Muş İlinde Özel Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Süt Verim Özelliklerinin Belirlenmesi
Bu araştırma, süt sığırcılığı işletmelerinin süt verim özelliklerine aituygulamalarını belirlemek amacıyla, Muş İli ve 5 ilçesinde 346işletme sahibiyle yüz yüze anket yapılarak yürütülmüştür.İşletmelerde genelde sağım elle ve günde iki kez yapılırken, sağımsüresi ortalama 7.4 ay olarak bulunmuştur. Günlük ortalama sütverimi 10.3 kg iken, il genelinde süt verimi işletmelerin %50.7’sinde6-10 kg aralığında yoğunlaşmaktadır. İşletmecilerin %59.3’üineklerden elde edilen sütün yeterli olmadığını ve %86.4’ü sütveriminin mevsime göre değiştiğini belirtmiştir. İşletmelerin %82.6’sıinekleri kuruya çıkarmakta ve %55.8’i 60 gün kuruda tutmaktadır.İşletmelerin %54’ünün sağım öncesi meme temizliği yaptığı ve%32.2’sinin sağım sonrası daldırma işlemi yaptığı belirlenmiştir.Üretilen süt işletmelerin %70.5’inde “peynir-yoğurt-tereyağı”kombinasyonu şeklinde ürüne dönüştürülmektedir. Hayvan sayısı azolan işletmelerde üretilen sütün tamamı ev ihtiyacı için tüketilirken,diğer işletmelerde ise genellikle sütün %10-15’i tüketilmektedirİşletmelerde süt verimini artırmak için, barınak dâhil alt yapısınıniyileştirilmesi, yetiştirilen ırklar içinde kültür ırklarının oranınınartırılması, mera imkânı ve mera ot kalitesinin artırılmasıgerekmektedir. Bunlarla birlikte hayvancılığın sadece meraya dayalıyapılmaması ile yetiştiricilerin teknik bilgi düzeylerinin artırılmasıgibi bir takım tedbirlerin alınması önerilmektedir.
Determination of Milk Yield Characteristics in Private Dairy Cattle Farms in Muş Province
Objective of this study was to determine the application of dairy cattle breeding practices 346 farm located in Muş province and its 5 districts. While milking was performed by hand twice a day in farms, milking period average was found to be about 7.4 months. While the average daily milk yield was 10.3 kg, milk yield in the province was concentrated in the range of 6-10 kg in 50.7%. Overall, 59.3% of the operators stated that the milk obtained from the cows was not sufficient and 86.4% of them stated that the milk yield varied seasonally. Generally, 82.6% of the farms dried the cows and 55.8% kept 60 days in dry period. Additionally, 54% of the farms had teat cleaning before milking and after the milking, the rate of those who had immersion was found to be 32.2%. Additionally, 70.5% of the farms converted the produced milk into the form of cheese-yoghurtbutter products. The total milk produced in farms with a small number of animals was consumed for household needs, in others, 10- 15% was generally consumed for the same purpose. In order to increase milk yield in the farms, measures such as improving the infrastructure of the enterprise including shelter, increasing the rate of culture races in the breeds, increasing the quality of pasture and increasing the technical knowledge of breeders were recommended.
___
- Aksoy A, Güler İO, Terin M 2014. Erzurum ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye olan ve olmayan üreticilerin belirli özellikler açısından karşılaştırılması. GOP Ziraat Fakültesi Dergisi, 31(3):82-90.
- Anonim 2019. Hayvancılık İstatistikleri. Türkvet kayıtları. /Erişim, 03.03.2019.
- Bakan Ö, Aydın R 2016. Ağrı ili süt sığırcılığı işletmelerinin sosyo-ekonomik özellikleri. Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(2):113-122.
- Bakır G 2002. Van ilindeki özel süt sığırcılığı işletmelerinde tercih edilen kültür ırkları. YYÜ. Tarım Bilimleri Dergisi, 12(2):11-20.
- Boz İ 2013. Doğu Akdeniz Bölgesi'nde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısı, sorunları ve çözüm önerileri. KSÜ. Doğa Bilimleri Dergisi, 16(1):24-32.
- Cochran WG 1977. Sampling techniques (3rd Edition). John Wiley&Sons. New York. https://www. academia.edu/29684662/ pdf. (Erişim: 14.01.2019).
- Çoban O, Laçin E, Sabuncuoğlu N, Genç M 2013. Production and health parameters in cattle herds: A Survey from Eastern Turkey. Journal Animal and Plant Sciences, 23(6):1572-1577.
- Daş A, İnci H, Karakaya E, Şengül AY 2014. Bingöl ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine bağlı sığırcılık işletmelerinin mevcut durumu. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(3):421-429.
- Demir P, Aral S 2009. Kars ilinde faaliyet gösteren süt sığırcılık işletmelerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 80: 17-22.
- Düzgüneş O, Kesici T, Gürbüz F 1983. İstatistik Metodları I. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. 229.
- Güler O, Aydın R, Yanar M, Diler A, Koçyiğit R, Avcı M 2016. Erzurum ili Hınıs ilçesi sığırcılık işletmelerinin sosyo-ekonomik yapısı. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 30(1):27-37.
- Kaygısız A, Tümer R, Orhan H, Vanlı Y 2008. Kahramanmaraş bölgesi süt sığırcılık işletmelerinin yapısal özellikleri: 1. Yetiştirme uygulamaları. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2):23-31.
- Koçyiğit R, Diler A, Yanar M, Güler O, Aydın R, Avcı M 2016. Süt sığırcılığı işletmelerinde hayvan sağlığı, veteriner sağlık hizmetleri ve yetiştirici memnuniyeti: Erzurum ili Hınıs ilçesi örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 3(1):24-32.
- Koçyiğit R,Yanar M, Diler A, Güler O, Aydın R 2017. Erzurum İli Narman İlçesindeki sığırcılık işletmelerinde uygulanan sağım yönetimi üzerine bir araştırma. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 32(2):45-54.
- Kum G 2006. Antalya ili Holstein ırkı damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye işletmelerin mevcut durumu, Besleme alışkanlıkları ve sorunları. YYÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 67s.
- Önal AR, Özder M 2008. Edirne İli damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye işletmelerin yapısal özellikleri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (2):197-203.
- Öztürk D, Karkacıer O 2008. Süt sığırcılığı yapan işletmelerin ekonomik analizi (Tokat İli Yeşilyurt İlçesi Örneği). GOP Ziraat Fakültesi Dergisi, 25 (1):15-22.
- Özyürek S, Koçyiğit R, Tüzemen N 2014. Erzincan İlinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri: Çayırlı İlçesi örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(3):19-26.
- Savaş S, Yenice G 2016. Rize ilinde yapılan süt sığırcılığının mevcut durumunun araştırılması. Atatürk Üniv. Vet. Bilimleri Dergisi, 11(1):74-83.
- Soyak A, Soysal Mİ, Gürcan EK (2007) Tekirdağ ilindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri ve bu işletmelerdeki siyah alaca süt sığırlarının çeşitli morfolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(3):297-305.
- Şeker İ, Tasalı H, Güler H 2012. Muş ilinde sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerin yapısal özellikleri. FÜ. Sağ. Bil. Vet. Dergisi, 26(1): 9-16.
- Tatar AM 2007. Ankara ve Aksaray damızlık sığır yetiştiricileri il birliklerine üye süt sığırı işletmelerinin yapısı ve sorunları. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 97s
- Tilki M, Sarı M, Aydın E, Işık S, Aksoy AR 2013. Kars ili sığır işletmelerinde barınakların mevcut durumu ve yetiştirici talepleri: I. Mevcut durum. Kafkas Üniv. Veteriner Fak. Dergisi, 19(1):109-116.
- Tugay A, Bakır G 2009. Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 40(1):37-47.
- Tutkun M, Denli M, Sessiz A 2017. Diyarbakır ili süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal durum analizi. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(5):476-483.
- Tümer E, Kumbasaroğlu H 2008. Tokat İli Turhal İlçesinde hayvan sigortası yaptıran ve yaptırmayan işletmelerde inek sütü maliyetlerinin hesaplanması. Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 39 (2):187-194.
- Yamane T 2006. Temel örnekleme yöntemleri. (Çeviri: Esin A, Bakır MA, Aydın C, Güzbüzsel E.) Literatür Yayınları: 53, İstanbul, 411s.