DEDE KORKUT HİKÂYELERİ’NDE KÜLTÜREL BELLEK BAĞLAMINDA GELENEKLER

Halk edebiyatı ürünleri, anlatı düzleminde ait olduğu milletin maddî ve manevî kültür değerlerini ihtiva eder. Oğuz toplumunun destanlaşan hikâyesi olan Dede Korkut Hikâyeleri, Türk milletinin değerlerini, özlemlerini duygu ve düşüncelerini yansıtan bir yapı bütünlüğüne sahiptir. Halk edebiyatı için sonsuz bir zenginliğe sahip olan Dede Korkut Hikâyeleri’nde gelenekler, kültürel belleği canlı tutan bir yapıyla edebiyatımızın baş tacı eseridir. Dede Korkut Hikâyeleri’nde gelenekler, millî kültürle şekillenmiş ve yaşam tarzıyla kodlaşmıştır. Gelenek, davranışın alışkanlık haline gelmesiyle oluşur. Kültürel bellek; kimlik, hatırlama, süreklilik ve yeniden üretme üzerine kuruludur. Dede Korkut Hikâyeleri’nde davranış haline gelen gelenekler; millî kimliği hatırlatma, süreklilik gösterme ve anlatılarda yeniden üretilme bağlamıyla kültürel belleği canlı tutar. Bu çalışmada Dede Korkut Hikâyeleri’ndeki kültürel bellek kodları olan gelenekleri hikâyelerden örneklerle değerlendirdik.

Anahtar Kelimeler:

Dede Korkut Hikâyeleri, kültürel bellek

PDF

___

KAYNAKÇA Assmann, Jan (2001). Kültürel Bellek (Çev. Ayşe Tekin), Ayrıntı Yayınları, İstanbul. Elçin, Şükrü (1988). Halk Edebiyatı Araştırmaları 2, Kültür Ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara. Eröz, Mehmet (2000). Türk Ailesi, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Bilim Ve Kültür Eserleri Dizisi, İstanbul. Fordham, Frieda (2004). Jung Psikolojisinin Ana Hatları (Çev. Aslan Yalçıner),Say Yayınları, İstanbul. Gökyay, Orhan Şaik (2007). Dedem Korkut’un Kitabı, Akçağ Yayınları, Ankara. Güleç, Hamdi (2002). Halk Edebiyatı, Çizgi Yayınları, Konya. Günay, Umay (1992). Türkiye’de Âşık Tarzı Şiir Geleneği Ve Rüya Motifi, Akçağ Yayınları, Ankara. Güven, Özbay-Gülten Hergüner (1999). “Türk Kültüründe Avcılığın Temel Dayanakları”, Pamukkale Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 5, s. 32-49. Işık, Neşe (2009). Türk Masallarının Sembolik Açıdan Çözümlenmesi, Doktora Tezi Elazığ: Fırat Üniversitesi Kanter, M. Fatih (2005). “Dede Korkut Hikâyelerinin Arketipsel Sembolizm Yöntemiyle Çözümlenmesi,” Arayışlar, Yıl: 7, S. 14, S. 131-138. Kaplan, Mehmet (1999). Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar, C.1, Dergah Yayınları, İstanbul. Karabaş, Seyfi (1996). Dede Korkut’ta Renkler, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul. Köprülü, Fuat (1986). Edebiyat Araştırmaları, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara. Noyan, Bedri (1983). “Ad Vermede Gelenekler-Türkçe İnsan Ve Aile Adları Hakkında”, Türk Kültürü, Yıl: XXI, Ekim, Sayı: 246, S. 638-650. Rayman, Hayrettin (2002). “Nevruz Ve Türk Kültüründe Renkler”, Milli Folklor, Yıl: 14, S.53, Bahar, C.7, S. 10-15. Sepetçioğlu, Mustafa Necati (1992). Karşılaştırmalı Türk Destanları, İrfan Yayınları, İstanbul. Türköne, Mualla (1995). Eski Türk Toplumunun Cinsiyet Kültürü, Ark Yayınevi, Ankara. Ülkütaşır, M. Şakir (1963). “Türklerde Ad Verme İle İlgili Âdet Ve İnanmalar”, Türk Kültürü, S.10, Ağustos, s.7-12. Ünlü, Mahir (1994). Dede Korkut Öyküleri, İnkılap Yayınları, İstanbul. Yakıcı, Ali (2007). “Dede Korkut Kitabı’nda Görülen Ozan Tiplerinin Türkiye Sahası Âşıklık Geleneğinin Oluşumuna Etkisi”, Milli Folklor, Yıl: 19, S. 73, C. 10, S. 40-47. Yararlanılan internet siteleri www. Ödevlistesi.Com