiten nicht bestimmt werden konnten. Zusatzlich des im Jahre 1961 von den einheimischen Bauern entdeckten Meerschaumvorkommens bei Yörükakçayır wurde als Ergebnis der vorliegenden Arbeit bei Kepeztepe ein weiteres Vorkommen festgestellt, wobei die hier entnommenen Proben zum ersten Mal in der Türkei clektronenmikrographisch geprüft werden konnten. Auch wurde versucht, wahrend der Durchfuhrung unserer Untersuchungen eine Formationsgeologie aufzustellen.

___

  • AKOL, R. (1954) : Eskişehir civarının jeolojisi ve bakır zuhuratı hakkında rapor. M.T.A. Rap. no. 2170 (yayınlanmamış), Ankara.
  • BATES, T.F. : Selected electron micrographs of days and other fine-grained minerals, (broşür).
  • BRAUNER, K. & PREİSİNGER, A. (1958) : Struktur und Entstehung des Sepioliths. Tschermaks Mineralogische und Petrographische Mitteilungen. Bb. 6, s. 120-140.
  • BRENNİCH, G. (1965) : Eskişehir'de lületaşı zuhurları. M.T.A. Rap. (yayınlanmamış), Ankara.
  • BOVVEN, N.L. & TUTTLE, OF. (1949) : Bull. Geol. Soc. America, vol. 60 s. 443.
  • FAUST & FUKEY (1962) : The serpantine group minerals. U S.GS. Profes. Paper 384-A.
  • GRIM, R.E. (1958) : Clay Mineralogy.
  • KUPFAHL, H.G. (1954) : Eskişehir 55/2, 55/4, Sivrihisar 56/1, 56/3 paftalarının löveleri esnasında yapılan jeolojik inceleme hakkında rapor. M.T.A. Rap. no. 2247 (yayınlanmamış), Ankara.
  • LUCIUS, M. (1927) : Eskişehir civarındaki lületaşı yataklarının jeolojik etüdü. M.T.A. Rap. no.608 Ankara.
  • PETRASCHECK, W.E. (1963) : Eskişehir civarındaki lületaşı yatakları. M.T.A. Derg. no. 61, Ankara.
  • TOP, F. (1965) : Eskişehir lületaşı sahaları hakkında kısa ön rapor. M.T.A. E. Hammaddeler Servisi arşivi (yayınlanmamış), Ankara.
  • TOPKAYA, M. (1952) : Eskişehir Çimento Fabrikası etüdü iptidai madde araştırmaları. M.T.A. Rap. no. 2002 (yayınlanmamış), Ankara.
  • & ERENTÖZ, C, (1950) : Eskişehir su baskım üzerine tetkikler. M.T.A. Rap. no. 1841 (yayınlanmamış), Ankara,
  • ZESCHKE, G. (1954/55) : Eskişehir taşı hakkında. M.T.A. Derg. no. 46/47, Ankara.
  • D.P.T. Müsteşarlığı : Metal Madenciliği Özel ihtisas Komisyonu Raporu, II (Zımpara, Lületaşı, Grafit, Civa). Nisan 1966.