CONCEPT OF POWER IN AL-FARABI’S PHILOSOPHY

Bu makalede Farabi'nin politik felsefesinde "güç" kavramı tartışılmıştır. Farabi'nin "erdemli şehir" doktrini sadece ahlaki bir ögeye dayanır. "Erdemli şehrin başı", politik bir lider, ideal bir yönetici modelidir çünkü onun politik eylemleri etik ilkeler ve normlar tarafından şekillendirilir. Buna bağlı olarak, Farabi "gücü" ahlaki olarak betimlemiştir. Böylece bir devlet şekli olarak despotizme dair Avrupa-merkezli stereotiplere karşıt olarak, Doğu'nun devletlerinde "erdemli şehir"; en büyük değeri bir birey ve onuhn özgürlüğü olan ahlaki, insancıl bir gücün bulunduğu devlet olarak belirtilir. Gücü ahlaki bir öge olarak kavramsallaştırma amacıyla, Immanuel Kant'ın kategorik imperatifi Farabi'nin politik felsefesinde benimsenmiştir. Makyavelcilik, "erdemli şehrin" radikal karşıt noktasıdır. Ancak Niccolo Machiavelli'nin "erdemsiz" topluma -ki bu toplum gücü sadece kaba kuvvet olarak algılamıştır- bir hiciv olan felsefesi ile Floransalı yazardan önce var olan politik bir uygulama olarak Makyavelizm arasında bir ayrıma gitmeliyiz. Bu yüzden Farabi'nin mirasını Niccolo Makyavelli'nin felsefesi ve Makyavelcilik ile karşılaştırmayı denedik

FARABİ FELSEFESİ’NDE GÜÇ KAVRAMI

The concept of “power” in al-Farabi’s political philosophy was discussed in this article. Al-Farabi’s doctrine of “virtuous city” is based solely on moral component. “The head of the virtuous city”, a political leader is a model of ideal ruler because his political activity is guided by ethical principles and norms. Consequently, al-Farabi described “power” as moral. Thus, contrary to Eurocentric stereotypes about despotism as a form of government, in the states of the East “virtuous city” was characterized as a state with a moral, humane power whose highest values are an individual and his freedom. For the purpose of conceptualizing power as a moral Immanuel Kant’s categorical imperative was identified in al-Farabi’s political philosophy. Machiavellianism is the radical antipode to “virtuous city”. But we must distinguish between Niccolo Machiavelli’s philosophy as a satire on “perverse” society, this society perceived as a power only force, and Machiavellianism as a political practice that existed before the Florentine writer. Therefore, we attempted to compare al-Farabi’s heritage with Niccolo Machiavelli’s philosophy and Machiavellianism

___

Abu Nasr Muhammad Al-Farabi; “Traktat o vzglyadah zhiteley dobrodetelnogo goroda”, AlFarabi, Abu Nasr Muhammad, Filosophskiye traktaty. [Per. s arabskogo], Alma-Ata: “Nauka”, 1970.

––––; “Ukazaniye puti k schastiyu”, Al-Farabi, Abu Nasr Muhammad, Sotsialno-eticheskiye traktaty. [Per. s arabskogo], Alma-Ata: “Nauka”, 1973.

––––; “O dostizheniyi schastiya”, Al-Farabi, Abu Nasr Muhammad, Sotsialno-eticheskiye traktaty. [Per. s arabskogo], Alma-Ata: “Nauka”, 1973.

––––; “Grazhdanskaya politika”, Al-Farabi, Abu Nasr Muhammad, Sotsialno-eticheskiye traktaty. [Per. s arabskogo], Alma-Ata: “Nauka”, 1973.

––––; “Aforizmy gosudarstvennogo deyatelya”, Al-Farabi, Abu Nasr Muhammad, Sotsialnoeticheskiye traktaty. [Per. s arabskogo], Alma-Ata: “Nauka”, 1973.

Arendt Hannah; Eichmann in Jerusalem: A Report on the Banality of Evil, 4. Baskı, New York: Penguin Books, 2006.

Guseynov A. A.; “Moral i politika: uroki Machiavelli”, Filosofskiy journal, Sayı: 2 (13), 2014.

Kant I.; “Osnovopolozheniya metafiziki nravov”, I. Kant, Sochineniya. V 8-mi t., T. 4., Moscva: Choro, 1994.

––––; “K vechnomu miru. Filosofskiy proekt”, I. Kant, Sochineniya. V 8-mi t., T. 7., Moskca: Choro, 1994.

Jurayev R. Z.; Politicheskaya filosofiya Abu Nasra al-Farabi: dis. … kand. philos. nauk: 09.00.03 – Istoriya filosofiyi. – Dushanbe, 2004.

Kars Z.; “Fârâbî’de İnsan-Devlet ilişkisi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 7 (1), 2006.

Kurmangaliyeva G. K.; Nysanbayev A. N., Solovyova G. G., Seytahmetova N. L., Mir tsennostey i aksiologiya XXI veka, Kniga II, Almaty, 2006.

––––; Nysanbayev A. N., Solovyova G. G., Seytahmetova N. L., Naslediye al-Farabi i sovremennaya filosofiya vzaimoponimaniya, Almaty: IFPR KN MON RK, 2011.

––––; Mansurova A. S., Zholmuhamedova N. H., Koyanbayeva G. R., Seytahmetova N. L., Tajikova K. H., Naslediye al-Farabi i formirovaniye novogo integralnogo mirovozzreniya. Kollektivnaya monografiya / Pod obshey redaktsiyey Z. K. Shaukenovoy, Almaty: IFPR KN MON RK, 2012.

Machiavelli N.; Sochineniya istoricheskiye i politicheskiye. Sochineniya hudozhestvenniye. Pisma: Sb.: per. s ital. / N. Machiavelli. Moscva: NF “Pushkinskaya biblioteka”, OOO “Izdatelstvo АСТ”, 2004.

Mahdi Muhsin S.; Al-Farabi and the Foundation of Islamic Political Philosophy, ChicagoLondon: The University of Chicago press, 2001.

Materialy Mezhdunarodnogo kongressa “Naslediye al-Farabi i mirovaya kultura”, 28-29 sentyabrya 2000 g., g. Almaty / Gl. red. A.N. Nysanbayev, Almaty: Kompyuterno-izdatelskiy tsentr Instituta philosophiyi i politilogiyi MON RK, 2001.

Oyzerman T. I.; “Kategoricheskiy imperativ Kanta kak predmet criticheskogo analiza”, Kantovskiy sbornik, 1, 2008.

Özturan H.; “Aristoteles ve Farabi’de Ahlakın Kaynağı Problemi”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora tezi, İstanbul, 2013.

Parens J.; An Islamic Philosophy of Virtuous Religions: Introducing Al-Farabi, Albany, N.Y.: State University of New York Press, 2006.

Tvorchestvo al-Farabi v sotsiokulturnom izmereniyi Vostoka i Zapada: k 10-letiyu zhurnala “Al-Farabi”. Materialy mezhdunarodnogo kruglogo stola / Pod obshey redaktsiey Z.K. Shaukenovoy. Almaty: IFPR KN MON RK, 2012.

Shubina M.M. Teoreticheskiye refkeksiyi i sotsiokulturniye praktiki sovremennogo evropotsentrizma: avtoref. dis. … doct. philos. nauk: 09.00.13 – filosofskaya antropologiya, filosofiya kultury. – Rostov-na-Donu, 2001.

Tumanyan T.G. Religiya i vlast v sotsialno-filosofskoy mysli islama (epoha srednevekovya): dis. … d-ra filos. nauk: 09.00.13 – Sankt-Peterburg, 2009.

Yaran Cafer Sadık; Ahlak ve Etik, İstanbul: Rağbet yayınları, 2010.

Yusim M. A.; Etika Machiavelli, Moscva: Nauka, 1990.