Ayıran Duvarlar, Dönüşen Sandıklar: Kapalı Konut Siteler ve Seçim Sonuçlarına Etkileri

Türkiye’de toplumdaki sosyo-ekonomik farklılıklar son dönemlerde özellikle İstanbul ilinde gittikçe yaygınlaşan konut siteleri üzerinden somutlaşmış ve mekân-sınıf ilişkisini görselleştirmiştir. Konut sahiplerinin sayısı on binleri bulan bu sitelerin yarattığı nüfus hareketliliği seçim sonuçlarını nasıl etkilemektedir? Kentsel alanlarda son yıllarda giderek artış gösteren kapalı konutların bulundukları bölgenin seçim sonuçlarına etkisini anlamayı amaçlayan bu çalışma, oy verme davranışlarına mekân-refah ilişkisi açısından değerlendirerek literatürdeki boşluğu doldurmaktadır. İstanbul Tuzla ilçesindeki kapalı konut sitelerini, oluşturdukları nüfus hareketliliğini ve seçim sonuçlarına yansımasını oy verme teorileri üzerinden inceleyen bu çalışma, belirli bir ekonomik düzeyi olan, belirli bir sosyal statüye sahip, bir arada yaşayan seçmen ile aynı coğrafi sınıflar içerisinde yaşayan ancak duvarın öteki tarafında bulunan seçmenin tercihinde büyük farklılıklar olduğunu, toplu konutların yapıldığı bölgenin 2018 genel ve 2019 yerel seçim sonuçlarına etkisi olduğunu ortaya koymuştur. Site sonrasındaki seçimlerde AK Parti’nin oyları önemli oranda düşmüş, yine de kayan oyların belli bir bölümü Cumhur İttifakı içinde tutulmuştur. Türkiye ortalamasına göre site seçmenlerinden muhalefet bloğu Millet İttifakı’na giden oylarda önemli bir artış bulunmaktadır. Site sonrasındaki seçmen artışı değerlendirildiğinde merkez-sağ ve merkez-sol partilerin oylarında artış görülürken, yeni oylardan en fazla pay alan partinin İYİ Parti olması dikkat çekici.

___

  • Akgün, B. (2014). Türkiye’de Seçmen Davranışı: Partizan Tutumlar, İdeoloji ve Ekonomik Faktörlerin Oy Vermeye Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi,1 (4), 75-92.
  • Bayvan T., Akgün, A. (2012). ‘‘Gated Communities in Istanbul: The New Walls Of The City’’ The Town Planning Review, vol. 83. no.1, 87-109.
  • Best, R. (2011). The declining electoral relevance of traditional cleavage groups. European Political Science Review, 3(2), 279-300.
  • Blakely, E.J., Snyder, M.G., (1997). Fortress America, Gated Communities ın The United States Washington, D.C: Brookings Institution Press.
  • Bora, T. (2017). Cereyanlar: Türkiye’de Siyasi İdeolojiler. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Calderia, T.,(1996), ‘‘Fortified Enclaves: The New Urban Segregation’’. Public Culture, vol. 8, 303-328.
  • Candan, A., Özbay C. (2014). Yeni İstanbul Çalışmaları. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Clark, T.N. and Lipset, S.M. (eds.) (2001). The Breakdown of Class Politics: A Debate on Post-Industrial Stratification. Boulder, CO: Westview Press.
  • Çarkoğlu, A. (1998). “The Turkish Party System in Transition: Party Performance an Agenda Transformation,” Political Studies, 46:3, 544–571.
  • Çarkoğlu, A., Avcı, G. (2002). ‘‘An Analysis of the Electorate from a Geographical Perspective’’ in Heper M. and S. Sayarı (eds.) Handbook of Modern Turkey, Routledge, 115-136.
  • Çarkoğlu, A. (2012). “Voting Behavior in Turkey”, in Heper M. and S. Sayarı (eds.) Handbook of Modern Turkey, Routledge, 160-170.
  • Çarkoğlu, A. (2012). “Economic evaluations vs. ideology: Diagnosing the sources of electoral change in Turkey, 2002–2011”, Electoral Studies, vol. 31, 513-521.
  • Çinko, L (2006). “Seçmen Davranışları ile Ekonomik Performans Arasındaki İlişkilerin Teorik Temelleri ve Türkiye Üzerine Genel Bir Değerlendirme”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 103-116.
  • Dalton, R.J. (2008). Citizen Politics: Public Opinion and Political Parties in Advanced Industrial Democracies. (5th edition). Chatham, NJ: Chatham House Publishers.
  • Dikici-Bilgin, H., (2018), “Social Conflicts and Politicised Cleavages in Turkey”, içinde Party Politics in Turkey: A Comparative Perspective, S. Sayarı, P. Ayan Musil ve Ö. Demirkol (der.). Londra, Nev York: Routledge, 179-195.
  • Ergüder, Ü. (1980). Türkiye'de Değişen Seçmen Davranışları Örüntüleri, s.285, orjinali "Changing Patterns ol Elecloral Behavior in Turkey". Boğaziçi Üniversitesi Dergisi, Sosyal Bilimler, Cilt B-9. 19 80-81, 45-69.
  • Ergüder, Ü. (1988). “Post-1980 Parties and Politics in Turkey,” in Perspectives on Democracy in Turkey, ed. Ergun Özbudun. Ankara: Turkish Political Science Association Publications.
  • Evans, G. (1999). The End of Class Politics? Class Voting in Comparative Context. Oxford: Oxford University Press.
  • Evans, G., and J. Tilley. (2012). “How Parties Shape Class Politics: Explaining the Decline of the Class Basis of Party Support.” British Journal of Political Science, 42: 137–161.
  • Franklin, M. N., T. T. Mackie, and H. Valen. (1992). Electoral Change: Responses to Evolving Social and Attitudinal Structures in Western Nations. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Garreau, J. (1991) Edge City: Life on the New Frontier, Doubleday, New York. Giddens, A. (2012). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
  • Glasze, G. (2003) “Some Reflections on the Economic and Political Organisation of Private Neighbourhoods”, International Gated Communities Conference: Building Social Division or Safer Communities 18-19 September 2003, University of Glasgow, 1-13.
  • Grusky, David B. (2008). Social Stratification: Class, Race and Gender in Sociological Perspective (Third Edition). Colorado: Westview Press.
  • Heper, M. (1985) The State tradition in Turkey. Beverley: The Eothen Press,
  • Inglehart, Ronald and Norris, Pippa (2019), Cultural Backlash: Trump, Brexit, and Authoritarian Populism, Cambridge University Press.
  • Kennedy, D.J. (1995). “Residential Associations as State Actors: Regulating the Impact of Gated Communities on Nonmembers”, The Yale Law Journal, vol.105/3.
  • Keyder, Ç. (2014). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar. İstanbul: İletişim Yayınları. Knutsen, O. (2006). Class Voting in Western Europe – A Comparative Longitudinal Study. Lanham: Lexington Books.
  • Lipset, S. M. (1959). “Democracy and Working-Class Authoritarianism”, American Sociological Review, 24: 482–501.
  • Mardin, Ş (1990). Türkiye’de Toplum ve Siyaset. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Marc D, Mary S., and Jale T, (2014). ‘‘Economic Voting under Coalition Governments: Evidence from Germany’’, Political Science Research and Methods, 2, 49-67.
  • Oesch, D. (2006), ‘Coming to grips with a changing class structure: an analysis of employment stratification in Britain, Germany, Sweden and Switzerland’, International Sociology, 21: 263–288.
  • Power, G. and Whitten D. (1993). ‘‘A Cross-National Analysis of Economic Voting: Taking Account of the Political Context’’, American Journal of Political Science, 37 (1993), 391-414
  • Seçim Haber (2020). Seçim sonuçları. Erişim Adresi: https://secim.haberler.com/ Erişim Tarihi: 02.01.2020.
  • Tachau, F., (2002) “An Overview of Electoral Behavior: Toward Protest or Consolidation of Democracy?”, at Sayari & Esmer, Politics, Parties and Elections in Turkey
  • Taşkın, B. (2015) Voter Turnout in Turkey's Parliamentary and Local Elections (1950–2014): Does Participation Increase when Competition Decreases?, Turkish Studies, 16:4, 465-486.
  • Tunç, S, (2014) “Rasyonel” Seçmenler Solu Seçer mi? Seçmen Davranışı ve Sol, Gelenek, sayı. 123.
  • Whitten G., Palmer, D. (1999). ‘‘Cross National Analyses of Economic Voting.” Electoral Studies, Vol. 18, 49-67.
  • Yakışan, D. (2008). Postmodern Planlamanın Bir Yansıması Olarak Kapılı- Güvenlikli Siteler ve Konya Örneğinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • YSK (2019 ). Seçim Sonuçları. Erişim Adresi: https://sonuc.ysk.gov.tr/sorgu Erişim Tarihi: 20.11.2019.
  • YSK (2020), Seçim Sonuçları. Erişim Adresi: https://sonuc.ysk.gov.tr/sorgu Erişim Tarihi: 02.01.2020.