Karaburun yarımadası kuzey kıyı kesiminin neojen stratigrafisi neogene

Karaburun Yanmadasrmn kuzey kıyr kesimindeki karasal Neojen, KB-GD genel uzammlı sintetik faylarla kesilen ve srnrrlanan Alt-Orta Miyosen kaya birimleri ile temsil edilir. Alttan ve üstten bölgesel uyumsuzluklarla aynlan Erken-Orta Miyosen döneminin egemen gölsel tortullaşmasr (Haseki ve Hisarcrk formasyonları) ve Erken Miyosen mafik volkanizması (Karaburun volkanitleri) Karaburun grubu kapsamrnda incelenmiştir. Erken Miyosen tortullaşmasrm yansrtan Haseki formasyonu, Salman üyesi alüvyon yelpazesi dolgularıyla başlar ve esas olarak algal-biyostromal Yeniliman kireçtaşı ile Aktepe üyesinin gölsel çökellerinden oluşur. Birinci evre Karaburun volkanitlerinin Yeniliman kireçtaşı platformu üzerine sinsedimanter yerleşimiyle birlikte, kıyı yüzüne doğru derinleşen ortamsal koşullarda Aktepe üyesinin diyatomit arakatkılı mikritik kireçtaşı egemen istifi çökelmiştir. Foça Çöküntüsünün batı kenarını şekillendirerek Karaburun volkanizmasının ikinci evresine yol veren KB gidişli sınır faylarının Erken Miyosen sonlarındaki etkinliği egemen çökelme ortamını değiştirmemiş olup gölsel tortullaşma Hisarcık formasyonuyla devam etmiştir. En geç Erken Miyosen-Orta Miyosen aralığında çökelen Hisarcık formasyonunun yeşil renkli ve ince kırıntılı kıyı yüzü çökelleri (Karabağlan üyesi), su altı paralel uyumsuzluğuyla Aktepe istifi üzerine gelir. Kalkalkalen karakterli ve yüksek potasyumlu andezitik ürünlerle (piroklastikler ve olivin-firik lavlar) temsil edilen Karaburun volkanizması, Haseki formasyonu tortullaşmasıyla eşzamanlı ve iki evrelidir. Temel türbülansı, geri düşme ve daha az oranda kül döküntüsü fasiyeslerindeki piroklastikler, lav çıkışlarından önce yerleşmiştir. 18.2±1.0 my K/Ar yaşı alınan birinci evre ürünleri, Yeniliman kireçtaşını Aktepe üyesinden ayıran stratigrafik başvuru düzeyi konumundadır. İkinci evre ürünleri, Aktepe istifi içinde yer alır.

Stratıgraphy of the northern part of Karaburun penınsula

The terrigenous Neogene lithology in north of Karaburun peninsula is represented by Lower- Middle Miocene rock units which are cut and bounded by NW-SE trending synthetic faults. Dominant lacustrine sedimentation (Haseki and Hisarcık formations) of Early-Middle Miocene period which was separated by upper and lower regional unconformities, and the Early Miocene mafic volcanism (Karaburun volcanites) were studied within the scope of Karaburun group. Haseki formation which reflects Early Miocene sedimentation begins with fills of alluvial fan of the Salman member and is basically formed by algal-biostromal Yeniliman limestone and lacustrine deposits of Aktepe member. With synsedimentary emplacement of the 1st phase Karaburun volcanites over Yeniliman limestone platform, the dominant sequence which is micritic limestone intercalating with diatomite of the Aktepe member was deposited in environmental conditions deepening towards shore-face. The effectiveness of NW trending boundary faults which gave rise to 2nd phase of the Karaburun volcanism, shaping the western edge of Foça depression towards the end of Early Miocene has not changed the dominant depositional environment, and lacustrine sedimentation has continued with Hisarcık formation. Green and fine clastic shore-face sediments (Karabağları member) of the Hisarcık formation which deposited the latest between Early Miocene-Middle Miocene overlie Aktepe sequence with submarine parallel unconformity. Karaburun volcanism which is represented by high potassium andesitic products with calc alkaline character (pyroclastics and olivine- phyric lavas) is synchronous with sedimentation of Haseki formation and has two phases. Pyroclastic rocks which are in facies of base-surge, air-fall and ash-fall in lesser amount were emplaced before lava eruptions. K/Ar aged, 1stphase products, which are 18.2±1.0 my according to K/Ar dating, are in the position of stratigraphical reference level which separates Yeniliman limestone from Aktepe member. Second phase products are emplaced in Aktepe sequence.

PDF

___

Aras, A., Göktaş, F., Demirhan, M., Demirhan, H., İçöz, S. 1999. Karaburun kilinin stratigrafisi, mineralojisi ve pişme özellikleri. 1. Batı Anadolu Hammadde Kaynakları Sempozyumu (BAKSEM99), 8-14 Mart 1999, İzmir, 238-247. Besenecker, H. 1973. Neogen und Qartar der Insel Chios (Âgais): PhD Thesis. Freien Universitat Berlin, 195 s.
Bonis, L. De, Koufos, G.D., Şen, Ş., 1998. Ruminants (BovidaeandTragulidae) from the Middle Miocene (MN5) of the Island of Chios, Aegean Sea (Greece). Neues Jahrbuch für Geologie und Palaontologie - Abhandlungen 210, 339-420.
Borsi, J., Ferrara, G., Innocenti, F., Mazzuoli, R., 1972. Geochronology and petrology of recent volcanics in the eastern Aegean Sea (West Anatolia andLesbos Island). Bulletin of Volcanology 36, 473-496.
Bruıjn H. de, Mayda, S., Hoek Ostende L. van den, Kaya, T., Saraç, G., 2006. Small mammals from the Early Miocene of Sabuncubeli (Manisa, SW Anatolia Turkey). Beitrage Palaontologie 30, 57-87.
Çakmakoğlu, B., 2008. Karaburun Yarımadasının kuzey kesimindeki killerin stratigrafisi, sedimentolojisi ve ekonomik kullanım olanaklarının araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ekonomik Jeoloji Anabilim Dalı, 49 s. İzmir.
Çakmakoğlu, A., Bilgin, Z. R., 2006. Karaburun Yarımadasının Neojen öncesi stratigrafisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi 132, 33-62.
Çakmakoğlu, B., Göktaş, F., Demirhan, M., Helvacı, C., 2013. Karaburun Yanmadasının kuzey kesimindeki killerin stratigrafisi, sedimantolojisi ve ekonomik kullanım olanaklarının araştırılması. Türkiye Jeoloji Bülteni 56/1, 39-58.
Dönmez, M.,Türkecan, A., Akçay, A.E., Hakyemez, Y., Sevin, D., 1993. İzmir ve kuzeyinin jeolojisi, Tersiyer volkanizmasının petrografik ve kimyasal özellikleri. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 10181, 123 s. Ankara (yayımlanmamış).
Dunham, R.J., 1962. Classification of carbonate rocks according to depositional texture. Ham W.E. (Ed.). Classification of Carbonate Rocks. American Association Petroleum Geologist-Memoirs 1, 108121.
Helvacı, C., Ersoy, Y., Sözbilir, H., Erkül, F., Sümer, Ö., Uzel, B., 2009. Geochemistry and 40Ar/39Ar geochronology of Miocene volcanic rocks from the Karaburun Peninsula: Implications for amphibole-bearing lithospheric mantle source, Western Anatolia. Journal of Volcanology and Geothermal Research185, 181-202.
Göktaş, F., 2010. Çeşme Yarımadasındaki Neojen tortullaşması ve volkanizmasının jeolojik etüdü. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 11389, 64 s. Ankara (yayımlanmamış).
Göktaş, F., 2011. Urla (İzmir) çöküntüsündeki Neojen tortullaşması ve volkanizmasının jeolojik etüdü. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 11568, 112 s. Ankara (yayımlanmamış).
Göktaş, F., 2014. Karaburun (İzmir) çevresinin Neojen stratigrafisi ve paleocoğrafik evrimi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi (incelemede). Irvine, N.,Baragar, W.R.A.,1971. A guide to chemical classification of the common volcanic rocks. Canadian Journal of Earth Sciences 8, 523-548.
Innocenti, F.,Mazzuoli, R. 1972.Petrology of İzmir- Karaburun volcanicarea. Bulletin of Volcanology 36, 83-104.
Kalafatçıoğlu, A. 1961. Karaburun Yanmadasının jeolojisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi 56, 5362.
Kaya, O., 1979. Orta Doğu Ege çöküntüsünün (Neojen) stratigrafisi ve tektoniği. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni 22/1, 35-58.
Koufos, G.D., 2006. The Neogene mammal localities of Greece: Faunas, chronology and biostratigraphy. Hellenic Journal of Geosciences 41, 183-214.
Le Bas, M. J., Le Maitre, R. W., Streckeisen, A., Zanettin, B., 1986. A chemical classification of volcanic rocks based on total alkali-silica diagram. Journal of Petrology 27, 745-750.
Le Maitre, R.W. (Ed), Streckeisen, A., Zanettin, B., Le Bas, M. J., Bonin, B., Bateman, P., Bellieni, G., Dudek, A., Efremova, S., Keller, J., Lameyre, J., Sabine, P. A., Schmid, R., Sörensen, H., Woolley, A.R. 2002. Igneous Rocks: A Classification and Glossary of Terms. Recommendations of the International Union of Geological Sciences Subcommission on the Systematics of Igneous Rocks. Cambridge University Press. 236 p.
Logan. B.W., Rezak, R., Ginsburg, R.N. 1964. Classification and environmental significance of algal stromatolites. Journal of Geology 72, 68-83.
Rickwood, P.C., 1989. Boundary lines within petrologic diagrams which use oxides of major and minor elements. Lithos 22, 247-263.
Saraç, G., 2003. Türkiye omurgalı fosil yatakları. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 10609, 218 s. Ankara (yayımlanmamış).
Steininger, F.F., 1999. Chronostratigraphy, Geochronology and Biochronology of the Miocene European Land Mammal Mega-Zones (ELMMZ) and the Miocene Mammal-Zones (MN-Zones).Rössner, E.G. and Heissig, K. (Eds.). The Miocene Land Mammals of Europe. Verlag Dr. FriedrichPfeil. München,9-24.
Türkecan, A., Ercan, T., Sevin, D., 1998. Karaburun Yarımadasının Neojen volkanizması. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Rapor No: 10185, 35 s. Ankara (yayımlanmamış).