EN MUTEBER KAYNAKTAN GAYBI ÖĞRENMEK: BİR KURAN FALI MANZUMESİ

Fal, çok eski zamanlardan itibaren insanoğlunun gaipten yahut gelecekten haber almak için başvurduğu önemli bir kaynak olmuştur. Bu nedenle de fal olgusu sosyal hayata ve kültüre mal olmuş folklorik bir inceleme sahası olarak kendisini göstermiştir. Kültürün en muteber kaynaklarından olan dîni unsurların, türlü yönlerden fal konusu yapılışı bu anlamda dikkati çekmektedir.  Kutsal kaynaklara dayandığını iddia eden birçok fal türü ile onları konu alan metinlerde bu husus tüm açıklığıyla kendisini göstermektedir. Bu minvalde yazılan Kuran falları ise, falcıya duyulan şüphe unsurunu en aza indirgemek üzere tasarlanmış bir  fal türü olarak ön plâna çıkmaktadır. Hem malzemesi hem de mucitleri itibariyle geçmişte gayba duyulan ilginin odak merkezlerinden biri olan Kuran falları, İbnü’l-Arabî  ve Caferü’l-Sâdık  gibi eski kültürümüze mal olan isimlere dayandırılmaktadır. Kimi  Kuran falları manzum olmaları hasebiyle edebi bir değer arz etmektedir. Bu çalışmada incelenip metnine yer verilen “Fâl-ı Kur’ân-ı Azîm” isimli eser de bu türün karakteristiğini yansıtmaktadır. 

LEARNING UNKNOWN FROM THE MOST RELIABLE SOURCE: A VERSE OF THE QURAN FORTUNE

Fortune has been a major source of the application to receive information about the future and unknown since the earliest times. Therefore, the fact of fortune shows itself as a folkloric study area which sets back to social life and culture. Religious elements which are one of the most respected sources of culture are seen to make as subject offortune from any type. Many fortune types that claim to based on the divine sources and texts with them in this regard subject area show themselves in all this clarity. Quran fortunes are a type of fortune which has minimized the elements of doubt to fortune teller. Quran fortunes which are one of the focal centers of interest with materials and inventors in past, are based on Ibn Arabi and Caferü'l-Sadık. The some of the verse of the Quran fortunes are also seen to be a literary value. In this study, “Fâl-ı Kur’ân-ı Azîm” is to be analyzed and presented as the text reflects the characteristics of this type

___

  • Duvarcı, Ayşe (1993).Türkiye’de Falcılık Geleneği ile Bu Konuda İki Eser, Ankara: Ersa Matbaası.
  • Ertaylan, İ. Hikmet (1951). Falnâme. İstanbul: Sucuoğlu Matbaası.
  • Jung, Carl Gustav (2009). Eşzamanlılık, çev: Levent Özşar, İstanbul: Biblos Yayınları.
  • Sezer, Sennur (1998). Osmanlı'da Fal ve Falnameler. İstanbul: Milliyet Yayınları.
  • Sümbüllü, Yusuf Ziya (2008). “İlm-i Tefe’ül ve Tefe’ül-Nâme (Ku’rân Falı) Üzerine Bir Değerlendirme”.
  • Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), s. 383-391. Şanlı, İsmet (2003). “XVI. Yüzyıl Divan Şâiri Fedâyî ve Fâl-Nâme-i Kur’ân-ı ‘Azîm’i”.Uludağ Üniversitesi Fen
  • Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (5), s. 161-178. Şenödeyici, Özer (2014). “Tradition of Fortune Telling with the Name of Prophet and Three Written Works about it”.Gazi Türkiyat, (14) , s. 67-104.
  • Temizkan, Mehmet (2007). “Bir Kur’an Falı”.Milli Folklor. (74), s. 70-74.
  • Uzun, Mustafa (1995). “Falnâme”.Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Cilt: 12. 141-144.
  • Yıldız, Alim (2010). “Manzum bir Kur’an Falı”.İSTEM (16), s. 181-198. Yazmalar Ali Emiri Şeriyye, 549
  • Ankara Milli Kütüphane, 1133-2
  • Ankara Milli Kütüphane, 4455
  • Türk Dil Kurumu Kütüphanesi, 487 İzmir Milli Kütüphane, 787/10 İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, T 816 İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, T 6816
  • Süleymaniye Kütüphanesi, Ali Nihat Tarlan Bölümü, 174 Süleymaniye Kütüphanesi, Kemankeş Bölümü, 260 Süleymaniye Kütüphanesi, Mehmed Zeki Pakalın Bölümü, 151 Süleymaniye Kütüphanesi, Nuruosmaniye Bölümü, 4961 viriser: viriserdür [metin]
  • Süleymaniye Kütüphanesi, Nuruosmaniye Bölümü, 4988
  • Süleymaniye Kütüphanesi, Reşid Efendi Bölümü, 1058
  • Süleymaniye Kütüphanesi, Süleymaniye Bölümü, 1037
  • Süleymaniye Kütüphanesi, Yazma Bağışlar Bölümü, 6692
  • Süleymaniye Kütüphanesi, Yazma Bağışlar Bölümü, 7317
  • Bibliothek National, Supplement Turc, 49 Bibliothek National, Supplement Turc, 344 Bibliothek National, Supplement Turc, 551 Bibliothek National, Supplement Turc, 800 Bibliothek National, Turc, 175 Bibliothek National, Turc, 188 Bibliothek National, Turc, 191 Bibliothek National, Turc, 192 Bibliothek National, Turc, 193