Mülkiyet, Adalet ve Devlet: Metin Erksan’ın Üçlemesi Ekseninde Bir Tartışma

1960’lı yıllarda yönetmen Metin Erksan, odağında mülkiyet meselesi olan üç film çeker. Her bir filmde, mülkiyet ilişkilerinin farklı bir unsuruna yönelir. Yılanların Öcü ortak olanın idaresini, Susuz Yaz özel mülkiyeti haklı gösteren sahipliğin kaynağını, Kuyu ise insanın mülkiyet konusu olmasını sorunsal haline getirir. Üç filmde de mülkiyet kökenli sorun ve çatışma, toplumsal olarak birlikte yaşama pratiği ve idealine zarar verecek adalet problemine dönüşmektedir. Bu çalışmada Erksan’ın Üçleme’sinde yer alan temalar, siyaset felsefesinin alanına çekilmektedir. Sahiplik ve paylaşım kavramları etrafında mülkiyet ilişkilerinin doğasınailişkin bir sorgulama yapılmaktadır. Adalet sorunuyla birlikte hukuk ve devlet kavramları da tartışmaya dâhil edilmektedir. Son kısımda ise hukuk ve yasanın üstesindengelmediği sorunlarla baş başa kalan insanların direniş biçimleri yorumlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

özel mülkiyet, ortak mülkiyet, Susuz Yaz, Devlet, Direniş, adalet, Yılanların Öcü, Kuyu

A Discussion Based on Metin Erksan’s Trilogy: Property, Justice and State

In the 1960s, the director Metin Erksan produced three films that put the issue of property to the center. In each film, he deals with a different component of property relations. Yılanların Öcü explains the management of the common, Susuz Yaz questions the source of ownership justifying private property and Kuyu treats man as the subject of ownership. The conflict over property ultimately metamorphosed into the problem of justice that would harm the practice and ideal of social coexistence.In this study, the themes in Erksan’s trilogy will be involved in the field of political philosophy. The nature of property relations around the concepts of ownership andsharing will be discussed. The concepts of law and state together with the question of justice will also be included in the discussion. In the last part, the resistance ofpeople who are alone with the problems that are not overcome by law and legislation will be interpreted.

Keywords:

Private Property, Coownership, State, Resistance, Susuz Yaz, Yılanların Öcü, Kuyu,

PDF

___

Abramson Jeffery (2012), Minerva’nın Baykuşu Batı Siyasi Düşünce Tarihi, çev. İbrahim Yıldız, Ankara: Dipnot Yayınları.
Akçaoğlu, Serap (2003), Necati Cumalı’nın Hikâye ve Romancılığı, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.
Balcı, Sarp (2012), İhlâl Sinemacısı Metin Erksan: Nejat Ulusay ile Söyleşi, Mülkiye Dergisi, s.36:3, ss.179-192.
Baykurt, Fakir (1998), Benli Yazılar, İstanbul: Papirüs Yayınevi.
Dik, Esra (2016), Türkiye’de Erken Cumhuriyet Döneminde (1923-1930) “Köy” Sorunu, SBF Dergisi, s.71:3, ss.693-729.
Erksan, Metin (2015) “Türkiye’de Entelijansiya Yok”, Röp: Hüseyin Sönmez & Serhat Öztürk, http://www.tsa.org.tr/tr/yazi/yazidetay/133/metin-erksan----turkiye%E2%80%99de-entelijansiya-yok Son Erişim Tarihi, 17.10.2018.
Erksan, Metin (2014), “Metin Erksan ile Türk Sineması Üzerine”, Röp. Sine-Göz, https://www.youtube.com/watch?v=gXRSOwYqKBM, Son Erişim Tarihi, 17.10.2018.
Gündoğdu, Mücahit (2017), Metin Erksan Kuyu’da Bir Yönetmen, Ankara: Cümle Yayınları.
Hayek, Friedrich Von (2013), Özgürlüğün Anayasası, çev. Yusuf Ziya Çelikkaya, Ankara: Bing Bang Yayınları.
Hobbes, Thomas (2014), Leviathan veya Bir Din ve Dünya Devletinin İçeriği, Biçimi ve Kudreti, çev. Semih Lim, İstanbul: YKY.
Hume, David (1896), A Treatise of Human Nature. L.A. Selby-Bigge (Ed.), Oxford: Clarendon Press.
Kayalı, Kurtuluş (2004), Metin Erksan Sinemasını Okumayı Denemek, Ankara: Dost Kitapevi.
Kayalı, Kurtuluş (2015), Metin Erksan, Lütfi Akad ve Yılmaz Güney Türk Sinemasından Öte Türk Kültürünün Deli Dâhisi, Bilgesi ve Gündelik Hayattan Fırlayıp Gelen Efsanesidir, Doğu Batı Dergisi, s.72, ss. 11-25.
Locke, John (2004), Hükümet Üzerine İki İnceleme: Sivil Yönetimin Gerçek Kökeni, Boyutu ve Amacı Üzerine Bir Deneme, çev. Fahri Bakırcı, Ankara: Babil Yayınları.
Rousseau, Jean Jaques (1995), İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı, çev. Nasih Nuri İleri, Ankara: Say Yayıncılık.
Scognamillo, Giovanni (2010), Türk Sinema Tarihi, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Takım, Abdullah (2012), Demokrat Parti Döneminde Uygulanan Ekonomi Politikaları ve Sonuçları. SBF Dergisi, s. 67:2, ss. 157-187.
Yürüşen, Melih (2013), İnsan Doğası, Sosyal Düzen ve Değişim: David Hume’un Sosyal ve Siyasal Felsefesi, Ankara: Liberte Yayınları.