"Estudio en Lila" Romanında İspanyol Toplumu ve Kadın

Edebiyat ve toplum arasında yadsınamaz bir ilişki vardır. Yazar, toplumun bir öz-nesidir ve ortaya çıkardığı edebi ürün içinde bulunduğu toplumdan izler taşır. Ro-man, yapısı itibariyle toplumsal analizler yapmak için en uygun edebi ürünlerden biridir. Özellikle polisiye roman, ortaya çıktığı günden itibaren şüphesiz ki konusu, kurgusu ve işlenişi bakımından dönemin toplumsal, siyasal ve bilimsel değişiklik-lerine paralel olarak ilerleyen roman türlerinden biridir. İspanya’da yakın zamanda yaşanan toplumsal ve siyasi değişimler polisiye romanın gelişimi için uygun ortamı hazırlamıştır. 1970’li yıllardan itibaren tür, toplumsal sorunları konu edinerek bir eleştiri aracına dönüşmüştür. Franco’nun ölümünün ardından kadın yazarlar da polisiye roman türünde eserler vermişler ve kadın bakışıyla türe farklı bir boyut kazandırmışlardır. Franco’nun ölümünün ardından İspanya’yı etkisi altına alan feminizmden etkilenen kadın yazarlar, polisiye romanı ataerkil toplum sistemini eleştirmek ve ters yüz etmek için kullanmışlardır. Bu makalede 1985 yılında María Antonia Oliver tarafından yazılan Estudio en Lila romanı incelenmiştir. Dönemin toplumunu ve toplumda kadının durumunu yansıtan roman, özellikle tecavüz ve kürtaj konularına odaklanmıştır.

Spanish Society and Woman in the Novel “Estudio en Lila”

There is an undeniable relationship between literature and society. The author is a subject of the society and the literary work created by him carries traces of the society which he belongs to. Thanks to its structure, the novel is one of the most suitable literary genres to make a social analysis. Particularly, detective novel from its very beginning is undoubtedly one of the novel types that goes parallel with the social, political and scientific changes of the period in terms of its theme, construction and processing. The recent social and political changes in Spain have paved the way for the development of detective novel. Since the 1970s the detective novel has turned to a tool of criticism of social problems. After Franco’s death, female authors also have written with the same aim and they added a different dimension to the detective novel with a female perspective. Under the influence of feminism which has taken hold of Spain after Franco’s death, female authors have used the detective novel to criticize and reverse patriarchal system. In this article, the novel Estudio en Lila written by María Antonia Oliver in 1985 is examined. Reflecting the society and the situation of woman in the society of the period, the novel particularly has focused on rape and abortion.

___

  • Alver, Köksal (2003). “Üç İstanbul Romanı Üzerine Sosyolojik Okuma De-nemesi”. İlmi Araştırmalar, 15: 19-26.
  • Bados Ciria, Concepción (2010). “Feminización de la novela policíaca: alternativas para el cambio sociocultural”. La imagen de la mujer y su proyección en la literatura, la sociedad y la historia. (Ed. María Mercedes González de Sande). Sevilla: ArCiBel, 27-47.
  • Brownmiller, Susan (1984). Cinsel Zorbalık: Irza tecavüz olgusunun bir tarihçesi. (Çev. Suğra Öncü). İstanbul: Cep Kitapları A. Ş.
  • Chandler, Raymond (1988). The Simple Art of Murder. New York: Vintage.
  • Colmeiro, José F. (1992). “Posmodernidad, Posfranquismo y Novela Policíaca”. España Contemporánea: Revista de Literatura y Cultura, 5.2: 27-39.
  • Colmeiro, José F. (2015). “Novela policiaca, novela política”. Lectora, 21: 15-29.
  • Coşkun Adıgüzel, Saliha Seniz (2019). “İspanya’da Demokrasiye Geçiş Döneminden Günümüze Kadın”. İspanya: Kültür, Toplum, Edebiyat İncelemeleri. (Ed. Saliha Seniz Coşkun Adıgüzel). İstanbul: Kriter, 1-16.
  • Çelik, Ejder (2013). “Edebiyat Eseri Toplumun Aynasıdır: Edebiyat ve Sosyoloji İlişkisi Üzerine”. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 104: 59-64.
  • Felski, Rita (2010). Edebiyat Ne İşe Yarar? (Çev. Emine Ayhan). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Godsland, Shelley (2007). Killing Carmens: Women’s Crime Fiction from Spain. Cardiff: University of Wales Press.
  • Goldmann, Lucien (2005). Roman Sosyolojisi. (Der. ve Çev. Ayberk Erkay). Ankara: Birleşik Yayınları.
  • Mandel, Ernest (1996). Hoş Cinayet: Polisiye Romanın Toplumsal Bir Tarihi. (Çev. N. Saraçoğlu). İstanbul: Yazın Yayıncılık.
  • Oliver, María Antonia (2018). Estudio en Lila. (Çev. Manuel Quinto). Barcelona: Ediciones Versátil S.L.
  • Rivero Grandoso, Javier (2004). “La novela criminal española: del desen-canto al boom editorial”. Miscelanea, 16: 153-170.
  • Şatıroğlu, Ayşen (2005). “Edebiyat Sosyolojisi”. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3.11: 173-177.
  • Varela, Nuria (2019). Feminismo para principiantes. Madrid: Ministerio de Cultura y Deporte.
  • Yang, Chung-Ying (2009). “Construcción del género, de la identidad y del espacio: Acercamientos a la novela negra de María-Antonia Oliver”. España contemporánea: Revista de literatura y cultura, 22.2: 57-70.