Adem SEZER, Mehmet DENİZ, Emine KOCAMAN, Mustafa TOPUZ

TURGUTLU ŞEHRİNDE OKULLARA ERİŞİLEBİLİRLİĞİN CBS İLE ANALİZİ

Teknolojik gelişmelerin her alanda kendini göstermesi akıllı kent ve kent bilişim sistemlerinde mekânsal analiz çalışmalarını gerekli kılmıştır. Mekânsal analizler özellikle CBS'nin yardımı ile birçok uygulama alanında kullanılmaktadır. Bu uygulama alanlarından biri de şehir çalışmalarıdır. Yapılan bu çalışmada bir şehrin eğitim fonksiyonun CBS yardımı ile mekânsal analizi yapılmıştır. Nüfuslarına göre şehir tasnifleri araştırmacıdan araştırmacıya değişmekle (Doğanay, 2014; Göney, 2017) beraber Doğanay'a (2014: 562) göre 100.000'i aşan nüfusuyla büyük kent sınıfına giren Turgutlu ilçesinde eğitim kurumlarına mekânsal erişilebilirliğin eğitim kademelerine göre ortaya çıkarılması bu çalışmadaki temel amaçtır. Erişilebilirlik hususunda ölçüt olarak Mekânsal Planlar Yapı Yönetmeliği’ne başvurulmuştur. Mekânsal erişilebilirlik analizinin yanında anaokulu, ilkokul, ortaokul ve lise eğitiminin verildiği devlet okullarında hizmet düzeyi de araştırmaya eklenmiştir. Okullardaki mevcut öğrenci ve öğretmen sayıları, derslik sayıları Turgutlu İlçe Millî Eğitim Müdürlüğünden alınmış, ArcGis uygulamasına işlenmiş ve analize tabi tutulmuştur. Çalışmamızda Turgutlu Belediyesinden alınan İmar Planı, numarataj servisinden elde edilen yol ve konut verileri, OpenStreetMap vektör verileri, Turgutlu İlçe Millî Eğitim Müdürlüğünden alınan okulların lokasyon bilgileri ve öğrenci sayıları, TÜİK'ten alınan nüfus verilerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre Turgutlu ilçesinde devlet okullarına erişebilirlikte anaokulu ve ilkokullarda mevcut yönetmeliğe göre erişebilirlik problemi olduğunu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Coğrafi Bilgi Sistemleri, CBS, Erişilebilirlik, Turgutlu, Ağ Analizi

ANALYSIS OF ACCESSIBILITY OF SCHOOLS IN TURGUTLU CITY VIA GEOGRAPHICAL INFORMATION SYSTEM (GIS)

Technological developments in all areas required to make the spatial analysis studies in the smart city and urban information systems. Spatial analyzes are used in many areas with the help of GIS. One of these areas of application is urban studies. In this study, spatial analysis was conducted that of a city's educational function with the help of GIS. Population classification of urban areas varies from one researcher to another (Doğanay, 2014; Göney, 2017). For all that according to Doğanay (2014: 562), the main purpose of this study is to reveal the spatial accessibility to schools in the district of Turgutlu, which has a population over 100,000. As a criterion for accessibility, spatial plans were applied to the Structure Regulation of Spatial Plans-“Mekânsal Planlar Yapı Yönetmeliği”. Besides the spatial accessibility analysis, the level of service in kindergarten, primary, secondary and high schools was also included in the study. The number of students and teachers in the schools and the number of classrooms were taken from the Turgutlu District National Education Directorate and processed and analyzed in ArcGis. In our study, the construction plan from the Municipality of Turgutlu, the housing data from the numaratage service, the OpenStreetMap vector data for the roads, the location information of the schools taken from the Turgutlu District National Education Directorate and the number of students, and the population data from TurkStat were used. According to the results of the study, it can be said that there is accessibility problem in kindergarten and primary schools according to current regulation in the accessibility of public schools in Turgutlu district.

Keywords:

Geographic Information Systems, GIS, Accesibility, Turgutlu, Network Analysis,

PDF

___

Altaş, N. T. (2009). Bozüyük kent coğrafyası. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Ardos, M. (1995). Türkiye Ovalarının Jeomorfolojisi, Cilt 2. (2. Basım). İstanbul: Çantay kitapevi.
Arınç, K. (2014). Doğal, Beşeri, İktisadi ve Siyasal Yönleriyle Ege ve Marmara Bölgeleri. (I. Baskı). Erzurum: Eser Ofset.
Bekdemir, Ü. (2000). Giresun kent coğrafyası. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Ceylan, M. A. (2010). Manisa -Uşak demiryolu ulaşımının yerleşme üzerine etkileri II. Marmara Coğrafya Dergisi. 21, 1-26.
Çetin, B. (2007). Burdur kent coğrafyası. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Deniz, M. (2013). Nazilli ilçesinin beşeri ve ekonomik coğrafyası. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Deniz, M. (2018). Uşak şehrinde aile sağlığı merkezlerine erişilebilirliğin CBS ile analizi. Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 13(26), 475-491.
Deniz, M., Kocaman, E. & Topuz, M. (2018). Turgutlu ilçesinde aile sağlığı merkezlerinin (ASM) konumlarının erişilebilirlik açısından CBS ile analizi -TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı içinde (ss704-712). Ankara: Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi.
Doğanay, H. (1983). “Erzurum’un Şehirsel Fonksiyonları ve Baslıca Plânlama Sorunları. (Yayınlanmamış Doçentlik Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen-Edeb. Fak. Coğrafya Bölümü.)
Doğanay, H. (2014). Türkiye Beşeri Coğrafyası. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Doğanay, S. (2010). Şehir Coğrafyası Açısından Bir Araştırma Of. Erzurum: Aktif Yayıncılık.
Erinç, S. (2000). Jeomorfoloji–I. (5. Basım). İstanbul:, Der Yayınları.
Göney, S. (2017). Şehir Coğrafyası, Yerleşme coğrafyası. (Cilt:1). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay. / Coğrafya Enstitüsü. Yay.
Günay, M. (2011). Şeri‟yye sicillerine göre XVII. yüzyılda Turgutlu kasabası. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9 (2), 714-721.
Güray, E. & Kemeç, S. (2016). Van Metropolitan Alanında Bulunan Okul Öncesi, İlk ve Orta Dereceli Okulların Mekânsal Erişilebilirlik Analizi. Adana. 6. Uzaktan Algılama-CBS Sempozyumu (UZAL-CBS 2016) Bildiriler Kitabı içinde (ss. 582-588). Adana, Türkiye.
Kaya, A. (2013). Turgutlu ilçesinin coğrafyası. (Doktora Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
Kaya, A. (2016a). Migration movements in turgutlu district. In Recep Efe, İsa Cürebal, Gulnara Nyussupova & Emin Atasoy (eds.), Recent Research in ınterdisciplinary sciences (ss. 519-532). Sofia: St. Kliment Ohridski University Press.
Kaya, A. (2016b). Rural settlements in Turgutlu District. Tarih Okulu Dergisi (TOD) Journal of History School (JOHS), 9(27), 451-480.
Koca, H. (2005). Kurulusu-Gelişmesi ve Fonksiyonel Özellikleri Yönünden Dörtyol Şehri. İstanbul: Aktif Yayınevi,
Koçak, H. (2009). Coğrafi bilgi sistemlerinin kentsel yaşam kalitesinin yükseltilmesine etkileri üzerine bir değerlendirme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 25, 141- 148.
Koçman, A. (1989). Uygulamalı Fiziki Coğrafya Çalışmaları ve İzmir-Bozdağlar Yöresi Üzerinde Araştırmalar. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay.
OpenStreetMap Katılımcıları. (2018). 22 Ocak 2018 tarihinde https://download.geofabrik.de/europe/turkey.html# adresinden edinilmiştir.
Resmi Gazete 29030 (2014). Mekânsal Planlar Yapı Yönetmeliği yayın tarihi 14.06.2014, Sayısı: 29030.
Sezer, A., Deniz, M. & Topuz, M. (2018). Uşak şehrinde okullara erişebilirliğin coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ile analizi/analysis of accessibility of schools in Uşak city via geographical ınformation systems (GIS). Journal of History Culture and Art Research, 7(5), 470-494.
Turgutlu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İstatistikleri.
Yürüdür, E. (2009). Niksar Şehir Coğrafyası. Konya: Çizgi Kitabevi.