Atasözleri Bağlamında Türk Toplumunun Yöneticisinde Görmek İstediği Yeterlikler
Bu çalışmanın amacı atasözleri bağlamında Türk toplumunun yöneticisinde görmek istediği yeterlikleri belirlemektir. Çalışma nitel araştırma olarak tasarlanmış ve doküman incelemesi yönteminden yararlanılmıştır. Çalışmada Türk Dil Kurumu (1984) tarafından yayımlanan Atasözleri Sözlüğü kullanılmıştır. Bu sözlükte yer alan 2110 tane atasözü incelenmiş içerik analizi ile sınıflandırmalar yapılmıştır. Yapılan sınıflandırma sonucunda Türk toplumunun atasözleri itibariyle yöneticilerde olmasını istediği yeterlikler bireysel, toplumsal, eğitimsel, yasal, teknolojik ve son olarak ekonomik yeterlik olarak belirlenmiştir. Türk toplumu atasözleri bağlamında bu yeterlik alanları arasından en fazla önemi yöneticisinin bireysel yeterliğine, en az düzeyde ise ekonomik yeterlik alanına atfetmektedir. Ayrıca temel alınan yeterlik sınıflandırmalarına ek olarak araştırma sonuçlarına göre yasal yeterlik alanı da toplumun görmek istediği yeterlik alanları arasında ortaya çıkmıştır. Çalışma sonucunda araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik öneriler geliştirilmiştir. Her bir yeterlik alanı için kapsam geçerliği sağlanmış bir yeterlik ölçütleri listesi geliştirilerek yönetici atama sürecinde bu listenin kullanılabileceği önerisinde bulunulmuştur
The Competencies that Turkish Society Wants to See in Own Administrator within the Context of Proverbs
The purpose of this study is to state the competencies that Turkish society wants to see own administrator within the context of proverbs. The study is designed as a qualitative research and document review is used in this study. Proverbs Dictionary published by Turkish Language Society (1984) is used in this study. As a result of the classification made the competencies that Turkish society wants to see own administrator to have are stated as individual, social, educational, legal, technological and finally economical competencies within the context of proverbs. As a consequence of the study suggestions are developed for researchers and practitioners. One of these suggestions is that a competency criteria list including content validity provided for each competency field is developed and this list is used for the process of administrators' appointment
___
- Ağaoğlu, E., Altınkurt Y., Yılmaz, K. ve Karaköse, T. (2012). Okul yöneticilerinin yeterliliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya ili). Eğitim ve Bilim, 37(164), 159-175.
- Akın, A. (2008). Doğudan Batıdan: Bir kültür öğesi olan "Türk atasözleri'nin "yönetim paradigmaları" açısından incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-29.
- Aksoy, Ö. A. (1984). Atasözleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Artul, S. İ. (2004). Etkili ilköğretim okulu yöneticisi yeterlikleri (Adapazarı örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
- Aslan, H. ve Karip, E. (2014). Okul müdürlerinin liderlik standartlarının geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20(3), 255-279.
- Aydın, M. (2014). Eğitim yönetimi (10. Basım). Ankara: Gazi.
- Barut, E.(2007). İlköğretim okullarına sınavla atanan yöneticilerle sınavsız atanan yöneticilerin yönetim süreçlerine ilişkin yeterliklerinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
- Bulut, M. (2013). Türkçe eğitimi ve öğretiminde dil ve kültür aktarımı aracı olarak atasözleri ve deyimlerin önemi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(13), 559-575.
- Bursalıoğlu, Z. (2003). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama. Ankara: Pegem A.
- Çalık, T. ve Sezgin F. (2005). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 55-66.
- Çelik, H. (2004). İlköğretim okul yöneticilerinin sosyal beceri yeterlikleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
- Çobanoğlu, Ö. (2003). Karşılaştırmalı atasözleri bağlamında Türk dünyası atasözlerinde sosyo- kültürel süreklilik ve değişme üzerine tespitler. Türkbilig/Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 4(5), 3-12.
- Deniz, V. (1997). İlköğretim okulu müdürlerinin eğitim-öğretim ve yönetime ilişkin yeterliklerinin sınıf ve branş öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi (Ankara İli Örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Dickson, M. W., Den Hartog, D. N. ve Mitchelson, J. K. (2003). Research on leadership in a cross-cultural context: Making progress, and raising new questions. The leadership quarterly, 14(6), 729-768.
- Doğan, E. (2002). Küreselleşme ve eğitim. Eğitim Araştırmaları Dergisi, (6), 87-98.
- Dursun, A. (2015). Türkiye Türkçesi atasözlerinde sözlü hukuk. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(38), 151-160.
- Gökçe, F. (2008). Değişimin kavramsal modelleri ve değişim sürecinde eğitim yöneticilerinin yeterlikleri. Milli Eğitim Dergisi, (172), 237-252.
- Güçlü, N. (1996). Eğitim yöneticiliği ve sosyal beceriler. Eğitim Yönetimi Dergisi, 2(4), 555-564.
- Güçlü, N. (2003). Küreselleşme ve eğitim. G.Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 1-12.
- Holton, R. (2000). Globalization's cultural consequences, dimensions of globalization. Annals of the American Academy of Political and Social Science, (570), 140-152.
- Kara, S. (2000). Özel ilköğretim okulları müdürlerinin sosyal beceri yeterlik düzeyleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemi (22. Basım). Ankara: Nobel.
- Karlsen, G. E. (2002). Eğitim yönetişimi küreselleşme ve demokrasi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(1), 93-104.
- Lee, M. N. (2002). Eğitimde küresel eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(1), 155-164.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (Çev. S. Turan) Ankara: Nobel.
- Mestry, R., & Grobler, B. R. (2004). The training and development of principals to manage schools effectively using the competence approach. International Studies in Educational Administration, 32(3), 2-19.
- Okutan, M. (1988). Orta dereceli okul müdürlerinin insan ilişkileri yeterlikleri (Trabzon İli Örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Öksüz, C. (1997). İlköğretim okulları müdürlerinin öğretmenlerle iletişim sürecindeki yeterlikleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
- Öncel, Y. (2006). İlköğretim okulu müdürlerinin denetimdeki rol ve yeterlikleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
- Özsarıkamış, S. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin bilgi yönetimi yeterlikleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
- Polat, M., Meydan, C. H. (2010). Liderin güç kaynakları üzerine kültürel bağlamda bir araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(4), 123-140.
- Polat, M., Tabak A., Turunç Ö. ve Erkuş A. (2008). Kültürden yönetime: Türk atasözlerinde yönetim olgusu, 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı.
- Saçal, S. (2002). Genel lise müdürlerinin eğitim öğretim ile ilgili yeterliklerinin öğretmenlerle iletişiminde önem derecesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
- Sarıtaş, S. (2012). Türk kültüründe yüzle ilgili deyim ve atasözleri üzerine bir çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28,175-181.
- Seçkin, G. (2003). İlköğretim okulu müdürlerinin eğitim yönetimi süreçlerine ilişkin yeterliklerinin öğretmenler tarafından değerlendirilmesi (Kırıkkale ili örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
- Selçuk, G. ve Peker, S. (2011). Okul müdürlerinin yeterliliklerinin eğitim öğretim sürecine etkisi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 472-480.
- Şahin, A.E. (2000). İlköğretim müdürlerinin yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 6(2), 243-260.
- Şencan, D. (2008). İlköğretim okulu yöneticilerinin toplantı yönetimi yeterliklerine ilişkin öğretmen algıları (İstanbul ili, Kâğıthane ilçesi örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
- Tabak, A., Turunç, Ö., Erkuş, A. ve Polat, M. (2008). Kültürden yönetim anlayışına bir gezinti: Türk ve Kırgız atasözlerinde yönetim olgusu. Savunma Bilimleri Dergisi, 7(1),135-144.
- TDK (2005). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Topluer, A. (2008). İlköğretim okulu yöneticilerinin iletişim yeterlikleri ile örgütsel çatışma düzeyi arasındaki ilişki (Malatya ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
- Toprakçı, E. (2013). Sınıfa dayalı yönetim. Ankara: Pegem Akademi.
- Toprakçı, E., Dağdeviren, İ., Oflaz, G. ve Türe E. (2010). Eğitim fakülteleri öğretim elemanlarının bilim anlayışları temelinde eğitimin bilimliliği, Bilim ve Ütopya Dergisi, 10(190), 45-56.
- Turan, S. ve Şişman M. (2000) Okul yöneticileri için standartlar; eğitim yöneticilerinin bilgi temelleri üzerine düşünceler, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(4), 68-87.
- Turan, S. ve Şişman, M. (2013). Eğitim yönetimi alanında üretilen bilimsel bilgi ve batılı biliş tarzının eleştirisine giriş. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 19(4), 505-514.
- Weber, E. U., Cristopher K. Hsee, & Sokolowska, J. (1998). What folklore tells us about risk and risk taking: Cross cultural comparisons of American, German and Chinese proverbs. Organizational Behavior and Human Decision Process, 75(2), 170-186.
- Yıldırım. A. ve Şimşek H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Yılmaz, Kürşad ve Horzum M. Barış. (2005). Küreselleşme, bilgi teknolojileri ve üniversite. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 103-121.
- Yılmaz, S. Ç. (2008). İlköğretim okulu yöneticilerinin bilgisayar teknolojisini kullanma yeterliklerinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.